ثبت ۸ مورد شرایط اضطراری آلودگی هوای یزد/افزایش احتمال وارونگی دما در یک ماه آینده

«سید مصطفی میرزاده» چهار مورد از شش آلاینده شاخص هوا در دنیا را شامل گازهای CO، SO، اکسیدهای نیتروژن و ذرات معلق در هوا مشتمل بر ذرات درشت قابل استنشاق (PM ۱۰) و ذرات ریز (PM ۲.۵) ذکر کرد و گفت: عمده‌ترین آلاینده هوا در استان یزد با توجه به اقلیم خشک و کم‌آب، ذرات معلق هستند که صرفاً ناشی از عوامل طبیعی نیز نیستند بلکه می‌توانند نشات گرفته از آلودگی صنایع، معادن و حوزه حمل‌ و نقل نیز باشند.

وی گفت: البته تغییر فصول و گرمی و سردی هوا نیز بر نوع آلایندگی‌های هوای استان تاثیرگذار است به طوری که معمولاً از اسفندماه تا آبان که عملاً بحث تغییر فصل را داریم، عمده آلودگی هوای استان ناشی از گرد و خاک و ریزگردها با منشاء داخلی و خارج از استان است ولی در سه ماه آذر، دی و بهمن که با هوای سرد مواجه هستیم، این آلودگی ناشی از آلودگی حاصل از حمل‌ و نقل و سوختهای فسیلی است.

میرزاده با اشاره به این که ۶۰ درصد از جابجایی بار ترانزیت کشور از استان یزد و در طول محور مهریز – عقدا که بیش از ۷۰ درصد از جمعیت استان در این محور مستقر هستند، اتفاق می‌افتد، عنوان کرد: مصرف بالای گاز و گازوئیل در سطح جاده‌های استان به ویژه طی فصول سرد سال، شاخص کیفی هوای استان را در وضعیت ناسالم قرار می‌دهد.

وی یکی دیگر از عوامل اصلی آلودگی هوای استان در این فصول را صنایع آلاینده‌ای مانند کاشی، فولاد، کارگاه‌های تولید شن و ماسه، آسفالت و دیگر صنایع تولیدکننده‌ی گرد و خاک و گازهای آلاینده ذکر کرد و افزود: البته خودروهای فرسوده و گاز مصرفی در خانه‌ها که روزبه‌روز بر تعدادشان افزوده می‌شود نیز عامل تاثیرگذاری در آلودگی هوا طی فصول سرد سال است.

این مسئول در خصوص کانون‌های طوفان و گرد و غبار آلاینده هوای استان که عمدتاً طی ۹ ماه دیگر سال اتفاق می‌افتاد، گفت: بخش داخلی این کانون‌ها غالباً در قسمت شمالی استان و در شهرستانهای اردکان، میبد و اشکذر تشکیل می‌شود و بخشی نیز از سمت استان‌های سمنان و اصفهان در واقع از سمت دشت کویر وارد استان می‌شود که با ذرات داخل استان همراه و تقویت می‌شود.

وی با بیان این که خشکسالی‌ها در بروز این کانونهای گرد و غبار بسیار موثر هستند، خاطرنشان کرد: این آلودگی‌ها که به صورت ذرات معلق در هواست، معمولاً دو تا سه روز در آسمان استان ماندگار مانده و ایجاد آلودگی می‌کند.

وی نقش صنعت و معدن در آلودگی هوای استان طی این ۹ ماه را انکارناپذر خواند و گفت: استخراج معادن در بالادست شهرها و فعالیتهای صنعتی مانند دپوی خاک‌های مخصوص تولید کاشی در واحدهای مربوطه که با اندک وزش بادی ایجاد گرد و غبار می‌کنند نیز در آلودگی هوای استان موثر هستند که برای کاهش این آلایندگیها باید به سمت استفاده از تکنولوژیهای روز حرکت کنیم.

میرزاده گفت: در استان خشک و کویری مانند یزد طی ماه‌های اسفند تا آبان، ۷۰ تا ۸۰ اراضی طبیعی و خالی از پوشش گیاهی عامل مهمی در بروز این نوع آلایندگی‌ها هستند به طوری که امسال طی چند نوبت باعث تعطیلی ادارات دولتی در یزد شدند.

وی اقدامات حوزه منابع طبیعی در جهت بیابان زدایی و جلوگیری از فرسایش خاک در استان با کاشت گیاهان کم آبخواهی مانند گز و تاغ را عامل تاثیرگذاری در کاهش آلایندگی‌های این بخش ذکر کرد و گفت: البته طرح‌هایی نیز در دیگر کشورها عملیاتی شده که باید با بررسی آنها، در صورت امکان از آنها الگوبرداری کرد.

معاون محیط زیست استان با اشاره به بروز پدیده وارونگی هوا یا دما در استان همانند تمام شهرهای بزرگ کشور، گفت: وارونگی دما زمانی رخ می‌دهد که لایه‌ای از هوای گرم، بالای هوای سرد مجاور زمین قرار می‌گیرد و در چنین شرایطی پایداری هوا ایجاد می‌شود و افزایش غلظت الاینده‌ها را در سطح زمین شاهدیم که معمولاً چند روز قبل از بروز آن اطلاعرسانی لازم از سوی هواشناسی صورت می‌گیرد.

وی با بیان این که استان یزد در سال گذشته شاهد وقوع شش مورد شرایط اضطراری هوا بود، گفت: در شش ماهه ابتدایی امسال نیز هشت مورد شرایط اضطراری ناشی از وارونگی دما در استان روی داد که بلافاصله با تشکیل جلسه توسط مسئولان مربوطه تدابیر لازم اتخاذ شد.

میرزاده اظهار کرد: شرایط اضطراری مذکور غالباً در ماه‌های سرد سال به خصوص اواخر آذر و دی ماه اتفاق می‌افتد که منجر به تعطیلی مدارس و گاهاً ادارات می‌شود.

وی با بیان این که قانون هوای پاک مشتمل بر ۳۳ ماده برای ۱۷ دستگاه متولی وظیفه تعریف کرده است که به جرأت فقط سه یا چهار بند آن مربوط به محیط‌زیست است، از دیگر دستگاه های اجرایی خواست مشارکت لازم را برای داشتن محیط زندگی سالم‌تر داشته باشند.

وی با اشاره به اندک بودن نیروی انسانی محیط‌زیست برای نظارت شبانه روزی بر قریب به یک هزار مرکز تولیدی، صنعتی و معدنی در استان، گفت: البته این اداره کل برای نظارت بیشتر بر آلایندگی صنایع برای اولین‌ بار در کشور اقدام به راه اندازی مرکز پایش زیست‌محیطی با نصب دوربین‌های نظارتی در محور عقدا – مهریز کرده است، ضمن این که در اذرماه سال گذشته با پیگیری و حمایت مسئولان و نماینده استان در مجلس، بارگذاری صنایع آلاینده در این محور ممنوع اعلام شد.

میرزاده با بیان این که هیچ واحد صنعتی آلاینده‌ای از چشم محیط‌زیست استان دور نیست، گفت: این کنترل شبانه روزی باعث شد که واحدهایی مانند کارخانه‌های کاشی و فولاد نیز شب‌ هنگام فیلترهای هوای خود را غیرفعال نکنند.

وی به اقدامات صورت گرفته در زمینه اطلاع‌رسانی و کاهش آلودگی در استان نیز اشاره و عنوان کرد: اطلاع‌رسانی خوبی در این زمینه صورت‌ گرفته و در سطح شهرها نیز تابلوهای نمایش آلودگی هوا نصب شده و تقریباً همه افراد از طریق انها متوجه وضعیت آلودگی هوای شهر خود می‌شوند.

به گفته وی، براساس ماده ۱۶ قانون هوای پاک، واحدهای صنعتی ملزم به داشتن مسئول زیست محیطی شده‌اند تا در تمام ساعات فعالیت واحد نسبت به رصد و کترل آلاینده‌های واحد اقدام کنند.

معاون فنی محیط زیست استان در پایان نیز از انجام طرح «سیاهه انتشار» جهت سنجش دقیق میزان آلودگی هوا در محور مهریز – عقدا خبر داد و گفت: مطالعه این طرح که در کلانهشهرهای کشور در حال اجراست، در استان یزد نیز از اردیبهشت امسال شروع‌ شده و تا دو سال به طول خواهد انجامید که با اجرای آن می‌توان سهم هر کدام از منابع آلاینده در این منطقه را مشخص کرد.

منبع:ایسنا یزد