زنگ خطر بحران بی آبی در ابرکوه

به گزارش یزدی نیوزدر حالی که بحران جدی بی آبی بر اثر نبود رودخانه های دائمی، افت منابع آبهای زیرزمینی ، برداشت بی رویه کشاورزان و تداوم ۱۵ ساله دامنه خشکسالی ابرکوه به مرز هشدار رسانیده ، در ۲دشت عمده ابرکوه و چاهگیر این منطقه بوسیله ۷۵۰ حلقه چاه و ۱۱ رشته قنات موجود سالانه بیش از ۱۵۰ میلیون مترمکعب از منابع آبهای زیرزمینی تخلیه و به مصارف شرب، صنعت و کشاورزی می رسد.
به گفته مسئولان در بخش کشاورزی شهرستان ابرکوه با سطح زیرکشت بیش از۱۷ هزارهکتار، بیش از ۹۵ درصد از منابع آب شهرستان به مصرف می رسد.
روزگاری این شهرستان بیش از ۱۰۰ رشته قنات داشته که منابع آبی بخش کشاورزی تامین می کرده و امروز بخاطر بحران بی آبی تعداد قناتها به ۱۱ رشته رسیده است که اغلب این تعداد اندک هم در معرض نابودی قرار دارند.
وقوع فروچاله های عمیق در دشت ابرکوه و هجوم آب شور کفه مجاور از دیگر نگرانی های مربوط به افت شدید سطح آب منطقه می باشد که ضرورت دارد بیش از گذشته منابع آب موجود کنترل و مدیریت شود.
اصلاح روشهای آبیاری، کاشت گیاهان کم آبخواه و به طور کلی اصلاح الگوی گشت در بخش کشاورزی بدلیل مصرف بالای آب شهرستان در آن از اقداماتی است که نقش مهمی در مدیریت بحران منابع آب زیرزمینی خواهد داشت.
به گفته کارشناسان از دهه ۷۰ تاکنون بیش از ۳۰ فروچاله بزرگ در اطراف شهر ابرکوه نیز پدید آمده که این امر هشدار دیگری در همین راستا می باشد.
فرماندار و رئیس شورای حفاظت منابع آب شهرستان ابرکوه به خبرنگار ایرنا گفت : از سال ۱۳۹۳ براساس تصمیم دولت تدبیر و امید و در راستای برون رفت از بحران آب در کشور و پیرو تصویب شورای عالی آب کشور، شوراه هایی موسوم به شورای حفاظت منابع آب در سطح استان و شهرستان الزامی گردید که در شهرستان ابرکوه نیز این موضوع به جدیت پیگیری گردیده است.
سید نبی رسولی با تائید قرار گرفتن این شهرستان در مرز بحران بی آبی اظهارکرد: از فعالیت دولت یازدهم تاکنون ۱۹جلسه شورای حفاظت منابع آب در ابرکوه تشکیل شده و مصوباتی برای حفاظت منابع آب ابرکوه گرفته شده است .
وی افزود: پیگیری تعیین تکلیف هرچه سریع تر چاههای غیر مجاز این شهرستان، برخورد با اضافه برداشت های غیرمجاز در چاهها، نصب و راه اندازی کنتور هوشمند و اجرای سیستم های آبیاری نوین از مصوبات و اقدامات اساسی این جلسات بوده است.
نماینده عالی دولت درابرکوه ادامه داد: خوشبختانه وزارت نیرو طرح ملی احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی را در دستور کار ارگانهای تابعه قرار داده و مقرر شده این طرح ملی ابتدا بر روی دشت های پایلوت اجرا و سپس به کل کشور تعمیم داده شود.
وی اضافه کرد: با اجرای این طرح دشت ابرکوه نیز به عنوان یکی از ۹۰ دشت پایلوت کشور انتخاب شده که تاثیر بسزایی در راستای حفظ و حراست از منابع آب زیرزمینی نیز داشته است.
رسولی خاطرنشان کرد: بر همین اساس نیز بدلیل اعمال نظرات کشاورزان و نخبگان شهرستانی، شورایی در دشت های پایلوت مضاعف بر شورای حفاظت منابع آب تشکیل می شود که شورای هماهنگی دشت پایلوت نامگذاری شده و خوشبختانه تا کنون ۵ جلسه نیز از این شورای در شهرستان تشکیل و ۲ نماینده از خانه کشاورز و از کشاورزان و یک نماینده از مجامع علمی شهرستان به همراه مقامات قضایی و دولتی شهرستان در این جلسه حضور فعال داشته و که تصمیم آن برای همه ارگانها لازم الاجرا است.
فرماندار ابرکوه در ارتباط با اقدامات این شوراها گفت :در سالجاری ۲۸ حلقه چاه غیر مجاز دراین شهرستان مسدود شده که با اجرای این اقدام، چهار ونیم میلیون مترمکعب آب به نفع سفره آب زیر زمینی صرفه جویی شده است.
وی افزود: مسدود کردن چاههای غیر مجاز با توجه به تداوم خشکسالی و افت آبهای زیر زمینی و در اجرای طرح ملی احیا و تعادل بخشی منابع آبی و جلوگیری از برداشت غیرمجاز و بی رویه از منابع آب زیرزمینی و با همکاری ارگانهای دولتی و مراجع قضائی و انتظامی انجام شده است.
رسولی در ادامه بابیان اینکه ۹۵ درصد آب در بخش کشاورزی شهرستان مصرف می شود تصریح کرد: حل بحران آب نیازمند مدیریت کشاورزان در استفاده بهینه از این منابع خدادادی است .
وی افزود: یکی از راهکارهای مناسب برای جلوگیری از برداشت بی رویه آب در بخش کشاورزی را تجهیز چاههای کشاورزی به کنتورهای هوشمند بیان کرد و اظهار داشت : این طرح علاوه براینکه به نفع کشاورزان است تاکنون بیش از ۸۰ درصد کنتورهای هوشمند بر روی چاههای کشاورزی ابرکوه نصب شده است.
فرماندار ابرکوه ادامه داد: از ابتدای دی ماه سال جاری به مدت یک ماه تمامی چاههای کشاورزی با همکاری کشاورزان بوسیله سامانه کنتور هوشمند با قطع بهره برداری مواجه خواهد شد که امید است تاثیر قابل توجهی در ذخیره آب زیرزمینی داشته باشد.
این مسئول خاطرنشان کرد: بهترین راهکارهای استفاده بهینه از منابع آب در بخش کشاوری تغییر الگوی کاشت محصولات کشاورزی و توسعه طرحهای آبیاری نوین است.
وی گفت : دشت چاهگیر واقع در جنوب شهرستان، با توجه به نصب ۱۰۰ درصدی کنتورهای هوشمند از ابتدای امسال کنتورهای هوشمند راه اندازی شده و خوشبختانه تاکنون نیز حدود ۳۰ درصد از برداشتهای قبلی این دشت به نفع آبهای زیرزمینی صرفه جویی شده است .
وی اظهار امیداواری کرد که این اقدام تجربه ای برای راه اندازی کنتورهای هوشمند نصب شده از سال آینده در کل ابرکوه باشد.
به گفته فرماندار کارشناسان این بخش حرکت آبهای شور به سمت آبهای شیرین ، وقوع فرونشست و فروچاله، افزایش کف شکنی و جابجایی چاهها را عمده خسارت و تهدیدات ناشی از افت سطح منابع آب زیرزمینی می دانند.
سطح زیر کشت اراضی زراعی و باغی این شهرستان ۱۷ هزار هکتار است.