مرتضی ضرابی در نشستی خبری در جهاد دانشگاهی یزد با اشاره به پیشینه فعالیتهای انجام شده در زمینه ذخیره سازی سلولهای بنیادین اظهار داشت: نخستین فعالیتها در اوایل دهه ۸۰ در پژوهشگاه رویان انجام شد و رهبر معظم انقلاب نیز از این حرکت علمی دفاع کردند که این حمایت نقطه عطفی برای پیگیری جدی بحث سلولهای بنیادین شد.
وی با تشریح علمی سلولهای بنیادی که قابلیت استفاده و ذخیره سازی داشته باشند، افزود: سلولهای بنیادین شامل سلولهای بنیادین جنینی، سلولهای بنیادین بالغین و سلولهای بنیادین خون بندناف است و اکنون تحقیقات به اندازهای گسترده شده که امکان ساخت همه بافتهای بدن توسط سلولهای بنیادین همان بافت وجود دارد.
ضرابی با تشریح کاربرد سلولهای بنیادین خون بندناف عنوان کرد: بندناف اکنون در اغلب بیمارستانها به عنوان یک زباله بیولوژیکی دور انداخته میشود در حالی که اگر خانوادهها درخواست کنند، میتواند در آینده در صورت بروز بیماریهای خونی برای نوزاد یا حتی دیگران، نجاتبخش باشد.
مدیر بانک خون بندناف رویان بیان کرد: حجم خونی که از بندناف گرفته میشود از ۸۰ سیسی تا ۲۰۰ میلیلیتر است که این نمونه باید ۱۰ دقیقه بعد از زمان تولد از محل بندناف انجام شود.
نمونه گیری از بندناف هیچ خللی در روند زایمان یا سلامت مادر و فرزند ایجاد نمیکند
وی تصریح کرد: این نمونه گیری از بندناف هیچ آسیبی به مادر و کودک وارد نمیکند و هیچ خللی در روند زایمان به وجود نمی آورد.
ضرابی یادآور شد: این نمونه که در بانک خون بندناف نگهداری میشود، در آینده در صورت بروز بیماریهایی که منشأ خونی دارند نظیر سرطان خون، لوسمی، تالاسمی و … کاربرد دارند.
وی با بیان اینکه دانش ذخیره سازی سلولهای بنیادین در کشور ما بومی سازی شده است، افزود: در حال حاضر درخواستهایی نیز از سایر کشورها نظیر عراق، لبنان و … برای راهاندازی بانک خون بندناف داشتهایم.
ضرابی با اشاره به اینکه خون بندناف شامل بانک عمومی و بانک خصوصی است، یادآور شد: در دنیا ۷۵۰ هزار نمونه در بانک عمومی و ۳ میلیون نمونه در بانک خصوصی نگهداری میشود و ۳۵ هزار پیوند نیز از این نمونهها انجام شده است که این میزان در کشور ما در بانک خصوصی ۸۲ هزار نمونه و در بانک عمومی ۱۵ هزار نمونه است.
فعالیت ۲۸ دفتر نمایندگی رویان در سراسر کشور
وی تاکید کرد: در بانک خون بندناف رویان همه فرآیندهای پردازش و ذخیره سازی سلولهای بنیادین خون بندناف مطابق با استانداردهای جهانی انجام می شود و هم اکنون ۲۸ دفتر نمایندگی رویان نیز در استانهای مختلف کشور فعال هستند.
ضرابی، سهم استان یزد از این میزان ذخیره سازی خون بندناف را هزار و ۵۰۰ نمونه اعلام کرد و بیان داشت: ظرفیتهای استان یزد به طور قطع بیش از این میزان است.
وی خاطرنشان کرد: در کل کشور ۱۰۰ پیوند از ذخیرهسازیهای انجام شده، صورت گرفته که در این پیوندها به طور عمده از نمونههای موجود در بیمارستان شریعتی تهران استفاده شده است ضمن اینکه ۲۰ نمونه از خون بندناف موجود در رویان نیز پیوند شده است.
امید به بهبودی برخی مشکلات کودکان فلج مغزی
مدیر بانک خون بندناف رویان با اشاره به یکی از بزرگترین پروژههایی که قرار است از اول مهرماه با استفاده از سلولهای بنیادین خون بندناف در کشور انجام شود، افزود: ۱۲۰ کودک در رده سنی پنج تا ۱۵ سال که دچار فلج مغزی هستند، برای این پروژه شناسایی و پذیرش شده اند.
وی تصریح کرد: با استفاده از ذخیره های موجود و با همکاری مرکز طبی کودکان، ستاد سلولهای بنیادین و سازمان انتقال خون، کار پیوند بر این ۱۲۰ کودک انجام خواهد شد تا شرایط آنها بهبود یابد.
ضرابی خاطرنشان کرد: البته بهبودی کامل حاصل نخواهد شد اما رفع بسیاری از مشکلات کودکان فلج مغزی نظیر مشکلات بلع غذا، گردن گرفتن، بینایی و … با استفاده از پیوند سلولهای بنیادی خون بندناف امکانپذیر است.
وی اظهار امیدواری کرد: فاز اول این پروژه موفقیت آمیز باشد و در فاز دو نیز بتوانیم بیماریهای دیگری را در معرض پیوند قرار دهیم.
تحقیقات جدید برای نمونهگیری از سلولهای بنیادین پالپ دندان شیری
ضرابی با اشاره به اینکه تحقیقات دیگری نیز روی پرده دور جنین انجام شده است، افزود: به تازگی از این پرده برای پانسمان افرادی که دچار سوختگی شده اند یا بیماران پای دیابتی استفاده می شود که تحقیقات در این زمینه ادامه دارد.
وی، یکی از جدیدترین تحقیقاتی که روی سلولهای بنیادین انجام میشود، به بحث سلولهای بنیادین پالپ دندان شیری اشاره کرد و گفت: تلاش می کنیم ظرف شش ماه آینده سلولهای بنیادین پالپ دندان شیری را نیز در پژوهشگاه رویان تهیه کنیم.
ضرابی اظهار داشت: در حال حاضر در کشور ما نیاز به ۴ هزار پیوند سلولهای بنیادین آن هم فقط مختص بیمارانی که مشکلات خونی دارند، است در حالی که در طول ۱۰ سال گذشته تنها ۳ هزار و ۵۰۰ پیوند انجام شده است.
وی اظهار امیدواری کرد: با توسعه مراکز پیوند، به ویژه در استانهایی نظیر یزد، بتوانیم از این ظرفیت به خوبی استفاده کنیم و با استفاده از دانش روز به رفع مشکلات بیماران کمک کنیم.
تشریح هزینههای نمونه گیری از بندناف در بانک خون خصوصی و عمومی
مدیر بانک خون بندناف رویان در پاسخ به سئوال خبرنگار مهر در مورد هزینههای نمونه گیری سلولهای بنیادین خون بندناف و هزینههای نگهداری آن تا زمان استفاده در بانک خصوصی و عمومی اظهار داشت: در بانک عمومی هزینهای دریافت نمیشود اما سلولهای دریافت شده تنها مختص نوزاد و خانواده وی نخواهد بود و در صورت نیاز برای دیگران نیز استفاده خواهد شد.
وی افزود: هزینه نمونه گیری از خون بندناف برای نگهداری در بانک خون خصوصی شامل هزینه اولیه ۲.۵ میلیون تومانی و هزینه نگهداری سالانه ۱۲۰ هزار تومان است که البته این اقدام برای خانوادههایی که کودک مبتلا به سرطان خون یا یکی از بیماریهای خونی دارند، این اقدام رایگان انجام میشود.
ضرابی ادامه داد: خوشبختانه در حال حاضر ۴۰۰ بیمارستان در سراسر کشور کار خونگیری را توسط کارشناسان آموزش دیده انجام میدهند که لازم است خانوادهها قبل از زایمان نسبت به درخواست نمونهگیری اقدام کنند.
۹۵ درصد نمونههای دریافت شده قابلیت ذخیره سازی دارد
وی همچنین با اشاره به آلودگی نمونهها نیز بیان کرد: در دنیا نمونه های آلوده بین سه تا پنج درصد کل نمونه ها را تشکیل می دهد اما در ایران به دلیل آموزش به کارشناسان این میزان کمتر از نیم درصد است و بیش از ۹۵ درصد نمونه هایی که دریافت می شود، قابلیت ذخیره سازی دارد.
ضرابی تصریح کرد: تنها در پنج درصد نمونهها به دلیل حجم خون پایین یا مشکل سلولی، امکان ذخیره سازی نمونه گرفته شده، فراهم نمیشود.
بخش نظردهی بسته شده است..