زوال هنر سبدبافی در یزد به بهانه حفظ منابع طبیعی

در حالی هنر سبدبافی توسط معدود هنرمندان یزدی رو به زوال همیشگی است که متولیان حفظ منابع طبیعی استان نسبت به تهیه مواد اولیه سبدبافان از طبیعت برخورد و ممانعت می‌کند و این سوال مطرح می‏‏‌شود که اکنون باید نگران محیط زیست ‎ مان باشیم یا هنری قدیمی که رو به فراموشی است؟

به گزارش یزدی نیوز«غلامرضا زارع» سبدباف ۷۹ ساله یزدی با سابقه حدود ۷۰ سال با اشاره به این که سبدبافی در یزد با مشکلات مختلفی و به تازگی نیز مخالفت‌های متولیان منابع طبیعی روبرو است، در این مورد تصریح می ‎ کند: اداره کل منابع طبیعی مانع تهیه مواد اولیه سبدفان که عمدتاً شاخه‌های بادام کوهی است، می ‎ شود.

 
وی با بیان این که این هنر تنها از طریق دست هنرمندان این حوزه انجام می‌شود، می‌گوید: این هنر بسیار ساده و راحت و در عین حال بسیار جذاب و مخاطب ‎ پسند است.
 
این هنرمند سالخورده یزدی با اشاره به تهیه انواع وسایل مانند زنبیل، سبد، چپی(نوعی سبد یزدی) و دیگر محصولات، می‌گوید: در گذشته‏ای نه چندان دور برای اموراتی مانند پسته‌شویی، سبدها و محصولات مشابه آن  به شهرهایی مانند کرمان و رفسنجان صادر می‌شد اما با روی آوردن افراد به محصولات پلاستیکی ارزان قیمت، بازار سبدبافان راکد شده است.
 
وی با اشاره به وجود تعداد انگشت‏‌شماری از هنرمندان این رسته هنری در استان، بیان می‌کند: تقریباً تمام این هنرمندان سالمند و ساکن مهریز هستند لذا کمتر سبدبافی به عنوان پیشه و شغل اصلی برایشان محسوب می‏‌شود.
 
زارع با  بیان این که سبدبافی جایگاه خود را در بین مردم از دست داده است، می‌گوید: هر چند محصولات تهیه شده این رسته در صورت عدم ضربه تا حدود ۲۰ سال دوام می‌آورند اما دیگر مردم از این وسایل کمتر خریداری می‌کنند، در حالی که در گذشته هرگونه برداشت محصول باغی که پیش می‌آمد، حرفی از سبدهای تولیدی ما هم به گوش می‌رسید.
 
وی از وجود افراد زیادی که علاقه ‎ مند به یادگیری سبدبافی هستند، خبر می ‎ دهد و اظهار می‌کند: تعداد زیادی به من مراجعه می ‎ کنند که خواهان یادگیری این هنر هستند که به آنها می‌گویم باید حرفی برای گفتن ندارم و تنها باید این هنر را با مشاهده فعالیت من یاد بگیرند.
 
این هنرمند سالخورده یزدی با این که سبدبافی هنوز هم می‌تواند یک شغل به ویژه برای جوانان باشد، می‌گوید: متاسفانه جوانان این موضوع را باور ندارند و به نظر می ‎‎ رسد از این که هنر سبدبافی را به عنوان شغل خود عنوان کنند، خجالت می‌کشند.
 
وی احیا، رونق و توسعه این پیشه، صنعت و هنر را مستلزم حمایت اداره کل میراث فرهنگی می‌داند و می‌گوید: میراث فرهنگی باید سبدبافی را تبلیغ و کاربرد این وسایل را به مردم معرفی کند تا مردم این هنر را فراموش نکنند و نسبت به آموزش آن به گروه هدف اقدام کند.
 
زارع در پایان یادآور می‌شود: سبدبافی در گذشته برای ما یک شغل نبود بلکه به واسطه آن می‌توانستیم بیابان‏گردی نیز کنیم و زندگیمان را از این راه بگذرانیم.
 
البته «محمدرضا دهقان» معاون صنایع دستی استان  با اشاره به پیگیری رفع مشکلات سبد ‎ بافان، اظهار می‌کند: متاسفانه محیط زیست و منابع طبیعی از جمع آوری مواد اولیه سبدبافان که بیشتر هم شاخه‌های بادام کوهی است، بر اساس قانون ممانعت می‌کنند.
 
وی اضافه می‌کند: پیشنهاد ارائه شده از سوی این دو دستگاه، اختصاص زمینی برای کشت بادام کوهی و استفاده از شاخه‌های آن برای تولید انواع سبد است.
 
این مسئول با اشاره به لازمه تنوع‌بخشی و بروز شدن این هنرصنعت، تصریح می‌کند: سبدبافی هرچند پیشینه‌ای بسیار طولانی دارد و اکنون تعداد انگشت ‎ شماری فعال در این زمینه در استان زندگی می‌کنند اما سبدبافان باید برای احیا و  رونق این پیشه و هنر با کلاس‌های آموزشی، همراهی کنند و وسایل کاربردی‌تری بسازند.
 
وی با اشاره به این که سبدبافی نیز با مواد اولیه دیگری قابل گسترش است، می‌گوید: سبدبافان باید تمام تلاش خود را برای استفاده از مواد دیگری مانند نوعی نی که در شمال کشور می‌روید و کیفیت بالاتری به محصولات آن‌ها می‌بخشد، به کار بگیرند تا بتوانیم این صنعت و صنایع دستی را رونق و رشد دهیم.
 
دهقان با اشاره به لازمه حضور سبدبافان در کلاس‌های آموزشی، می‌گوید: آن‌ها می‌توانند با این عمل، علم و دانش خود را  به روز کنند و با علاقمندان این حوزه به اشتراک بگذارند.
 
 
 
منبع:ایسنا یزد

بخش نظردهی بسته شده است..