مشکلات بافت تاریخی ابرکوه بالا گرفت

 

البته این بافت‌ها و بناها که بسیاری از آنها به ثبت ملی و برخی مانند بافت تاریخی شهر یزد به ثبت جهانی نیز رسیده است، در گذر زمان دچار آسیب‌های طبیعی و گاهاً نیز انسانی می‌شوند ولی با این تفاوت که متولیان این حوزه بیشتر به حوزه مرمت بناهای تاریخی اهتمام دارند تا به بافت‌های تاریخی حوزه استحفاظی خود و همین باعث شده تا بسیاری از بافت‌های تاریخی شهرها و حتی روستاهای کشورمان به شدت دچار فرسودگی شوند.

 

از طرفی با توجه به این که طبق قانون هرگونه تخریب، تعریض، ساخت‌وساز غیرمجاز و بدون مجوز میراث فرهنگی در این مناطق، جرم محسوب می‌شود، بسیاری از مالکان خانه‌های موجود در بافت‌های تاریخی رغبتی برای مرمت خانه‌های خود ندارند و غالباً پس از مدتی آنها را به حال خود رها می‌کنند به دیگر نقاط برخوردار شهر مهاجرت می‌کنند.

 

همین موضوع نیز باعث شده تا شاهد خالی از سکنه شدن بسیاری از بافت‌های تاریخی باشیم یا در مورد آنهایی که هنوز به شدت دچار فرسودگی نشده‌اند، شاهد جایگزینی اتباع بیگانه یا افراد غیربومی با فرهنگ‌های مختلف به جای اهالی اصیل و بومی باشیم که البته با توجه به ضعف نظارت‌ها در این بخش از شهرها، همواره مشکلات و آسیب‌های بعدی را به دنبال دارند.

 

یکی از این بافت‌های تاریخی که اکنون دچار معضلاتی برای شهروندان شده، بافت تاریخی ۱۶۲ هکتاری شهر ابرکوه است به طوری که برخی از مسئولان این شهر را به دلیل پاره‌ای از مشکلات در این منطقه بسیار نگران کرده است.

 

بافت تاریخی ابرکوه منشاء ناامنی شهر 

 

«علیرضا صالحی» فرمانده نیروی انتظامی ابرکوه با تأکید بر این که کسی مخالف حفظ میراث فرهنگی نیست، از وجود برخی مخروبه‏‏های موجود در بافت تاریخی این شهر که منشاء ناامنی شده‏‏ است، گلایه می‌کند.

 

وی با بیان این که نیروی انتظامی وظایف و مسئولیت‌های خطیری را در سطح کشور و جامعه عهده‌دار است، یکی از آن‌ها را برقراری و حفظ نظم، امنیت و تأمین آسایش عمومی و فردی آحاد جامعه ذکر می‌کند.

 

صالحی تصریح می‌کند: امنیت پایدار، زمانی در جامعه حکم‌فرما می‌شود که همه مردم و مسئولان با یکدیگر همدل بوده و تعامل کافی داشته باشد.

 

وی همچنین خاطرنشان می‌کند: در همین راستا تمام نگاه‌ها به نیروی انتظامی است و این در حالی است که ما تمام توان خود را در این زمینه به کار گرفته و خواهیم گرفت اما سایر دستگاه‌های اجرایی و مسئولان نیز باید همکاری لازم را داشته باشند.

 

فرمانده نیروی انتظامی ابرکوه می‌گوید: کسی مخالف حفظ و ماندگاری میراث تاریخی شهر نیست، ولی برخی اماکن واقعاً به مخروبه تبدیل شده که موجبات نارضایتی مردم را فراهم کرده است لذا پیشنهاد می‌شود هر منطقه‌ای که قابل مرمت است، بازسازی شود و هر مکانی که بازسازی آن مصلحت نیست، از طریق مبادی ذی‌ربط تصمیمات لازم در مورد آنها اتخاذ شود.

 

وی عنوان می‌کند: برخی از خانه‌های قدیمی علاوه بر این که پاتوق مصرف‌کنندگان و فروشندگان مواد مخدر است، مفاسد اخلاقی هم در آن ارتکاب یافته و از نظر بهداشتی نیز وضعیت مطلوبی ندارند و ممکن است موجب شیوع بیماری نیز شوند.

 

صالحی از دستگیری ۳۰ نفر از خرده‌فروشان مواد مخدر در سه ماه گذشته خبر می‌دهد و اضافه می‌کند: در بافت قدیمی محله‌های بازار، گل‌کاران، نبادان، درب قلعه، طاووس، دروازه میدان شاهد اسکان افاغنه و مهاجرین غیربومی، بلاتکلیفی برخی خانه‌های قدیمی تخریب‌شده، ارتکاب روابط غیراخلاقی، استعمال و فروش مواد مخدر هستیم.

 

محله‌های قدیمی ابرکوه مورد هجمه فرهنگی است

 

البته «مسلم روحی‌پناه» رییس آموزش ‌و پرورش ابرکوه نیز می‌گوید: محله‌های قدیمی شهر مورد هجمه فرهنگی قرار دارد و اگر برای آن تدبیری اندیشیده نشود، در آینده قطعاً مشکلات بسیاری را شاهد هستیم.

 

وی بیان می‌کند: در محلات قدیمی مشکلات بسیاری وجود دارد و  می‌توان همه آن را در قالب فقر فرهنگی معرفی کرد که رفع آن نیازمند همکاری مسئولان است.

 

روحی‌پناه در ادامه بی‌سوادی یا کم‌سوادی، سطح پایین منزلت اجتماعی، ناآگاهی اعضای خانواده به ‌ویژه والدین از مسائل تربیتی اخلاقی و آموزه‌های دینی و مذهبی، عدم همنوایی خانواده با هنجارهای رسمی و هنجارشکنی را از مصادیق فقر فرهنگی است.

 

وی با بیان این که بسیاری از محله‌های قدیمی شهر مورد هجمه فرهنگی قرار گرفته‌ است، ادامه می‌دهد:  تمام این اتفاقات قطعاً بر آینده شهر تأثیرگذار است و امروز باید از آن بترسیم که اگر تدبیری نداشته باشیم و فکری نکنیم قطعاً دچار مشکل می‌شویم.

 

امنیت بافت تاریخی برعهده نیروی انتظامی است 

 

با این حال «مجاهد کرباسی» رییس میراث فرهنگی ابرکوه می‌گوید: برقراری امنیت در بافت تاریخی شهر که به پاتوق معتادان تبدیل شده است، بر عهده نیروی انتظامی بوده و از سوی دیگر می‌توان تدابیری اندیشید که از ورود اتباع بیگانه به شهر جلوگیری شود.

 

وی با بیان این که ۱۶۲ هکتار بافت تاریخی ابرکوه به ثبت ملی رسیده است، عنوان می‌کند: طبق قانون هرگونه تخریب، تعریض، ساخت‌وساز غیرمجاز و بدون مجوز میراث در این مناطق، جرم محسوب می‌شود.

 

کرباسی اظهار می‌کند: گذرها، معبرها و کوچه‌های بافت تاریخی را می‌توان با مشارکت شهرداری و بر اساس طرح مصوب به شکلی مرمت کرد که برای اهالی قابل سکونت باشد.

 

به گفته وی، میراث آمادگی مشارکت با شهرداری پیرامون بهسازی معابر و کوچه‌ها را دارد، ضمن این که برای ساماندهی خانه‌های قدیمی ضروری است که بخش خصوصی وارد عمل شود.

 

کرباسی ادامه می‌دهد: در مورد خانه‌هایی که ۸۰ یا ۹۰ درصد آن مخروبه شده مالک در صورت تمایل می‌تواند نسبت به تخریب آن به شهرداری مراجعه و پس از دریافت استعلام میراث فرهنگی توسط شهرداری و در صورت صدور مجوز، آواربرداری انجام و ساخت‌وساز جدید مطابق طرح و نقشه میراث فرهنگی صورت گیرد.

 

وی همچنین عنوان می‌کند: میراث فرهنگی کاملاً آمادگی دارد تا جهت مرمت گذرها و معابر با شهرداری مشارکت کند، ضمن این که برای ساماندهی برخی از قسمت‌های بافت تاریخی نیاز است که بخش خصوصی وارد میدان شود تا این خانه‌ها را به بوم‌گردی تبدیل کند.

 

  کسی حق ندارد ابرکوه را در گذشته جا بگذارد

 

فرماندار ابرکوه با بیان این که مشکلات بافت تاریخی شهر مربوط به امروز و دیروز نیست، تاکید می‌کند: اگر بخواهیم ابرکوه را به یک شهر جهانی تبدیل کنیم، حق نداریم آن را در گذشته جا بگذاریم بلکه باید با تعامل و همدلی، زمینه‌ی توسعه همه‌جانبه آن را فراهم کنیم.

 

«محمد کاظمی نسب» اضافه می‌کند: همه اقشار مختلف در قبال بافت تاریخی مسئول هستند، ضمن این که وظیفه مدیران و مسئولین سنگین‌تر بوده و کسی نمی‌تواند از زیر بار آن شانه خالی کند.

 

وی عنوان می‌کند: اگر بخشی از شهرستان به‌ عنوان بافت تاریخی نام‌گذاری و ثبت شده، قطعاً قانون هم برای محافظت از آن و همچنین رفع مشکلات ساکنینش، راهکارهایی را ارائه کرده است.

 

کاظمی‌نسب می‌گوید: داشتن سبقه و آثار تاریخی و فرهنگی بسیار نسبت به سایر شهرهایی که پایتخت سلسله خاصی نبوده، موقعیت جغرافیای، استراتژیک و زمین‌شناسی، ابرکوه را در زمره شهرهای نمونه گردشگری کشور قرار داده است.

 

وی با تأکید بر همکاری و همدلی دستگاه‌های مختلف جهت توسعه و پیشرفت همه‌جانبه شهر، بیان می‌کند: در این شهرستان اقدامات بسیاری به ‌واسطه تلاش‌های شبانه‌روزی مدیران در دوره‌های مختلف صورت گرفته و نسبت به پنج سال قبل نیز پیشرفت‌های بسیاری داشته است، هرچند در مقایسه با برخی شهرها، کاستی‌هایی هم دارد.

 

فرماندار ابرکوه بر وظیفه مشترک شهرداری و میراث فرهنگی نسبت به مرمت و ساماندهی معابر و گذرگاه‌های بافت تاریخی تأکید و اضافه می‌کند: اگر همدلی نباشد نه تنها شهر پیشرفت نمی‌کند بلکه روز به روز شاهد تخریب بناهای تاریخی و ارزشمند نیز خواهیم بود.

 

وی ادامه می‌دهد: سرمایه‌های عظیم اجتماعی، فرهنگی و انسانی در محلات قدیمی شهرستان وجود دارد که امید است فارغ از همه تعصبات بتوانیم با همدلی و تعامل، این سرمایه‌ها را حفظ و خادم مردم باشیم.

 

البته با توجه به طرح این موضوع مقرر شده است که جلساتی پیرامون عملکرد دستگاه‌های مربوطه هر سه ماه یک‌بار با حضور فرماندار تشکیل و طرح مشارکتی و تخصیص اعتبار برای احیا بافت تاریخی با حضور میراث و شهرداری تهیه و مراتب به هیئت‌امنا و مردم اعلام شود.

 

علاوه بر این مقرر شده تا با تشکیل کارگروه حفظ و حراست از بافت تاریخی با مدیریت فرماندار، خانه‌هایی که قابلیت ساخت ندارند از سوی اهالی شناسایی و به مراجع مربوطه جهت کارشناسی معرفی کنند.

 

میراث فرهنگی ابرکوه نیز موظف شده تا محدوده و مرز بافت تاریخی را مشخص و به ‌صورت عمومی اطلاع‌رسانی کند.

 

 

 

منبع:ایسنایزد