شناسه خبر: 65615
منتشر شده در مورخ: ۹۷/۰۵/۰۹
ساعت: ۲۲:۰۷
ضرورت توسعه کشت‌های متراکم و گلخانه ای در ایران کم‌آب/یزد از استان‌های سرآمد در کشت‌های متراکم
یکی از روش‌های اصلاح الگوی مصرف در حوزه کشاورزی توسعه کشت‌های گلخانه ای و متراکم است که هم اکنون ایران با برخورداری از 0.3 درصد سطح زیرکشت دنیا از جایگاه قابل قبولی در این حوزه برخوردار است البته این میزان با توجه به محدودیت‌های کنونی منابع آبی و خاکی باید افزایش یابد.
به گزارش یزدی نیوزاین موضوع به رغم این که این روزها در تمام کشور با محدودیت منابع آبی به ویژه در بخش کشاورزی مواجه هستیم، در استان یزد به دلیل بحرانی‌تر بودن این وضعیت به مراتب دارای اهمیت بیشتری است ولی با انی حال یزدی‌ها از سال‌های پیش در این حوزه پیشرو بوده‌اند به نحوی که هم‌اکنون یزد در بخش کشت‌های متراکم و گلخانه‌ای، جایگاه دوم کشور در تولیدات این بخش را در اختیار دارد.
این در حالی است که بخش اعظمی از تولیدات گلخانه‌ای استان نیز به دلیل کیفیت بالا به دیگر کشورهای دنیا صادر می‌شود و شاهد درآمدزایی خوب کشاورزان استان حداقل در این بخش هستیم لذا با توجه به محدودیت‌های ذکر شده و بهره‌وری بیشتر این نوع کشت، موضوع توسعه این بخش از کشاورزی استان بر خلاف سایر بخش‌ها در دستور جهادکشاورزی استان است.
«محمدرضا وظیفه‌شناس» معاون پژوهش و فناوری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان با تاکید بر لزوم توسعه کشت‌های متراکم در کشور به خبرنگار ایسنا می‌گوید: با توجه به وضعیت کم‌آبی و خشکسالی و نیز شرایط خاک و اقلیم کشور، چاره‌ای جز روی آوردن به سمت کشت‌های متراکم نداریم .
وی عنوان می‌کند: هر چند عمدتاً کشت‌های گلخانه‌ای در محیط‌های بسته پلاستیکی یا شیشه‌ای در زمره‌ی کشت‌های متراکم به شمار می‌آیند ولی کشت‌های متراکم در محیط‌های باز نیز قابل اجراست .
این مسئول در رابطه با مزیت کشت‌های متراکم می‌گوید: در این نوع کشت حداکثر استفاده از یک زمین فراهم می‌شود به عبارتی از کارایی و کیفیت خاک بهره‌ی بیشتری گرفته می‌شود .
وی با بیان این که در این روش کشت از افزایش و رشد علف‌های هرز جلوگیری و در مقابل امکان کشت همزمان دو یا چند محصول در یک زمین مهیا می‌شود، تصریح می‌کند: کشت‌های مختلط یا مخلوط به گونه‌ای هستند که محصولات به صورت متوالی یا همزمان در یک زمین کاشته می‌شوند .
افزایش بازدهی کشاورزی با کشت‌های متراکم
وظیفه شناس در این باره اضافه می‌کند: زمانی که محصولات به صورت متوالی کشت می‌شوند، در پایان دوره برداشت یک محصول، محصول دیگری کشت می‌شود. اما در کشت مختلط، محصولاتی که به نحوی با هم سازگاری دارند به طور همزمان کشت می‌شوند .
وی این کشت را نوعی الگو‌برداری از مراتع و طبیعت عنوان و در این باره اظهار می‌کند: کشاورز در این روش می‌تواند محصولات باغی و زراعی مانند «انار و روناس»، «روناس و پسته»، «خیار سبز و کرفس»، « گوجه فرنگی و ریحان»، «خیارسبز، بامیه و بادمجان» را همزمان کشت کند و در پایان شاهد برداشت دو یا سه محصول باشد .
وظیفه‌شناس همچنین اظهار می‌کند: این در حالی است که بخشی از گیاهان مانند انار، پسته و انجیر نیز دارای آفات مشترک هستند و نباید با هم کشت شوند یا برخی با هم سازگاری ندارند و به دلیل تاثیر سویی که بر هم وارد می‌کنند یا به نحوی تاثیر تهاجمی که بر یکدیگر دارند، قابل کشت در کنار یکدیگر نیستند .
وی اهمیت این نوع سیستم را در افزایش بازدهی تولیدات کشاورزی و استفاده بهینه از انواع انرژی به ویژه آب می‌داند و می‌گوید: در این نوع کشت از زمان، مکان و انرژی به طور بهینه استفاده می‌شود و اگر کشاورز به دلایلی مانند آفت متحمل خسارت در محصولی می‌شود، محصول دیگری برای او خواهد ماند .
وی در مورد دیگر فواید این نوع کشت خاطرنشان می‌کند: حتی محصولات پرآبخواه نیز در این نوع کشت از آب کمتری استفاده می‌کنند چرا که چند محصول در یک زمین کشت شده و میزان آب مورد نیاز آنها را تا حدود یک سوم کاهش می‌دهد .
جایگاه مطلوب کشت‌های متراکم کشور
این مسئول سهم کشت‌های گلخانه‌ای و متراکم کشورمان در دنیا را حدود ۰.۳ درصد اعلام و بیان می‌کند: حدود ۱۲ هزار هکتار از اراضی ایران زیرکشت این نوع کشاورزی است و این میزان کشت از جایگاه قابل قبولی برخوردار است .
وی در مورد جایگاه استان در این نوع کشت، تصریح می‌کند: استان یزد با حدود ۱۵۰۰ هکتار اراضی زیرکشت گلخانه‌ای و متراکم جایگاه دوم را در تولیدات این بخش دارد که با توجه به محدودیت بیشتر آبی، این کشاورزی و سطح زیرکشت باید با هدف افزایش ارتقای راندمان به ادازه مصرف یک مترمکعب آب برای تولید ۱۵ کیلوگرم محصول افزایش یابد .
وظیفه‌شناس در مورد وضعیت تولیدات گلخانه‌ای استان نیز بیان می‌کند: خوشبختانه بسیاری از محصولات گلخانه‌ای استان مانند خیارسبز از کیفیت و محبوبیت بالایی برخوردار هستند و به کشورهای روسیه، کره جنوبی و کشورهای حاشیه خلیج فارس صادر می‌شوند .
وی در پایان با بیان این که کشاورزان می‌توانند محصولات کم آبخواه را در این نوع کشت جایگزین محصولات پرآبخواه کنند، می‌گوید: کشاورزان می‌تواننند محصولاتی مانند زیره، زعفران و خاکشیر را جایگزین محصولات پرآبخواه کنند و آنها را در کنار محصولاتی مانند ذرت، سیب زمینی، گندم و جو به صورت مختلط در فضای باز کشت کنند تا علاوه بر افزایش چندین برابری راندمان تولید در این بخش بازدهی اقتصادی بیشتری را در این بخش شاهد باشیم.
صادرات ۴۱۰ هزار تنی تولیدات کشت‌ها متراکم یزد
«سید جمال سجادی‌پور» رییس سازمان جهادکشاورزی استان یزد هم در گفت‌و گو با ایسنا به رشد روز افزون جمعیت و محدودیت منابع آبی استان اشاره و بر لزوم روی آوردن به کشت در فضای بسته و روش‌های نوین کشاورزی، به تغییر الگوی مصرف، استفاده از فناوری‌های نوین و افزایش صادرات در بخش کشاورزی تاکید می‌کند.
وی در مورد صادرات بخش کشاورزی یزد این میزان را سالیانه معادل ۴۱۰ هزار تن عنوان می‌کند و با بیان این که بخش اعظم این صادرات مربوط به محصولات گلخانه‌ای استان است، تصریح می‌کند: استان یزد با داشتن سهم ۲۳ درصدی از تولیدات گلخانه‌ای کشور، رتبه دوم را در این حوزه به خود اختصاص داده است .
این مسئول در این باره از سطح زیرکشت ۱۴۲۰ هکتاری محصولات گلخانه‌ای در استان خبر می‌دهد و بیان می‌کند: این سطح تا سال ۱۴۰۰ با افزایش ۷۳۰ هکتاری به ۲۱۵۰ هکتار خواهد رسید .
وی اضافه می‌کند: با افزایش این میزان سطح زیر کشت، تولیدات استان در این بخش نیز از ۴۰۹ هزار و ۹۵۰ تن در حال حاضر به ۶۳۰ هزار تن تا سه سال آینده خواهد رسید.
سجادی‌پور در مورد میزان آب مصرفی در بخش تولیدات گلخانه‌ای نیز اظهار می‌کند: هر چند تا سال ۱۴۰۰ شاهد کاهش ۴۳۰ میلیون مترمکعب آب مصرفی در حوزه انواع کشت‌های کشاورزی خواهیم بود اما با توجه به سیاست توسعه بخش گلخانه‌ای استان، مصرف ۱۸ میلیون مترمکعب سال ۹۵ این بخش در افق پنج ساله به ۲۷ میلیون مترمکعب در سال ۱۴۰۰ خواهد رسید .
منبع:ایسنایزد
بخش نظردهی بسته شده است..