پیرترین موجود زنده ایران در ابرکوه در خطر است

به گزارش یزدی نیوزبه تازگی خبری مبنی بر بزرگ‌شدن تاج پیرترین موجود زنده ایران که تنها اثر طبیعی ملی در استان یزد نیز محسوب می‌شود، نقل محافل دوستداران طبیعت شده و نگرانی‌هایی را پیرامون حفظ این گنجینه‌ ژنی ارزشمند به‌دنبال داشته است.
مدیر کل حفاظت از محیط زیست استان با تایید این خبر، گفت: در بازدیدهای امسال اعضای کارگروه راهبری سرو، متوجه جوانه‌زنی بیشتر سرشاخه‌ها در یک سمت درخت بیش از طرف دیگر شده و به نظر متخصصان بازدیدکننده، این نحوه رشد درخت نیاز به اقدامات مدیریتی دارد؛ چرا‌که سنگین شدن برخی شاخه‌ها مشکلاتی را از نظر میزان مقاومت درخت در مقابل طوفان و موارد مشابه به دنبال خواهد داشت.
«سید حسین سادات موسوی» افزود: در آخرین بازدید، مقرر شد که رشد شاخه‌ها و تغییرات آن با دقت بالا، اندازه‌گیری و اطلاعات کمی برای تصمیم‌سازی مناسب تهیه شود و سپس اقدام کارشناسی انجام پذیرد.

بازدید گسترده گردشگران از درخت کهنسال
وی با بیان این که درخت کهنسال سرو ابرکوه با بیش از ۴۵۰۰سال عمر و ارتفاع ۲۵متر، قطر تنه۱۱/۵ متر پیرترین موجود زنده کشور است. در تاریخ۸۲/۱۲/۲۷به عنوان اثر طبیعی ملی اعلام و صیانت از این درخت کهنسال در حوزه اختیارات سازمان حفاظت محیط زیست قرار گرفت، عنوان کرد: با توجه به قرارگیری این اثر طبیعی ملی در یکی از محله های شهر ابرکوه، سهولت دسترسی دائمی عمومی مردم، افزایش شمار بازدیدکنندگان از نقاط مختلف کشور و نیز سایر کشورها و همچنین حساسیت‌های جدی پیرامون حفظ این گنجینه ژنی ارزشمند، این اداره کل همواره توجه ویژه ای به حفاظت از درخت و سلامتی آن ضمن بهره‌برداری بهینه و پایدار از این میراث طبیعی، مبذول داشته است و در این راستا از خرد جمعی متخصصان استان و کشور، ضمن لحاظ دیدگاه‌ها و احترام گذاشتن به ایده‌ها و نظرات کشاورزان، صاحب نظران محلی و مسئولان شهر و گردشگران که از طیف‌های مختلفی همچون متخصصان گیاه‌شناسی نیز بوده‌اند، بهره برده است.

اجرای طرح جامع حفاظتی
وی تهیه طرح جامع مدیریت و اجرای آن را یکی از اقدامات حفاظتی و مدیریتی انجام شده برای حفظ سلامتی این درخت و ساماندهی فضای پیرامون آن عنوان کرد و گفت: به‌رغم این که سرو ابرکوه تقریباً از آخرین مناطق چهارگانه به ثبت رسیده در استان است، اولین منطقه‌ای بود که طرح جامع مدیریت آن در بین مناطق استان و نیز سایر آثار طبیعی ملی کشور تهیه شد و در سال ۱۳۸۸ به تصویب رسید.
این مقام مسئول با بیان این که در حال حاضر ضرورت اجرای طرح جامع به دلیل حفظ و بقای این میراث جهانی و استفاده‌های پایدار و بلند مدت گردشگری است، تصریح کرد: البته به منظور اتخاذ تصمیم‌های مرتبط با مسائل و مشکلات سرو، کمیته‌ای راهبری متشکل از نمایندگان دستگاه‌های مرتبط تشکیل شده که به صورت منظم سه تا چهار جلسه در سال و نیز در جلساتی به صورت موردی در خصوص رفع برخی مسائل نظیر جلوگیری از آسیب‌رسانی آفات، مسائل مربوط به گردشگران و بازدیدکنندگان در تعطیلات نوروز تشکیل می‌دهد و البته تلاش شده تا مصوبات این کمیته تا حد امکان اجرایی شود.
وی اقداماتی در خصوص مبارزه بیولوژیک با آفات، رفع مشکل پژمردگی درخت ناشی از نشست گرد و غبار روی شاخه‌های سرو، جلوگیری از آسیب‌رسانی طوفان به شاخه‌های درخت و البته مسدود کردن دسترسی جاده عبوری شرق سرو  را از کارهای صورت گرفته در راستای حفاظت از این اثر طبیعی ملی برشمرد.
سادات موسوی همچنین از تصویب طرح جامع مدیریت سرو ابرکوه در کمیسیون ماده پنج به منظور پیشگیری از تغییر کاربری اراضی در شعاع ۳۰۰ متری این سرو خبر داد و گفت: بیشترین اعتراض‌های بازدیدکنندگان تا سال‌1392 درباره نامناسب بودن فضای اطراف سرو بود که البته دستکاری این فضا هم حساسیت کارشناسان را بر‌می‌انگیخت ولی پس از بحث و بررسی‌های زیاد و اخذ نظر کمیته راهبری درخت و بررسی طرح تفصیلی آن، به فضاسازی باغچه‌ها مطابق طرح تفصیلی اقدام شد.

فضاسازی و اصلاح باغچه درخت کهنسال
وی از جمله این اقدامات را نیز اصلاح خاک اطراف درخت و کشت یونجه برای تلطیف هوای فضای پیرامون و آبیاری مناسب درخت، حصارکشی اطراف درخت مطابق طرح تفصیلی، حذف تدریجی درختان مزاحم و ناسازگار با سرو، جمع آوری نخاله‌های ساختمانی اطراف درخت، کف سازی محوطه ورودی و ساخت پله و اصلاح سیستم آبیاری غرقابی درخت به روش آبیاری غیرمستقیم یونجه در شعاع ۳۰‌متری، بیان کرد.
مدیر کل محیط زیست استان به ترمیم آسیب‌دیدگی تنه‌ درخت که بر اثر وقوع آتش‌سوزی در گذشته و سوختن بخشی از آن به مهم‌ترین مشکل درخت در برابر آسیب‌های جدی ناشی از وقوع طوفان‌های شدید تبدیل شده بود، اشاره کرد و گفت: این اقدام برای اولین بار در کشور انجام شد و در نوع خود بی‌نظیر بود.
وی نصب صاعقه‌گیر با همکاری شهرداری، برنامه‌های آموزش و فرهنگسازی، به‌کارگیری نیروی آموزشی و حفاظتی با وجود مشکلات زیاد در رابطه با تامین نیروی انسانی و از همه مهمتر مدیریت مطلوب درخت از طریق تشکیل هیأت امنا را دیگر اقدامات صورت گرفته برای حفاظت از پیرترین درخت ایران ذکر کرد.

   تدوین کتاب سرو ابرکوه
مدیرکل حفاظت از محیط زیست استان از تدوین کتابی با موضوع اثر طبیعی ملی سرو ابرکوه خبر‌داد که شامل خلاصه برنامه‌های مدیریتی و نیز تصمیم‌های فنی و اجرایی چند سال گذشته به منظور حفاظت مطلوب از این درخت ارزشمند است و توسط دکتر «ایران‌نژاد» عضو کارگروه و از اعضای هیات علمی دانشگاه یزد نوشته شده است. «سیدحسین سادات موسوی» افزود:این کتاب در سفر اخیر مدیر کل دفتر تنوع زیستی و حیات وحش سازمان محیط زیست رونمایی شد.