جستاری بر فرهنگ یزدی

 

سرزمین ایران رنگین کمان متنوعی از خرده فرهنگ های مختلف است که همگی در قالب فرهنگ بزرگ ایرانی در جهان شناخته می شود، اما هر گوشه ای از این دیار با ویژگی های منحصر به فرد از دیگر بخش های ایران قابل تمایز است.

 

نام هرکدام از مناطق ایران تصویری را در ذهن هر فردی متبادر می کند، برخی از مناطق ایران با اقلیم زیبا و سرسبز، برخی با آثار تاریخی، برخی از مناطق نامشان با حماسه، دفاع و سلحشوری، برخی دیگر با رونق اقتصادی و … نام هر منطقه با یک ویژگی منحصر به فرد گره خورده و در میان ایرانیان و بعضا حتی در خارج از مرزهای جغرافیایی این سرزمین با صفاتی ویژه شناخته می شود.

 

استان یزد با وجود قرار گرفتن در سخت ترین شرایط اقلیمی در جغرافیایی ایران، از جاذبه های خاصی برخوردار است که نمونه آن در بسیاری از مناطق ایران یافت نمی شود، از جاذبه های این استان تاکنون پنج مورد آن به ثبت جهانی رسیده که در نوع خود در کشور یک رکورد محسوب می شود اما با تمام این جاذبه ها، مردم ایران یزد را نه به آثاری که برخی از آنها سابقه چند هزار ساله دارد، که به احوال، خلق و خوی مردمانش می شناسند، خوشبختانه نویسنده این سطرها خود یزدی نیست که تحت تاثیر اندیشه های قوم مدارانه، این کلمات را بر زبان رانده باشد و تا قبل از چند صباح سکونت در یزد، حتی از این استان عبور نیز نکرده تا بخواهد ادای دینی نسبت به این پاره تن ایران داشته باشد.

 

استان یزد بیش از هر ثروت و سرمایه مادی دیگری، از سرمایه معنوی خوشنامی برخوردار است، سرمایه ای که در کنار نام نیک، دینداری، احساس اعتماد، راستی و درستی در گفتار، پندار و رفتار را تداعی می کند، سرمایه ای که بدون شک برای یزد آسان بدست نیامده و حاصل قرنهای متمادی حسن سلوک مردم این دیار است که سختی طبیعت خشن کویر را با بردباری، تاب آورده و با تلاش فراوان همچون کاریزهایی طولانی ذره ذره مسیر آن را در دل قله های فرهنگ ایران گشوده و باعبور دادن از گردنه های سخت، در مظهر فرهنگ ایرانی جاری کرده اند.

 

وجود بیشترین مکانهای تاریخی آیین زرتشتی در استان یزد، ریشه های دین ورزی مردم این دیار را به قبل از ورود اسلام پیوند می زند و زندگی مسالمت آمیز پیروان ادیان مختلف در دوره های تاریخی در این استان، مبین درک عالی مردمان این خطه از پیام تعالی بخش ادیان الهی برای انسان هاست.

 

مردمان سرزمین یزد کلام حکیم توس، فردوسی بزرگ را با گوش جان نیوش کردند که گفته است:

 

نباشد همی نیک و بد پایدار همان به که نیکی بود یادگار

 

چو نیکی کنی، نیکی آید برت بدی را بدی باشد اندرخورت

 

تواضع مردمان دیار کویری یزد اگرچه نام آنان را با نیکی همنشین کرده اما باعث شده تا استان یزد آنگونه که شایسته ظرفیتهای مختلف مادی و معنوی فرهنگ آن است در افکار عمومی خارج از مرزهای این استان شناخته نشود، حتی ثبت جهانی بافت تاریخی یزد نیز هنوز انتظارات را برای افزایش گردشگران داخلی و خارجی متناسب با ظرفیتهای این دیار، برآورده نکرده است.

 

گرچه فرصتهای زیادی از دست رفته، اما سرمایه های فرهنگی یزد بیش از آن است که در غبار ایام به فراموشی سپرده شود و جاذبه های فراوان این کهن پاره ایران زمین در سایه نام نیک مردمانش، با تجلی در آیینه رسانه ها می تواند، خاطره های بیاد ماندنی را برای چشمانی که به نظاره اش می نشینند، به یادگار گذارد.

 

 

 

منبع: خبرگزاری صداوسیما