رمزگشایی از بیمه شخص ثالث

به گزارش یزدی نیوزبیمه ها از جهت اختیار افراد در استفاده یا عدم استفاده از آن ها دو نوع اند؛ اختیاری و اجباری. یکی از بیمه های اجباری در کشور ما بیمه شخص ثالث است.

به این ترتیب اگر افراد مالکِ انواع وسیله نقلیه، این بیمه را نداشته باشند مرتکب تخلف شده و از سوی نهادهای ذیربط جریمه خواهند شد. به همین خاطر بسیاری از مردم با آن درگیر بوده و سوالات بسیاری هم راجع به آن دارند. پرونده امروز دخل و خرج به این موضوع اختصاص دارد.

شاید برای شما سوال ایجادشود که نرخ پایه حق بیمه شخص ثالث از کجا می آید؟ مثلا در سال ۹۶ نرخ پایه برای خودروهای سواری پرکاربرد ۹۰۰ هزار تومان است. چرا؟ بیمه مرکزی این نرخ را چگونه تعیین و ابلاغ می کند؟ وآیا اطلاعات نحوه محاسبه این نرخ در اختیار کارشناسان قرار می گیرد؟به طور عمومی، شرکت های بیمه بر اساس اطلاعات آماری که از احتمال تصادف و میزان خسارات دارند، نرخی را پیشنهاد می دهند که هزینه ها و درآمد آنها را تراز کند. مثلا فرض کنید که در یک جامعه فرضی ۱۰۰۰ نفره، به طور معمول ۱۰ تصادف در سال رخ می دهد و متوسط خسارت هر تصادف ۹ میلیون تومان است. به این ترتیب شرکت بیمه باید در سال ۹۰ میلیون تومان بابت خسارات بیمه شدگان پرداخت کند. اگر مجموع هزینه های پرسنل و سود سهامداران شرکت هم در سال ۱۰ میلیون تومان در نظر گرفته شود، شرکت باید سالانه ۱۰۰ میلیون تومان درآمد داشته باشد تا درآمد و هزینه اش تراز شود. به این ترتیب و با فرض اینکه همه ۱۰۰۰ نفر بیمه بخرند، حق بیمه هر نفر ۱۰۰ هزار تومان خواهد بود.البته شرکت ها، علاوه بر حساب دخل و خرج خود، نگاهی هم به رفتار و تمایلات مردم دارند و سعی می کنند با بررسی جامعه و حتی نمونه گیری بفهمند که مردم چقدر حاضرند برای بیمه پرداخت کنند؟ یعنی یک بیمه با ۱۰ میلیون تومان تعهد پرداخت خسارت، برای مردم چقدر می ارزد؟ اگر شرکت ها به پاسخ این سوال دست یابند سعی می کنند نرخ های خود را در همین حد تنظیم کنند تا مشتری بیشتری جذب کنند.از این مثال فرضی که بگذریم، نرخ بیمه شخص ثالث در کشور هرساله با توجه به نقطه ترازشدنِ دخل و خرج بیمه ها، توسط بیمه مرکزی محاسبه و ابلاغ می شود. بر همین اساس، نرخ بیمه در سال جاری برای خودروهای ۴ سیلندر، ۹۰۰ هزار تومان اعلام شده است.

اما چه عواملی بر سود و زیان شرکت ها – بخوانید نرخ نهایی حق بیمه- موثر است؟ در سمت هزینه ها، نرخ دیه مهمترین موضوع است. قانون تاکید کرده است که "حداقل مبلغ بیمه شخص ثالث در بخش خسارت بدنی معادل حداقل ریالی دیه یک مرد مسلمان در ماه های حرام" است. لذا هرچه نرخ دیه بالاتر باشد مخارج شرکت های بیمه نیز به صورت بالقوه بیشتر است. علاوه بر آن میزان تصادفات و حوادث منجر به خسارت نیز بر این تراز موثر است؛ هرچه حوادث کمتر، مخارج بیمه ها کمتر و در نتیجه میزان حق بیمه کمتر خواهد بود. علاوه بر آن مخارج جاری بیمه ها از جمله حقوق پرسنل، امکانات و محیط کاری، تبلیغات و … هم باید توسط نرخ بیمه پوشش داده شود. اگر تغییر بنیادینی در هر یک از این پارامترها رخ دهد می توان منتظر تغییر قابل توجه نرخ بیمه شخص ثالث بود.

اگر برای بیمه خودرو خود به شرکت های مختلف مراجعه کنید، شاهد تفاوت هایی – هرچند جزئی- در میزان حق بیمه شخص ثالث خواهید بود. در این شرایط این سوال ایجاد خواهد شد که اگر نرخ ها توسط بیمه مرکزی تعیین و ابلاغ می شود، علت تفاوت ها چیست؟ در پاسخ به این سوال باید به دو نکته توجه کرد.

به این ترتیب شرکت ها می توانند تا مقدار مشخص ۲.۵ درصد به مشتریان تخفیف ارائه کنند یا در ازای ارائه خدمات بیشتر، مقادیر بیشتری دریافت کنند اما دریافت هر مقداری خارج از این بازه تخلف است.