گرد فراموشی بر سیمای هنر ۳هزار ساله مهریز
به گزارش یزدی نیوز،سنگ تراشی از حرفه‌های تاریخی و پر رونق ایرانزمین است که تاریخچه آن به ۴۵۰۰ سال قبل برمی‌گردد ولی اکنون مانند بسیاری از حرفه ها و صنایع دستی قدیمی کشور در حال منسوخ شدن است.بررسی سنگنگارههای موجود در استان پیشینه هنر سنگ‌تراشی در این دیار را به هزاره دوم پیش از میلاد برمیگرداند ولی براساس قدمت سنگنگاره های کوه ارنان در مهریز که مربوط به ۳ هزار سال پیش است، میتوان عمر این هنر را به این سال ها نسبت داد. این هنر قدیمی که روزگاری برای ساختن مجسمه، ستونهای سنگی و سنگ آسیاب مازاریها(حناسابیها) و همچنین آسیابهای آبی برای روغنکشی استفاده می‌شد، اکنون تنها به صورت محدود در آسیابهای اردهکشی کاربرد دارد.این هنر دستی شهرستان مهریز به تازگی با تلاش مسئولان محلی و استانی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به همراه ۵ پرونده ناملموس دیگر استان در فهرست آثار ملی کشورمان به ثبت رسیده است.هر چند این رویداد فرهنگی به طور معمول میتواند چشماندازی برای رونق این رشته ترسیم کند ولی با توجه به محدودیت منابع مالی معاونت صنایع دستی استان، هنوز اقدام اساسی و مهمی برای رونق و احیای این رشته انجام نشده است.
همشهری برای اطلاع یافتن از وضعیت این رشته در شهرستان مهریز و همچنین افقهای پیش روی آن پس از ثبت در فهرست آثار ناملموس ملی با «محمدرضا فلاحتی» سرپرست اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان مهریز به گفتوگو نشست که در ادامه می خوانید.
- قدمت حرفه سنگ‌تراشی در مهریز به چه زمانی بازمی‌‌گردد؟
بر اساس سنگنگارههای موجود در استان، پیشینه هنر سنگ تراشی در این دیار به هزاره دوم پیش از میلاد بر می‌گردد و با بررسی سنگ نگاره‌های کوه ارنان، قدمت این حرفه در شهرستان مهریز به بیش از ۳ هزار سال پیش برمی‌گردد.
- وضعیت کنونی این رشته در مهریز چگونه است؟
این صنعت در حال حاضر تنها به سنگهای آسیاب حناسابی و اردهکشی خلاصه می‌شود ولی نحوه انجام این هنر در حال حاضر و قدیم یکسان است هر چند که در قدیم کاربردهای زیادی از جمله استفاده در معماری ستونهای سنگی و مجسمههای قدیمی، انواع کتیبهها، سنگنگارهها، آسیابها و حناسابیهای قدیمی داشت. البته امروز تعداد اندکی از مردم مهریز، حرفه آبا و اجدادی خود را که همان سنگ‌تراشی است دنبال می‌کنند.
- این رشته به تازگی در فهرست آثار ناملموس کشور به ثبت رسیده است، به نظر شما این رویداد چه تاثیری بر احیا و رونق این رشته دارد؟
یک اثر برای ثبت در آثار ملی کشور باید دارای چند ویژگی مهم مانند غنای فرهنگی و تاریخی و ارتباط با یک شخصیت برجسته تاریخی یا نشانگر گوشه ای از فعالیت زندگی و آثار آنها باشد. علاوه بر اینها، باید نقطه عطفی در تاریخ انسانها و حامل اطلاعات مهمی از تاریخ و فرهنگ و تمدن بشری و مورد احترام باشد. هنر سنگ‌تراشی دارای تمام این ویژگیهاست. امید می‌رود با ثبت در لیست آثار ملی، تلاشها به رونق و احیای آن معطوف شود.
- میراث فرهنگی تاکنون برای رونق این رشته چه اقداماتی انجام داده است؟
بخش نظردهی بسته شده است..