مرکز اسناد یزد باید در خور میراث جهانی باشد/ایجاد ساختمانی هوشمند برای مرکز اسناد استان

«سعید زارع» در جمع خبرنگاران اعلام کرد: سازمان اسناد و کتابخانه ملی یک مؤسسه‌ی علمی، تحقیقاتی و خدماتی است که زیرنظر مستقیم ریاست جمهوری فعالیت دارد،

وی با اشاره به تعاریف مختلف سند، گفت: اسناد در اصطلاح شامل کلیه اوراق، مراسلات، دفاتر، پرونده ها، عکس‌ ها، نقشه‌ ها، کلیشه ‌ها، نمودارها، فیلم‌ ها، میکروفیلم‌ ها، نوارهای ضبط‌ صوت و سایر اسنادی است که در دستگاه دولت تهیه شده یا به دستگاه دولت رسیده است و به‌ طور مداوم و غیر مداوم در تصرف دولت بوده و از لحاظ اداری، مالی، اقتصادی، قضایی، سیاسی، فرهنگی، علمی، فنی و تاریخی به تشخیص سازمان اسناد ملی ایران ارزش نگهداری دائمی داشته باشند.

زارع در مورد انواع اسناد آرشیو ملی استان نیز تصریح کرد: اسناد اهدایی و خانوادگی شامل کلیه نسخ خطی، سندهای ازدواج قدیمی و قول نامه ها و غیره، یکی از انواع اسناد موجود در آشیو ملی استان است که برای غنای بیشتر این بخش، نیازمند آگاه سازی، متقاعد سازی و اعتمادسازی برای تحویل آنها به مرکز اسناد برای نگهداری بهینه و جلوگیری از تخریب آنها هستیم.

وی با بیان این که جایگاه مرکز اسناد مرجع استفاده از تجربیات گذشتگان است، اظهار کرد: در حال حاضر تمام کشورها دارای آرشیو ملی هستند و بعضاً با وجود قدمت اندک، کیلومترها آرشیو اسناد ملی دارند ولی یزد با سبقه چندین هزارساله به عنوان میراث جهانی، آرشیو ملی در خور و شایسته‌ای نداریم.

این مسئول خاطرنشان کرد: اگر نتوانیم گذشته خودمان را مستند کنیم، آینده خوبی نخواهیم داشت لذا باید جایگاه مرکز اسناد و کتابخانه ملی ارتقای درخور با میراث جهانی پیدا کند.

وی نوع دیگر اسناد موجود در آرشیو ملی استان را اسناد انتقالی شامل کلیه اسناد دستگاه‌های دولتی منتقل شده به مرکز اسناد خواند و گفت: این اسناد در صورت داشتن ارزش و حاوی اطلاعات بودن، بعد از ضدعفونی به مخزن پیش آرشیو انتقال داده می‌شود تا پس از فهرست‌نویسی و ثبت در رسا، بلافاصله در اختیار محققان و علاقمندان در این سامانه قرار می گیرد.

به گفته وی، در حال حاضر اسناد ۲۲ سازمان بزرگ استان در مرکز اسناد یزد موجود است و می‌تواند در اختیار متقاضیان برای مطالعه و پژوهش قرار گیرد.

وی در ادامه بیان کرد: نوع سوم اسناد موجود در آرشیو ملی استان را اسناد مربوط به تاریخ شفاهی که از طریق انجام مصاحبه با اساتید و صاحبنظران، نخبگان و برجستگان استان تهیه می‌شود.

زارع گفت: تاکنون ۵۰۰ جلسه با ۴۰۰ نفر از شخصیتها و پیشکسوتان برای انجام ۵۰ هزار دقیقه مصاحبه شفاهی در این مرکز برگزار شده است .

وی از صاینت و نگهداری هفت میلیون و ۸۰۰ برگ سند در مرکز اسناد استان خبر داد و گفت: این مرکز از ابتدای فعالیت تاکنون ۳۳۳ میلیون و ۹۸۸ هزار و ۵۱۱ برگ اسناد ادارات استان را امها کرده است.

وی همچنین از انتقال ۹ هزار و ۵۳۷ کارتن ویژه اسناد دستگاه‌ها به این مرکز سخن گفت و افزود: در همین راستا چهار هزار و ۷۷۲ مترمربع فضای بایگانی ادارات آزادسازی شده است.

زارع با بیان این که ۴۱ هزار و ۲۱۲ رکورد سند تنظیم و توصیف و به همین میزان در سامانه ثبت شده است، افزود: ۹۵ هزار و ۵۶ برگ سند نیز به تعداد ۹۵۴ نفر از پژوهشگران جهت تحقیق و مطالعه ارائه شده است.

وی به تهیه ۱۲ هزار و ۶۹۸ لوح فشرده و مجلد پایان‌نامه‎های دانشگاهی در این مرکز اشاره و از واسپاری ۱۷ هزار و ۶۴۹ نسخه از مطبوعات استان به کتابخانه ملی خبر داد.

وی در مورد برنامه‎های در دستور کار این مرکز خاطرنشان کرد: ساخت و راه اندازی ساختمان هوشمند با توجه به آریه‌ای بودن ساختمان فعلی از برنامه‌های مرکز است که در همین راستا هشت هزار مترمربع زمین در شهرک رزمندگان برای این مهم منظور شده است.

زارع در ادامه شناسایی بایگانی تمام ادارات، شناسایی اسناد خانوادگی و تشویق مردم به تحویل آنها، رواج نمایشگاه‌ها و فروشگاه‌های دائمی، سوق دادن پایان نامه‌های دانشگاهی به موضوعات تاریخ استان و شناسایی شخصیت‌های برجسته استان در داخل و خارج کشور جهت انجام مصاحبه شفاهی را دیگر این برنامه‌ها ذکر کرد.

مدیر کل مرکز اسناد استان علاوه بر حمایت نشدن در سطح ملی و استانی، از جهل به قانون در برخی دستگاه‌ها که باعث کوتاهی در همکاری آنها جهت تحویل اسناد خود به این مرکز می‌شود، گلایه کرد.

زارع چشم انداز این سازمان برای تاریخ سازی و تمدن سازی را برخورداری از جایگاه ملی و مردمی در جامعه خواند و ابراز امیدواری کرد که این مرکز به عنوان یک بایگانی کلی برای تمام دستگاه های استان و یک پایگاه علمی برای همه محققان و پژوهشگران مورد اهتمام قرار گیرد.

منبع:ایسنا یزد