میزگرد تخصصی هنر و انقلاب اسلامی‌| از فقدان آثار ارزشمند انقلابی تا انقلاب سینمایی عمار

 

در این میزگرد محمد صادق کوچک زاده رئیس حوزه هنری استان، علی محمد پارسائیان مسئول سازمان بسیج هنرمندان یزد، محمد رضا امیر خانی هنرمند پیشکسوت سینما و تئاتر یزد، اصغر بمانی هنرمند پیشکسوت سینما و تئاتر یزد و حامد زارع استاد دانشگاه و هنرمند گرافیکی استان حضور داشتند.

 

بررسی اوضاع هنر در طول چهل سال انقلاب اسلامی، نگاهی به عملکرد هنرمندان در طول این چند سال در زمینه تولید آثار فاخر و انقلابی، بیان مطالبی در ارتباط با تولید آثار انقلابی و پرورش هنرمندان انقلابی در سطح استان یزد و همچنین بررسی چرایی دلایل عدم توجه به هنرمندان ارزشی در سطح کشور از جمله مباحثی بود که در این میزگرد تخصصی مورد نقد و بررسی هر کدام از حاضرین قرار گرفت.

 

یکی از مهمترین مباحثی که در میزگرد تخصصی هنر و انقلابی اسلامی مورد بررسی قرار گرفت، تفاوت میان هنر ارزشی و انقلابی و هنر وارداتی و یا همان هنر غربی است که سبب شده بسیاری از هنرمندان امروزه در این زمینه فعالیت کنند و به نوعی از بیان ارزش‌ها و دستاوردهای انقلاب اسلامی که مهمترین انقلاب مردمی در طول قرن‌های گذشته به حساب می‌آید، به سادگی عبور کنند.

 

در پایان این میزگرد هر کدام از حاضرین خواستار برگزاری میزگردهایی در خبرگزاری تسنیم یزد در راستای بررسی شاخصه‌های مختلف هنری استان شدند تا به صورت دقیق و مصداقی به چالش‌ها، مسائل و مشکلاتی که روبه رو هستند اشاره و برای حل آن اقدام کرد.

 

"جشنواره عمار" انقلابی در سینمای ایران ایجاد کرد

 

علی محمد پارسائیان مسئول سازمان بسیج هنرمندان استان یزد در این میزگرد با اشاره به اینکه قبل از انقلاب جریان هنری خاصی بر کشور حاکم نبود اظهار داشت: پس از پیروزی انقلاب اسلامی تفکری بر پایه فرهنگ و ارزش با همراهی مردم بر کشور حاکم شد.

 

مسئول سازمان بسیج هنرمندان استان یزد با اشاره به اینکه پس از همراهی ۹۸ درصدی مردم با انقلاب نیاز بود که در مجموعه‌های مختلف تغییراتی ایجاد شود گفت: این تغییرات باید در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و هنری در سطح جامعه صورت می‌گرفت.

 

هنر در این چهل ساله انقلاب با آرام آرام پیشرفت کرد

 

وی افزود: در زمینه‌های مختلف تغییراتی را شاهد بودیم اما در عرصه هنری دیدیم که از ابتدا تاکنون آرام آرام پیش رفت، به این معنا که آن اتفاق سریعی که پس از پیروزی انقلاب باید تحقق می‌یافت، انجام نگرفت و رشدی با سرعت کم را در این زمینه مشاهده کردیم که آن هم دلایل متعددی دارد.

 

پارسائیان بررسی دلایل و چرایی کُند پیش رفتن انقلاب در زمینه هنر را از الزامات دانست و عنوان کرد: تنها هنری که از اوایل انقلاب به روند و رشد انقلاب کمک کرد بحث موسیقی و گرافیک بود و به گفته شهید آوینی هم تنها هنری که توانسته در عرصه انقلاب کمک شایان توجهی را به روند انقلاب داشته باشد بحث گرافیک بود.

 

مسئول سازمان بسیج هنرمندان استان یزد با بیان اینکه در برخی از انقلاب‌ها اگر به خوبی بنگرید می‌بینید که هنرمندان جلودار بودند ادامه داد: در این انقلاب‌ها، هنرمندان مکتبی را با ذوق هنری خود خلق می‌کردند و سپس مردم نیز با آنها همراه و هم قدم بودند ولی در انقلاب اسلامی ایران مردم به خاطر ارزش‌ها و دین انقلاب کردند و هنرمندان نیز در کنار مردم حضور پیدا کردند، به این معنا که متاسر از جو جامعه هنرمند هم به خلق اثر روی آورد.

 

گوشه‌گیری برخی هنرمندان از دلایل تولید آثار نامناسب در اوایل انقلاب بود

 

وی با اشاره به اینکه در اوایل انقلاب دو دلیل وجود داشت که سبب شد آثاری زیاد مناسبی ارائه نشود خاطرنشان کرد: یکی از آن خروج هنرمندان از کشور و دیگری هم گوشه‌گیری هنرمندانی بود که انقلاب را نمی‌پسندید و به نوعی از ادامه فعالیت‌های خود در عرصه فیلم سازی کناره‌گیری کردند.

 

پارسائیان گفت: اوایل انقلاب فیلم‌های تولید شده که هنرمندان جوان به خلق آثار ارزشمند می‌پرداختند و با توجه به شور انقلابی که در جامعه و در بین مردم حاکم بود شاهد تولید آثاری از این دست بودیم.

 

مسئول سازمان بسیج هنرمندان استان یزد تصریح کرد: با توجه به اینکه هنرمندان در ایجاد این انقلاب مانند انقلاب‌های دیگر جلودار نبودند جای کار بسیاری داشت که بتوان هنرمندان ارزشی با تفکر انقلابی در کشور تربیت شوند.

 

وی با اشاره به سخنی از شهید آوینی در ارتباط با حقیقت هنر افزود: "سید شهیدان اهل قلم " در مورد حقیقت هنر به دو مورد اشاره می‌کند که یکی این است که هنرمند باید حقیقت گرا باشد و دیگری اینکه قدرت بیان داشته باشد و اگر هر کدام از این دو مطلب نباشد، هنرمند نمی‌تواند اثر خوبی را خلق کند.

 

هنرمند باید با اصل و اصول انقلاب اسلامی به خوبی آشنا شود

 

پارسائیان به آثار ایجاد شده در طول چهل سال انقلاب اسلامی اشاره کرد و اذعان داشت: در این سال‌ها آثار ارزشمند بسیاری از هنرمندان کشور ایجاد شده ولی باید دانست که هنرمند باید با اصل و اصول انقلاب آشنا شود و اگر ضعف و کاستی وجود دارد و هنر به خوبی کارکرد خودش را ندارد نشان از کم کاری در این زمینه است.

 

مسئول سازمان بسیج هنرمندان استان یزد با بیان تأثیر مثبت مدیریت صحیح در اجرای هنرهای مختلف در سطح کشور اشاره و عنوان کرد: برخی از هنرها مانند خوشنویسی، گرافیک و شعر که مدیریت خوبی داشته و یا صنایع دستی که ریشه در آداب و رسوم کهن ایرانی دارد که به بیشتر هم به وجهه اسلامی باز می‌گردد در قبل و بعد از انقلاب هم می‌بینیم که با افت و خیز مسیر خود را طی کرده است.

 

هنرهای وارداتی به کشور هنوز به خوبی راه حقیقی خود را پیدا نکرده است

 

وی با اشاره به اینکه بعد از انقلاب سینما و تئاتر با توجه به وارداتی بودن این هنرها نتوانسته به خوبی راه خود را بیابد تصریح کرد: خود انقلاب در این چهل سال تأثیر بسیار زیادی را در مجموعه هنر گذاشت و حتی در برخی از مکتب‌ها که بعد از انقلاب به ثبت رسید، حالت جهانی پیدا کرد؛ به طور مثال در زمینه گرافیک و نقاشی با توجه به اینکه هنرمند دو خصلت سنت دینی و هنر مدرن را در خود تقویت کرده و برخوردار بوده توانسته آثار بسیار خوبی را در سطح جهان با مضامین ارزشی و اسلامی خلق و به ثبت برساند.

 

پارسائیان ادامه داد: در هنر سینما با توجه به اینکه ریشه در غرب دارد باید بنا بر گفته شهید آوینی حقیقت هنر در او زنده کرد تا بتواند آثار ارزشمند و ماندگاری را بتوانیم شاهد باشیم.

 

مسئول سازمان بسیج هنرمندان استان یزد فعالیت جشنواره عمار در این سال‌ها را جزو رویش‌های انقلاب برشمرد و گفت: این جشنواره آثاری را معرفی و مطرح می‌کند که دغدغه انقلاب و ارزش‌های اسلامی را دارند و یکسری مسائل نمی‌تواند به این راحتی‌ها مانع تلاش و کوشش این هنرمندان جوان انقلابی شود و شاهد انقلابی در زمینه سینما در کشور هستیم.

 

هنرمند ارزشی و انقلابی در مضمون و محتوا جامع و کامل است

 

محمد رضا امیرخانی کارشناس سینما و تلویزیون استان یزد هم در این میزگرد با اشاره به اینکه هنر به هر چیزی گفته می‌شود که در انسان ایجاد احساس کند اظهار داشت: هنرمند در نگاه اول برای تولید یک اثر هنری به احساسات توجه می‌کند.

 

کارشناس سینما و تلویزیون استان یزد با بیان اینکه هنرمند غرب گرا به شکل می‌پردازد ولی هنرمند ارزشی به مضمون وفادار است گفت: هنرمندان غرب گرا حرفی برای گفتن در قالب محتوایی ندارند و به همین دلیل است که آثارش زیاد مورد توجه عموم قرار نمی‌گیرد.

 

وی اضافه کرد: هنر غرب گرا نمی‌تواند در شرق وارد شود و وقتی بخواهد این نوع هنر در شرق ورود پیدا کند، نیاز است که نسبت به آن توجه ویژه‌ای شود و به نوعی شاید این مسئله سبب منزوی شدن هنرمند غرب گرا شود.

 

امیرخانی با بیان اینکه هنرمند در هنگام تولید اثر هنری باید یک مکاشفه درونی با خود داشته باشد تصریح کرد: پس از اینکه هنرمند در درون خود مکاشفه کرد که بخشی از آن مکاشفه هم احساس است، می‌تواند به صورت معقولانه یک اثر مناسب را خلق کند که مورد استقبال عموم قرار گیرد.

 

کارشناس سینما و تلویزیون استان یزد افزود: هنرمندان ارزشی و دینی با نگاه معقولانه به تولید اثر می‌پردازند و در مضمون و محتوا پر هستند ولی در تکنیک مشکلاتی دارند که اگر در این زمینه نیز خود را تقویت کنند می‌تواند اثری در خور توجه جامعه تولید و به نمایش بگذارند.

 

وی در پایان با اشاره به اینکه نیازمند بررسی به صورت تفکیک شده در عرصه‌های مختلفی هنری هستیم عنوان کرد: اگر به این شکل بررسی شود، می‌توان یکسری مسائل و مشکلات هنری را شناخت و نسبت به حل آن اقدام کرد.

 

فقدان آثار ارزشی در طول چهل سال انقلاب در سینما بسیار محسوس است

 

محمد صادق کوچک‌زاده در میزگرد تخصصی هنر انقلاب اسلامی که در دفتر تسنیم یزد برگزار شد با اشاره به اینکه به یقین در حوزه تئوری بحث وجود دارد که آیا فیلم دینی داریم یا خیر و اینکه اگر داریم پس قالب آن چگونه است اظهار داشت: در حوزه الگویی نیز مباحث زیادی وجود دارد به طور مثال حوزه سینما در زمینه درام هر کدام خصلت‌هایی دارد که در جبهه فکری ما با مشکل روبه‌رو است.

 

رئیس حوزه هنری استان یزد با بیان اینکه هنر و ارزش‌ها را باید در مباحث مختلفی مورد تحلیل و بررسی قرار داد اظهار داشت: اینکه هنر در بیان ارزش‌ها کارکرد دارد یا ندارد، آیا هنر دینی وجود دارد یا خیر و همچنین چگونه ارزش‌های دینی را در بستر هنر به نمایش بگذاریم؛ مباحثی است که از لحاظ تئوری، قالب‌ها و الگوها باید مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد.

 

وی فیلم‎، آثار گرافیکی و سایر آثار هنری به نوعی رسانه دانست و افزود: رسانه در خدمت قواعد و اصولی است که چه بسا با بعضی از مباحث اخلاقی و شرعی ما تکلیفش مشخص نیست.

 

بسیاری از فعالیت رسانه‌های غربی از نظر ما تضییع حق‌الناس و امر خلاف شرع است

 

کوچک‌زاده بیان کرد: امروز بسیاری از غلوها، دروغ پردازی‌ها، حق کشی‌ها و شانتاژها در رسانه‌های غربی اتفاق می‌افتد که برخی از آنها توسط خبرنگاران و نویسندگان انجام می‌شود در صورتی که از نظر ما این‌ها تضییع حق الناس، امر خلاف شرع و یا خلاف اخلاق است و معتقدیم خبرنگاران و هنرمندان ما باید بر مدار حق حرکت کنند.

 

رئیس حوزه هنری استان یزد به وضعیت آثار تولیدی در طول چهل سال انقلاب اسلامی اشاره کرد و ادامه داد: در این چهل سال آثاری خلق شده که در این مختصات نیست اما آثاری هم تولید شده که به این مشخصه‌ها نزدیک شده، مثلاً آثاری که مبنای متون اسلامی بوده و یا داستان‌هایی که تاریخ اسلام را به نمایش گذاشته است و انسان‌های مؤمن جلودار آن بودند.

 

سینما در زمینه تولید آثار ارزشمند در طول ۴۰ سال انقلاب ضعیف عمل کرده است

 

وی با بیان اینکه در این چهل سال فقط در حوزه فیلم و سینما آثار ارزشی تولید نشده گفت: اینکه بیان می‌شود در این سال‌ها در حوزه سینما آثار ارزشی زیادی تولید و خلق نشده به این خاطر است که این هنر به نوعی وارداتی است و مثل هنرهایی که از قبل از انقلاب تا بعد از پیروزی انقلاب فعالیت داشتند، نتوانسته در خلق آثار ارزشی موفق عمل کند.

 

کوچک‌زاده خاطرنشان کرد: در این چهل ساله پیروزی انقلاب اسلامی به همت هنرمندان، آثار ارزشمند زیادی در زمینه‌های مختلف از جمله گرافیک، خوشنویسی، موسیقی و غیره در کشور تولید و در معرض دید عموم قرار گرفت.

 

رئیس حوزه هنری استان یزد با بیان اینکه در این سال‌ها آثار ارزشمند زیادی را تولید کردیم اما نتوانستیم آن را به صورت یک مکتب به دست نسل آینده بسپاریم گفت: همچنین در زمینه آموزش و ارائه این مطالب به آیندگان بیشتر باید تلاش کرد تا بتوانیم شاهد خلق آثار ارزشمند توسط آنها باشیم.

 

وی مدیریت در حوزه فرهنگی هنری در چهار دهه گذشته انقلاب را تحت تأثیر جریانات سیاسی دانست و تصریح کرد: فعالیت یک جریان سیاسی در کشور نباید سبب ایجاد تغییرات در طیف هنری شود بلکه باید به شکلی باشد که هنرمند بتواند به راحتی به خلق اثر بپردازد و دغدغه‌ای در این زمینه نداشته باشد.

 

کوچک‌زاده ادامه داد: پرورش و هدایت هنرمند و ادیب در مدت یک یا دو سال میسر نیست بلکه سالیان متوالی نیاز است ولی تغییر در سبک هنری به واسطه تغییر جریان‌های سیاسی سبب شده در این زمینه نیز آن‌گونه که باید و شاید موفق عمل نکنیم.

 

رئیس حوزه هنری استان یزد با اشاره به اینکه ریشه‌ جریان غرب‌گرا در جغرافیای جمهوری اسلامی نیست اظهار داشت: خاستگاه هنر مدرن، غرب است ولی هنری که مرتبط با انقلاب اسلامی است ریشه‌اش در همین انقلاب و همین کشور است؛ مانند شعر آئینی و ادبیات دفاع مقدس که با ظهور انقلاب اسلامی شکل گرفت.

 

وی نحوه‌ی آموزش هنر غرب را با هنر حاکم بر جمهوری اسلامی متفاوت ارزیابی کرد و افزود: سرفصل‌های هنر در داخل و خارج کشور بسیار متفاوت است و تفاوت فاحشی در این زمینه وجود دارد.

 

مبنای فعالیت‌های حوزه هنری یزد قله پروری است

 

کوچک‌زاده در ادامه با بیان اینکه ما در حوزه هنری یزد بنا را بر قله پروری گذاشته‌ایم اظهار داشت: به طور مثال در موضوع فیلم‌سازی هر چه قله را بالاتر ببریم دامنه نیز بالاتر می‌رود و در این سال‌ها با حمایت از هنرمندان توانستیم فیلم ‌سازانی را به جامعه هنری استان و کشور معرفی کنیم که بتوانند با حضور در جشنواره‌های مختلف برای استان افتخار آفرین باشند.

 

رئیس حوزه هنری استان یزد با اشاره به اینکه در استان یزد در زمینه‌های مختلف هنری سعی در تقسیم کار داشتیم گفت: همانگونه که سازمان بسیج هنرمندان یزد در این سال‌ها توانسته در عرصه شعر به خوبی فعالیت کند، در حوزه هنری نیز ما در زمینه شعر طنز که مدت‌ها بود نسبت به آن بی‌توجهی می‌شد فعالیت داریم و امروز جایگاه آن در استان و کشور تثبیت شده است.

 

وی در پایان خاطرنشان کرد: در زمینه‌های هنری بسیاری در حوزه هنری یزد فعالیت داشتیم که هنرمندان این رشته‌ها توانستند در جشنواره‌های مختلف کشوری خوش بدرخشند و افتخاری را برای استان دارالعباده یزد به ارمغان بیاورند.

 

هنرمند انقلابی با آثارش می‌تواند مردم را به سمت ارزش‌ها سوق دهد

 

حامد زارع کارشناس هنری استان یزد هم در این میزگرد با اشاره به اینکه هنر انقلابی همان هنر اسلامی است اظهار داشت: هنرمند انقلابی با خلق آثار خود می‌تواند مخاطب را به سمت زیبایی‌ها سوق دهد.

 

کارشناس هنری استان یزد ادامه داد: اگر هنرمند انقلابی با آثارش بتواند مخاطب را به فکر وارد دارد و به سمت مباحث دینی و ارزشی بکشاند، این هنر تأثیرگذار است و به نوعی سبب می‌شود که مردم به سمت و سوی آن بیایند و مورد استقبال عموم قرار گیرد.

 

وی خاطرنشان کرد: وقتی هنرمند انقلابی اثر مناسبی تولید کند سبب دوری مردم از تولیدات غربی می‌شود و این گونه هنرمند داخلی با طراز اسلامی رشد و در بین مردم محبوب می‌شود و آثارش هم برای سالیان سال در بین آنها دست به دست می‌چرخد.

 

زارع با بیان اینکه امروزه در سطح کشور شاهد آثاری در قالب‌های هنری غربی هستیم که متأسفانه مورد استقبال مردم هم قرار می‌گیرد گفت: در این شرایط کار هنرمند انقلابی و ارزشی دشوارتر از گذشته می‌شود زیرا در حین اینکه به تولید اثر فکر می‌کند، باید به جذب مخاطب نیز توجه داشته باشد.

 

کارشناس هنری استان یزد عنوان کرد: در شرایطی که امروزه شاید میل مخاطب به سمت هنری رفته باشد، نهادهای فرهنگی باید در تربیت هنرمند ارزشی و انقلابی همت بیشتری به‌کار گیرند تا در آینده با مشکل روبه‌رو نشویم و بتوانیم با تولیدات ارزشی که توسط هنرمندان پرورش یافته در مقابل آثار غربی که هیچ سنخیتی با فرهنگ کشورمان دارد ایستادگی کنیم.

 

وی در پایان گفت: امیدواریم در سال‌های آینده شاهد بروز و ظهور هنرمندانی در کشور باشیم که بتوانند با آثار ارزشی بسیاری را در زمینه‌های مختلف هنری تولید کنند که سبب جذب مخاطب شود.

 

دیدگاه هنرمند ارزشی و انقلابی با هنرمند غربی بسیار متفاوت است

 

اصغر بمانی دیگر کارشناس سینما و تلویزیون استان یزد هم در این میزگرد با اشاره به اینکه بحث هنر انقلابی مبحث بسیار گسترده‌ای است که نیاز به مدت‌ها صحبت و بررسی در موارد مختلف دارد اظهار داشت: در این راستا باید به چند مقوله بپردازیم تا از یک ابهام و ایهام خارج شویم که یکی از آنها تعریف هنر است و اینکه تا چه دامنه و گستره‌ای را هنر می‌نامیم و همچنین یک هنر دینی، ارزشی و یا انقلابی است.

 

کارشناس سینما و تلویزیون استان یزد با اشاره به اینکه انقلاب یعنی دگرگونی و جابه جایی ادامه داد: به این معنا که این تفکر برود و تفکر جدیدی جایگزین آن شود نه اینکه این فرد برود و فرد دیگری جای آن را بگیرد و قصد آن هم عرض کردن مهره‌ها نیست که کودتا می‌شود.

 

وی معنای واقعی انقلاب را عوض کردن دیدگاه‌ها، نگرش‌ها، جهان بینی و دارای فلسفه دانست و تصریح کرد: که با این تفاسیر انقلابی مانند انقلاب کبیر فرانسه که غربی است صورت می‌گیرد و یا انقلاب اسلامی ایران که پایگاه و ارزش‌های دینی دارد و تغییر نگرش دینی باید در تمام سطوح آن اتفاق بیافتد.

 

بمانی با طرح این سؤال که آیا این تغییر نگرش و دیدگاه در هنرمندان اتفاق افتاده است؟ اگر افتاده به چه میزان؟ گفت: انقلاب به نوعی هنرمندان را مجبور کرد که دنبال رو آن باشند و درحالی که اصلاً نباید به این شکل باشد.

 

کارشناس سینما و تلویزیون استان یزد هنرمند را دیده بان جامعه نام برد و اظهار داشت: هنرمند باید ببیند و دیگران را به دنبال خود بکشد که از این حیث خیلی عقب هستیم و به نوعی انقلاب هنری در کشور اتفاق نیفتاده و یا بسیار ناچیز بوده است.

 

وی دیدگاه هنرمند ارزشی و انقلابی با هنرمند غربی را بسیار متفاوت دانست و افزود: علامه جوادی آملی که از بزرگترین مفسران قرآن کریم در عصر حاضر هستند تعاریف بسیاری خوبی از هنرمند انقلابی دارند و کلا در یک کلمه هنر معقول را که برعکس هنر غربی که هنر احساسی و بر مبنای احساس است را بیان می‌کنند، ایشان می‌گویند که "هنرمند ابتدا باید عاقلانه نگاه کند و بیاندیشد و هنر را بسیار زیبا و عاقلانه به مخاطب برساند تا بتوانیم جامعه عاقلانه داشته باشیم".

 

بمانی خاطرنشان کرد: پس هنرمند انقلابی ابتدا باید خود را شناخته و دیدگاهش را مشخص کند و از این سردرگمی و تسلسل گیج وار خارج شود و از حالت احساسی خارج و به حالت عقلانی و تزکیه برسد که این کارها سختی‌های زیادی دارد و کار یک روز و دو روز و یک سال و دو سال نیست.

 

کارشناس سینما و تلویزیون استان یزد با بیان اینکه متأسفانه هنرمندان ارزشی کشور در سیال واقعیت‌های جامعه ناپدید شدند و همراه مسیر واقعی جامعه پیش رفتند و از حقیقت بازماندند عنوان کرد: اما هنرمندی که باید دنبال حقایق باشد، با سیاست همراه و به نوعی سیاست زده می‌شود و اثر هنری هم که تولید می‌کند شاید اثر آنچنانی نداشته باشد.

 

 

 

منبع:خبرگزاری تسنیم