خبرنگاری از کتابت روی پوست تا دنیای پیچیده مجازی

روز خبرنگار که می شود، به صورت نمادین هم که شده توجهات بیشتری به خبرنگار و حرفه خبرنگاری می شود.

گرچه پیشینه خبرنگاری مربوط می شود به عصر تمدن و به زمانی که خط اختراع شد ولی قبل از آن هم می توان به جارچی هایی اشاره کرد که خبر یا کارها را در کوچه ها و محلات به اطلاع مردم می رساندند (البته می توان گفت که جارچی ها بیشتر خبر رسان بودند نه خبرنگار). با مرور این پیشینه، پی می بریم که حرفه خبرنگاری نیز مانند مشاغل دیگر در طول زمان دچار تغییر و تحول شده و پس از انتشار اولین مجله خبری در عصر ژولیوس سزار در سال ۶۰ قبل از میلاد تا کنون که مجلات الکترونیکی پیش روی خوانندگان قرار گرفته اند، دست خوش تغییر و تحولات شگرفی شده و فراز و نشیب های زیادی را طی کرده است.

در قدیم، خبررسانان و خبرنگاران، وابسته به دربار و نهادهای حکومتی بوده اند ولی در دوران خبرنگاری جدید که از سال ۱۶۰۵ میلادی شروع می شود به تدریج خبرنگاران مستقل نیز پا به عرصه خبرنگاری گذاشته تا جایی که خبرنگاری به یک دوره و رشته تخصصی و حرفه ای در دانشگاه ها تبدیل شده و امروزه نیز به عنوان یکی از مشاغل سخت، افراد مستقل، کنجکاو و کنش گر را مجذوب خود نموده و به دنیای خود می کشاند.
محمد  زاده رحمانی
از دو قرن پیش تا کنون به طور فزاینده ای بر نقش خبرنگاران در تحولات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی دنیا افزوده شده تا جایی که خبرنگاران علاوه بر خبر رسانی و انتقال اخبار، می توانند با تجزیه و تحلیل رویدادها، بر مخاطبین خود اثر گذاشته و به جهت دهی در جامعه دست زنند.

آن چیزی که امروز از یک سو خبرنگاری را تسهیل نموده و از سوی دیگر صحت و سقم اخبار و صداقت خبرنگاران را به چالش می کشد،  فضای مجازی است. زیرا  چند سالی است که خبر از رسانه پیشی گرفته و فرصت اعتبارسنجی و راست آزمایی خبر را در ثانیه ها، دقیقه ها و ساعت های اولیه پخش خبر از خبرنگاران گرفته است و در این جاست که خبرنگاران باید بنا به اخلاق حرفه ای خود از رقابت در انتشار اخباری که درستی یا نادرستی آن مشخص نیست پرهیز نموده و ابتدا به دنبال راست آزمایی آن بروند.

آسیب دیگری که فضای مجازی وارد دنیای رسانه و خبرنگاری نموده، پدیده نامطلوب اخبار تکراری است به نحوی که تولید محتوی کم شده و در عوض، کپی و انتشار اخبار تکراری زیاد شده است.

به هر حال، امیدواریم این آسیب ها نیز در کنار آسیب ها و مشکلات دیگر که ذکر آنها در این مجال نمی گنجد، با راهبرد و همت متخصصین رسانه رفع گردد و شاهد فراهم شدن بستری امن، شفاف و جذاب برای خبرنگاران در پهنه گیتی، بخصوص کشورمان باشیم.
محمد زاده رحمانی/تابناک یزد