آب؛ عامل توسعه‌ای معادن و صنایع معدنی یزد
دنیای معدن -توسعه صنعتی و رشد اقتصادی ایران در گرو افزایش میزان تولید محصولات مورد نیاز کشور و افزایش ارزش افزوده حاصل از آن در تمامی نقاط کشور است.
به گزارش یزدی نیوزدر این میان معادن و صنایع معدنی که امروز به یکی از مزیت‌های نسبی اقتصادی کشور تبدیل شده‌اند نقش اساسی در این امر دارند.
|
|
از این‌رو صنعتگران و معدنکاران برای استفاده بهینه از این ذخایر ارزشمند تلاش بسیاری داشته و توانسته‌اند تا حدودی در اقتصاد کشور اثرگذار باشند. این موضوع برای استان‌های معدنی تا حدودی پررنگ‌تر است و از نمونه‌های آن می‌توان به استان یزد اشاره کرد. این استان با داشتن ذخایر فراوان از سنگ‌آهن، سرب و روی، سنگ‌تزئینی و… توانسته در حوزه فرآوری و تولید محصول نهایی به جایگاه قابل قبولی برسد. اما برای ادامه یافتن این مسیر و جهت‌گیری توسعه‌ای، آب عامل اثرگذاری است که در صورت تامین نشدن آن، ادامه این روند را متوقف خواهد کرد.
رتبه دوم ذخایر سنگ‌آهن کشور
سعید افضلی‌پور، رئیس خانه معدن استان یزد درباره عمده فعالیت‌های معدن و صنایع معدنی این استان اظهار کرد: استان یزد دومین استان معدنی کشور از نظر تولید مواد معدنی، بزرگترین تولیدکننده سنگ‌آهن و کنسانتره سنگ‌آهن است. این استان از نظر ذخایر سنگ‌آهن رتبه دوم کشور، ذخیره سرب و روی رتبه نخست و ذخیره سنگ ساختمانی رتبه پنجم کشور را دارد و این موضوع باعث ایجاد ۱۱هزار و ۷۰۰ شغل در حوزه معدن شده است. به گفته وی، در حوزه صنایع معدنی نیز می‌توان گفت استان یزد بزرگترین تولیدکننده کاشی و سرامیک کشور است و ۵۵درصد از کاشی و سرامیک کشور در این استان تولید می‌شود. درصنایع فولادی نیز استان یزد در رتبه سوم قرار دارد و برنامه‌های توسعه‌ای جدی در این راه دیده شده است. به عقیده وی، مهم‌ترین جهت‌گیری توسعه‌ای در حوزه فرآوری است تا از خام‌فروشی مواد پرهیز شده و اشتغال و رشد اقتصادی بیشتری به پشتوانه فرآوری ایجاد شود. در واقع ایجاد واحدهای فرآوری جدا از ایجاد ارزش افزوده، اشتغالزایی به همراه دارد. بنابراین جهت‌گیری برای توسعه بخش معدن به صنایع معدنی و فرآوری مواد معدنی وابسته است.
عملیات اکتشافی گسترده
یکی از پایه‌های اصلی در بخش معدن مربوط به اکتشافات است. در این باره رئیس خانه معدن استان یزد گفت: در حوزه اکتشافات معدنی، اقدامات گسترده‌ای از سوی بخش خصوصی و دولتی انجام شده تا مناطق جدیدی در استان شناسایی شود. افضلی‌پور درباره معادن کوچک‌مقیاس و نقش آن در صنعت معدنکاری و اهمیت آنها در استان یزد نیز اینگونه پاسخ داد: از ۴۷۵ واحد معدنی استان یزد به طور تقریبی ۸۰ درصد آنها را معادن متوسط تشکیل می‌دهند و ۴۰ درصد تولیدهای معدنی از سوی آنها انجام می‌شود. نکته اینجاست که فعالیت معادن کوچک‌مقیاس و متوسط، چندین مزیت دارد. نخست اینکه اشتغالزایی پراکنده‌ای در سطح استان ایجاد کرده و اشتغال به شکل متمرکز تنها در یک استان نیست بلکه در بیشتر شهرستان‌ها (مناطق برخوردار و محروم) به دلیل وجود این معادن و در کارگاه‌های کوچک فعالیت وجود دارد.وی ادامه داد: در کنار این موضوع معادن کوچک‌مقیاس و متوسط، اقتصاد بومی را رونق می‌دهند و تاثیرات منطقه‌ای و ملی نیز به همراه دارند. انتظار بخش معدن این است که دولت در حوزه فعالیت‌های معدن – همانگونه که در صنعت سازمان صنایع کوچک به حمایت از واحدهای کوچک می‌پردازد – ساز و کاری برای حمایت از واحدهای کوچک و متوسط معدنی ایجاد کند.این در حالی است که در بسیاری از موارد، دیده شده که فعالیت معادن کوچک‌مقیاس با توجیه اقتصادی همراه نیست و با ایجاد کنسرسیوم و فرآوری محصولات، ادامه حیات برای آنها مفید خواهد بود. افضلی‌پور با بیان اینکه تشکیل کنسرسیوم یک نسخه علمی است افزود: با این حال نمی‌توان به راحتی از فعالیت معادن کوچک‌مقیاس چشم پوشید زیرا در این استان حدود ۴۶۰ واحد معدنی کوچک‌مقیاس و متوسط وجود دارد. حال اگر این معادن نسبت به تشکیل کنسرسیوم نیز اقدام نکنند نمی‌توان فعالیت آنها را متوقف کرد زیرا حرکت چرخه اقتصاد استان را کند می‌کند.
وی بر این باور است که باید واحدهای موجود با این میزان اشتغال و شرایط حفظ شوند زیرا در غیر این صورت جایگزینی برای ایجاد اشتغال در سطح استان وجود ندارد. استان یزد منابع آبی کمی داشته و کاهش توسعه کشاورزی نیز در این استان دیده شده است. بنابراین برای واحدهای موجود باید برنامه‌ریزی کرد که اگر قرار به توسعه آنها نیست، نسبت به حفظ آنها کوشید (زیرا جایگزینی برای اشتغال وجود ندارد).
حفظ معادن کوچک‌مقیاس
رئیس خانه معدن استان یزد افزود: به عنوان نمونه اگر کارخانه فرآوری محصولات معدنی، تنها در یک استان ایجاد شود با معضل بیکاری در سایر شهرستان‌ها چه باید کرد؟ پس باید به حفظ معادن کوچک‌مقیاس و متوسط با شرایط امروزی کمک کرد. همچنین باید برای جهت‌گیری توسعه‌ای، بحث کنسرسیوم و کارگروه‌ها در قالب تعاونی ایجاد شود. وی درباره برنامه‌ریزی‌های انجام شده در حوزه معدن و صنایع معدنی استان یزد در سال جدید گفت: امسال بیشتر روی دوره‌های آموزشی در حوزه بهره‌وری و مدیریتی تمرکز خواهیم کرد تا فعالان این بخش با کنترل هزینه و سنجیدن شرایط بازار بتوانند راهی به سمت صادرات باز کنند. در کنار این موضوع آموزش برای نیروهای انسانی در حوزه ایمنی، محیط‌زیست و بهداشت نیز وجود دارد. (این برنامه آموزشی برای تمام واحدهای معدن و صنایع معدنی است).وی درباره عملکرد بخش معدن و صنایع معدنی در این ۴سال نیز گفت: در حوزه معدن و صنایع معدنی به ویژه زنجیره تولید تصمیم‌های خوبی گرفته شده است. به این ترتیب که صنایع تا بخش میانی در کنار معادن ایجاد شوند و واحدهای تولیدکننده محصول نهایی را در حاشیه خلیج‌فارس ایجاد کنند که کار بسیار ارزشمندی است زیرا اینگونه ضمن دسترسی به آب، امکان صادر کردن محصولات‌شان را از طریق آب‌های آزاد جنوب کشور خواهند داشت.افضلی‌پور درباره تامین زیرساخت‌ها و همچنین تامین آب برای واحدهای فرآوری در استان یزد گفت: مهم‌ترین عامل توسعه در استان یزد آب است و در تامین بقیه منابع انرژی همچون برق و گاز مشکلی وجود ندارد. در این زمینه شاهدیم چندین طرح انتقال آب از خلیج‌فارس برای بخش صنعتی مطرح شده است. همچنین استفاده از آب‌های فسیلی در برنامه‌های این استان تعریف شده است (زیرا امکان استفاده از آب‌های فسیلی برای مصرف شرب به دلیل داشتن املاح وجود ندارد.) به گفته وی، استفاده از آب‌های فسیلی، یک طرح پژوهشی است که برای شرب یا صنعت استفاده می‌شود.اما درحال‌حاضر با بحران آب روبه‌رو هستیم و امید است طرح انتقال آب اجرا شود زیرا در غیر این صورت طرح توسعه‌ای با بن‌بست روبه‌رو خواهد شد.
بخش نظردهی بسته شده است..