چه کسی پشت تخریب «خانه بصیری» است؟

معاون میراث‌ فرهنگی یزد به دنبال تخریب بخشی از دیوار و آب‌انبار خانه «بصیری» ابرکوه اعلام کرد که از شهرداری و همسایه خانه بصیری شکایت شده و روند حقوقی آن در حال انجام است و باید بخش تخریب‌شده عین به عین ساخته شود.

به گزارش یزدی نیوز، پس از تعرض به کوشک عزت‌آباد در ابرکوه، بخشی از حصار و آب‌انبار خانه قاجاری «بصیری» تخریب شد. تعرض‌های سریالی به بافت تاریخی ابرکوه واکنش‌های فعالان میراث‌ فرهنگی را به دنبال داشت. تخریب این خانه، آن‌چنان که اهالی ابرکوه و دوستداران میراث فرهنگی به ایسنا گفته بودند توسط شهرداری ابرکوه، آن هم در آستانه سفر عزت‌الله ضرغامی ـ وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ـ به استان یزد، رخ داده بود.

اما شهرداری ابرکوه که در خیابان‌کشی کوشک عزت‌آباد و تعرض به عرصه آن نقش داشت، انجام این تخریب را رد و اعلام کرد که در این ماجرا نقشی نداشته است. در حالی‌که مشاهدات اهالی ابرکوه حاکی از آن است که هنگام تخریب این بخش از خانه تاریخی بصیری، ماشین‌های شهرداری در محل حضور داشتند. با این حال شائبه‌ دیگری هم درباره تخریب بخشی از این خانه قاجاری مطرح است؛ گفته می‌شود فرمانداری ابرکوه نیز در جریان این تخریب بوده است.

برای شفاف شدن ماجرای تخریب بخشی از خانه «بصیری»، ایسنا موضوع را از ابوالقاسم بصیری، از مالکان خانه «بصیری» پیگیر شد که او گفت: ما یک بنای قدیمی به همراه یک باغ داریم که ثبت ملی شده و پلاک ثبتی دارد. انتهای باغ آن، یک آب‌انبار وجود داشت. در روزهای گذشته، مطلع شدیم که دیوار، در ورودی باغ و آب‌انبار خانه تخریب شده که این اقدام بدون هماهنگی و اجازه ما انجام شده است. من شیراز بودم و آن یکی برادرم هم یزد بود. همسایه هم بدون اجازه ما دیوار بنا را تخریب کرد و برای تعریض کوچه تا حدود دو یا چهار متر، دیوار خانه را عقب برده است. پیش از این ماجرا، همسایه به برادرم زنگ زده و چنین پیشنهادی را مطرح کرده بود، اما بدون موافقت ما این کار را انجام داد.

بصیری افزود: ما به این اقدام اعتراض کردیم و نامه‌ای هم به میراث فرهنگی نوشتیم که بدون اطلاع ما این تخریب انجام شده است. حتی به شهرداری هم مراجعه کردیم که به ما گفتند از این تخریب هیچ اطلاعی نداشتند، در حالی‌که یکی از مهندسان وابسته به شهرداری از این تخریب مطلع بود. رییس شورای شهر را هم در جریان گذاشتیم و حتی بازدید هم داشتند که ایشان هم گفتند بی‌خبر بوده است.

جواد عادل ـ رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ابرکوه ـ نیز درباره این تخریب، که تعرض به بافت ثبت‌شده ابرکوه محسوب می‌شود و اقداماتی که از سوی میراث فرهنگی ابرکوه در این راستا انجام شده است به ایسنا گفت: تخریب از طرف یکی از همسایه‌ها بوده و مکان این خانه به گونه‌ای است که خیلی در آنجا رفت‌وآمد نمی‌شود. بنابراین در یک بعدازظهر بدون اجازه میراث فرهنگی و مالک بنا، آب‌انبار و دیوار بنا را تخریب کردند. میراث فرهنگی هم شکایت خود را مطرح کرد و روند قانونی پرونده در حال طی شدن است.

عادل درباره نقش فرمانداری و شهرداری در این تخریب نیز اظهار کرد: من تاکنون چیزی درباره نقش فرمانداری نشنیده بودم و شهرداری نیز این موضوع را کاملا رد کرد است.

اما عبدالمجید شاکری شمس ـ معاون میراث‌ فرهنگی استان یزد ـ که پس از تعرض‌های اخیر به بافت ابرکوه، بازدیدی از این منطقه داشته است، درباره آخرین مشاهدات و بررسی‌هایی که در این‌باره داشته، به ایسنا گفت: آب‌انبار خانه بصیری ثبت نبوده و فقط خانه ثبت ملی شده است و این آب‌انبار به عنوان مخزن آب در این خانه استفاده می‌شد که اخیرا تخریب شده است.

معاون میراث فرهنگی استان یزد اظهار کرد: این تخریب از سوی همسایه این خانه انجام شده است، اما گفته می‌شود با دستور شهردار تخریب اتفاق افتاده، اما شهرداری این موضوع را رد کرده است. در واقع ماشین‌های حاضر در محل، هنگام تخریب دیوار و آب‌انبار بنا متعلق به شهرداری ابرکوه بوده است. ما شکایت خود را از همسایه و شهرداری مطرح کردیم و باید بعد از روند قانونی بنایی که تخریب شده است، عین به عین ساخته شود.

شاکری تاکید کرد: تنها راه رضایت میراث‌ فرهنگی بازسازی عین به عین بنای بصیری است. آب‌انبار آن هرچند که ثبت نبوده است، اما به عنوان جزئی از این بنا برای ما ارزش داشته و باید به هر شکلی که بوده، ساخته شود.

معاون میراث‌ فرهنگی استان یزد نیز درباره نقش فرماندار در تخریب «خانه بصیری» اظهار کرد: نمی‌گویم که فرمانداری در این تخریب نقش داشته، اما فرمانداری در این مواقع می‌تواند در جلوگیری از تخریب نقش داشته باشد و به عنوان نماینده دولت مرتب این موضوع را به شهرداری گوشزد کند که هرگونه فعالیت عمرانی در محدوده بافت تاریخی مستلزم استعلام از میراث فرهنگی است. عوامل تحت نظر شهرداری تحت هیچ شرایطی نباید دست به تخریب بنای تاریخی بزنند و فرماندار در جلوگیری از تکرار این موارد نقش دارد.

خبرنگار: نسرین زمان زاده