اعتیاد از نوع مجازی

به گزارش یزدی نیوزخوب می‎دانیم که زندگی دیجیتالی تقریبا روی تمام زندگی ما سایه انداخته است به‌طوری که امروزه نداشتن گوشی هوشمند یا حضور نداشتن در شبکه‎‎های اجتماعی از سوی افراد متصور نیست.
اگر عکس‎‎هایمان به غیر از گالری گوشیمان، در یک آلبوم کاغذی نیز باشد یا وقتی از خواب بیدار می‎‎شویم، بتوانیم با خیال راحت ابتدا صبحانه بخوریم و چند صفحه‎‎ای از کتاب نخوانده‎‎مان را ورق بزنیم و بعد به سراغ تلفن همراه برویم، می‎توان ادعا کرد که آنقدرها هم وابسته به تلفن همراه نیستیم.
چرا اینقدر تلفن همراه و شبکه‎‎های مجازی؟ روزی چند ساعت از این امکانات استفاده می    کنید؟ آیا وقتی از آن استفاده می    کنید خانواده شاکی نمی    شوند؟ دوست دارید محیط خانه چطور باشد تا گوشی را کنار بگذارید و به زندگی    ‎‎ بیشتر توجه کنید؟ اینها سوالاتی است که در شبکه‎‎های اجتماعی از افراد پرسیدیم و جواب    هایی که خواهید خواند را برای تهیه این گزارش گرفتیم.
کسانی که تقریباً در طول روز زیاد از اینترنت استفاده می‎‎کنند از چرایی این استفاده اینگونه می‎‎گویند:

فرار از دنیای واقعی
اکرم، مجرد و ۳۴ ساله در پاسخ به این سوالات می    گوید: این که چرا زیاد از گوشی استفاده می‎‎کنم شاید یک جور فرار از دنیای واقعی باشد؛ چرا که در دنیای واقعی آن طوری که دلم می    خواست باشم، نیستم.
وی اظهار می‎‎کند: در حالی که در فضای مجازی همه تشویقم می    کنند، در دنیای واقعی همیشه مورد انتقاد قرار می‎‎گیرم.
وی می‎‎گوید: خیلی اهل بیرون رفتن و تفریح نیستم و برای همین دوستان صمیمی زیادی ندارم، ولی در این شبکه‎‎ها دوستان زیادی پیدا کرده‎‎ام و چندبار هم گروهی برای تفریح بیرون رفته‎‎ایم؛ لذا من دنیای مجازی را ترجیح می‎‎دهم، چون هرجور که باشم مرا می    پذیرند.
عاطفه، دانشجوی مجرد ۳۲ ساله اظهار می‎‎کند: در طول روز ۵ یا ۶ ساعت از اینترنت استفاده می‎‎کنم که هم برای ارتباط با دوستانم و هم برای امور علمی و دانشگاهی است.

سرگرمی دیگری نداریم
حسین، مجرد و ۳۵ ساله هم می‎‎گوید: من برای سرگرمی از گوشی و این شبکه ها استفاده می‎‎کنم و وقتی از محل کار به خانه برمی گردم در شبکه‎‎های مجازی چرخ می‎‎زنم. الهه زنی متاهل و ۲۹ ساله عنوان می    کند: من فقط وقتی مجبور باشم تلفن همراهم را کنار می‎‎گذارم و وقت زیادی را در فضاهای مجازی می    گذرانم که باعث اعتراض همه است.وی معتقد است که اگر محیط‎‎هایی باشد که خانواده ها به گردش و تفریح بروند اصلاً وقتی برای اینترنت گردی باقی نمی‌ماند.الهام ۳۶ ساله و مادر ۲ دختر هم بیان می‎‎کند: تنها در زمان تنهایی در خانه از تلفن همراه استفاده می    کنم و فکر می‎‎کنم برای پر کردن اوقات فراغت وسیله مفیدی است.وی با بیان این که کمتر فامیل و دوستانش را می    بیند، اظهار می‎‎کند: از طریق فضای مجازی خیلی راحت با دوستان و اقوام گپ و گفت می‎‎کنم.این شهروند می    گوید: همسرم بیشتر اوقات سر کار است، در چنین شرایطی این گونه خودم را سرگرم می‎‎کنم.
وی اضافه می    کند: در گذشته زنان خانه    دار در هنگام فراغت، ارتباط چهره به چهره داشتند و این روش اکنون با تغییر شکل به صورت مجازی انجام می    شود، منتها به نظر من تنها بدی اینترنت و این شبکه ها وقت گرفتن زیاد است. مهدی هم جوانی ۲۸ ساله و متاهل است که عنوان می‎‎کند: هر چند زمان زیادی از گوشی همراه استفاده می    کنم ولی شرایط  شغلی من اینطور ایجاب می کند و بیشتر گروه هایی که در آن عضویت دارم نیز کاری هستند.

نشانه‎‎های اعتیاد به اینترنت
امروزه در زندگی، کار و در جمع دوستان شاهد هستیم که استفاده از گوشی    های هوشمند رواج پیدا کرده است؛ به طوری‎‎ که حتی هنگام صرف غذا نیز تلفن همراه به عنوان یکی از اعضای خانواده به حساب می    آید.
جدال بر سر استفاده زیاد از تلفن همراه در اغلب خانواده ها به چشم می    خورد و در هر خانه‎‎ای فردی پیدا می    شود که به دنبال راهکاری برای رهایی از این وضع باشد یا اطلاعات خود را افزایش ‎‎دهد تا بداند چرا فرزند یا همسر خود در استفاده از اینترنت زیاده    روی می    کند و آیا نشانه های اعتیاد به اینترنت در او دیده می‎‎شود و اگر پاسخ مثبت است، چه باید کرد.
جواب تمام این سوال    ها را کارشناس پیشگیری از آسیب‎‎های اجتماعی سازمان بهزیستی استان می    تواند بدهد.
«سید محمدرضا قائم محمدی» در این باره می‎‎گوید: اینترنت در دنیای ارتباطات امروز وسیله‌ای جذاب برای کنجکاوی نوجوانان است. از طرفی نظارت و کنترلی نیز در آن وجود ندارد و معمولاً والدین در مورد استفاده از اینترنت آگاهی ندارند.
قائم محمدی با اشاره به این که بیشتر افراد خود را معتاد به اینترنت نمی    دانند، در مورد نشانه‎های اعتیاد به اینترنت می‌‌گوید: در چنین افرادی وقتی پیام نمی‎رسد، فرد دچار اضطراب می‎‎شود و احساس کمبود می    کند، به دنبال فرصتی برای تنها شدن است و عملکرد شغلی و خانوادگی‎‎اش دچار اختلال می    شود و در زمان استفاده از شبکه های مجازی بسیار هیجان دارد و معمولاً نیز از دوستان غیراینترنتی خود جدا می‎‎شود و حتی گاهی نیز شغلش را از دست می‎‎دهد.
این کارشناس در مورد این که شبکه های اجتماعی چه تغییراتی در سبک زندگی ایجاد می‎‎کنند، پاسخ می‎دهد: تغییر هویت فرهنگی، ارتباط با جنس مخالف، دیدن تصاویر نامناسب اخلاقی، بی    خوابی و کم تحرکی، مخفی کردن خود و دروغ گفتن، اتلاف ساعت‎‎ها وقت افراد، ایجاد اختلال در روابط زناشویی، کاهش کارکرد شغلی و ترویج خیانت از آسیب    ها و تغییراتی است که در زندگی فرد ایجاد می    شود.  

حالا چه باید کرد؟
به نظر این کارشناس پیشگیری از آسیب    های اجتماعی، راهکارها به دو دسته تقسیم می    شود: یکی پیشگیری اولیه است و این که چه‌کار کنیم که فرد به شبکه‎های اجتماعی وابسته نشود.
وی ادامه می    دهد: در این رابطه نباید بدون مطالعه اقدام به تهیه وسیله ارتباطی برای فرزندانمان کنیم، مشاوره بگیریم و با مشکلات و معایب این وسایل آشنا شویم. با فرزندمان دوست باشیم و در منزل قانون داشته باشیم، کامپیوتر را در معرض دید قرار دهیم و در صورتی که تلفن همراه تهیه می    کنیم، بدون رمز باشد.
به اعتقاد وی، حتی  زن و شوهر نیز نباید حریم خصوصی داشته باشند و تلفن همراهشان رمز داشته باشد.   قائم‌‌محمدی دومین راهکار را پیشگیری ثانویه می‎‎خواند و در مورد این راهکار می‎‎گوید: ایجاد مقررات در منزل می‎‎تواند در این رابطه پاسخگو باشد، افزایش ساعات با هم بودن، محدود کردن ساعات استفاده از اینترنت در منزل، بلاک کردن مزاحم‎‎ها، پاک‎‎کردن برخی نرم افزارها و گام به گام کم کردن استفاده از شبکه‎‎های اجتماعی و در آخر ارتباط با مشاور نیز می‎‎تواند در این باره راهگشا باشد.
وی تاکید می‎‎کند که این راهکارها برای افرادی است که می خواهند وابستگی‎‎شان به اینترنت کم شود و این در صورتی که خود خواسته باشند که راهکارها برایشان جوابگو باشد در غیر اینصورت زندگی‎‎شان کم کم به سویی کشیده می‎‎شود که فقط افراد مجازی برایشان می‎‎مانند و زندگی واقعی‎شان دچار تزلزل و چه بسا که از هم پاشیده ‎‎شود.

   گاهی معادله را بهم بریزید
کارشناس پیشگیری از آسیب‎‎های اجتماعی استان می‎‎گوید: گاهی اوقات باید برای افرادی که نمی‎‎خواهند سرشان را از گوشی بیرون بیاورند، معادله را بهم زد.«سید محمدرضا قائم محمدی» در این مورد اظهار می‎‎کند: در مورد این افراد باید این سؤالات مطرح شود که اگر من نباشم تو قرار است چکار کنی و این امتحان را مرتب تکرار کرد. آیا واقعاً برای افرادی که این قدر به گوشی وابسته‎‎اند، افراد خانواده اهمیت دارند؟ باید گاهی اوقات این موضوع را با عوض کردن مسیر برای افراد امتحان کرد.

همشهری