نقش نظریه‌پرداز «تمدن کاریزی» در دگرگونی و روزآمدی علم جغرافیا در ایران
محقق و نویسنده برجسته فرهنگ عامه مردم یزد از شخصیتهای به نام و برجسته در این استان استان به ویژه در علوم جغرافیا به دکتر «محمدحسین پاپلی یزدی» که از وی به عنوان نظریه‌پرداز «تمدن کاریزی»، «تمدّن دریایی» و «اتحادیۀ اقتصادی جهان اسلام» نام برده می‌شود، یاد کرد.
«حسین مسرّت» ضمن اشاره نقش انکارناپذیر پاپلی‌یزدی در دگرگونی و روزآمدی علم جغرافیا در ایران، در مورد این چهره سرشناس استان یزد گفت: «محمّدحسین پاپلی یزدی» در دهم اسفند ۱۳۲۷ در شهر یزد به دنیا آمد و دوره دبستان و دبیرستان را در همین شهر گذراند در ادامه در مهر ۱۳۴۶ راهی مشهد شد و کارشناسی جغرافیا را در سال ۱۳۵۰ از دانشگاه فردوسی مشهد اخذ کرد. سپس در سال ۱۳۵۵ با بهره‌وری از بورس تحصیلی و برای دانش‌اندوزی و آشنایی با علم روز دنیا راهی کشور فرانسه شد.
وی ادامه داد: پاپلی یزدی، کارشناسی ارشد را در سال ۱۳۵۷ و دکتری خود را در همان رشته‌ی جغرافیا در سال ۱۳۶۱ از دانشگاه سوربن پاریس دریافت کرد که بی‌درنگ رساله‌ی وی به واسطه پژوهش‌های خوب و ارجمند آن از سوی دانشگاه چاپ شد. البته این رساله در سال ۱۳۷۱ جایزۀ ژان مور، معتبرترین جایزه‌ی جامعه جغرافیای فرانسه را از آن خود کرد و پس از چاپ در ایران به‌عنوان کتاب سال برگزیده شد.
مسرت با بیان این او در همان سال ۱۳۶۱ به عضویّت مرکز ملّی تحقیقات علمی فرانسه درآمد که این عضویّت تاکنون ادامه دارد ولی در همان سال به او پیشنهاد تدریس و اشتغال در دانشگاه سوربن را نیز دادند که وی ترجیح داد به ایران برگردد، گفت: پاپلی در سال ۱۳۶۲ به ایران برگشت و سال‌ها در دانشگاه فردوسی مشهد (۱۳۶۲ تا ۱۳۸۰) و تربیت مدرّس تهران (۱۳۸۰ تا ۱۳۸۵) در پایه‌های گوناگون کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری به تدریس و دانش‌گستری پرداخت و در کنار آن، مدّت زمانی مدیر گروه جغرافیای دانشگاه فردوسی (۱۳۶۲تا ۱۳۶۵)، مدیر گروه جغرافیای بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی (۱۳۶۳ تا ۱۳۷۰)، معاون بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی (۱۳۶۳تا ۱۳۶۵)، عضو کمیته برنامه‌ریزی جغرافیای ایران (۱۳۶۳ تاکنون)، مدیر طرح اطلس ایران در پاریس (۱۳۶۷ تا ۱۳۶۸)، استاد دانشگاه سوربن پاریس (۱۳۷۰)، استاد دانشگاه می جی ژاپن (۱۳۷۱) و دبیر چندین هم‌اندیشی جغرافیایی بود.
به گفته وی، پاپلی در سال ۱۳۸۵ به درخواست خود پس از ۳۵ سال تدریس از دانشگاه بازنشسته شد اما وی عضو پیوسته‌ی انجمن جغرافیدانان آسیا و جهان، عضو کارگروه تغییر اقلیم سازمان هواشناسی جهانی، عضو کمیته مرکزی جغرافیای فرهنگی انجمن جغرافیدانان جهان، عضو کمیته برنامه‌ریزی جغرافیای ایران (۱۳۶۳ تاکنون) هست.
این نویسنده یزدی با اشاره به این مطلب که این جغرافیدان مطرح کشورمان سالهاست سمت استاد مدعو دانشگاه سوربن را دارد، اظهار کرد: دکتر پاپلی نقش بدون انکاری در دگرگونی و روزآمدی علم جغرافیا در ایران داشته است و از او به عنوان نظریّه پرداز «تمدّن کاریزی»، «تمدّن دریایی» و «اتحادیۀ اقتصادی جهان اسلام» نام برده می‌شود و نخستین ایرانی است که جایزۀ انجمن جغرافیای فرانسه را گرفته است.
مسرت خاطرنشان کرد: او تاکنون به بسیاری از کشورهای گیتی سفر کرده و در همایش‌های گوناگون ملّی و بین‌المللی در حوزه جغرافیا، اقلیم، آب و قنات سخنرانی کرده و از صاحب‌نظران در علوم جغرافیاست، البته در عین حال چندین کتاب در حوزه ادبیات، داستان‌نویسی، زندگی‌نامه نویسی و فرهنگ از او به چاپ رسیده که در این عرصه نیز قلمی توانا دارد. وی به‌غیر از دیباچه‌هایی که بر کتاب‌های آدم‌ها (گردآورنده: مریم موسوی،۱۳۹۵)؛ بم، بودن یا نبودن: قوم باستان‌شناسی فاجعۀ بم پس از زلزله (عمران گاراژیان،۱۳۸۹)؛ توریست بالغ و بلوغ توریستی: رویکردی نو در گردشگری مدرن (نویسندگان: اسماعیل کاکاوند، جلوۀ جلیلی، ۱۴۰۰)؛ جغرافیا ن‍خ‍س‍ت در خ‍دم‍ت ج‍ن‍گ (نویسنده: ای‍ولاک‍س‍ت، ترجمه: اب‍وال‍ح‍س‍ن س‍روق‍دم‍ق‍دّم،۱۳۶۷)؛ جلوه‌هایی از تمدّن کاریزی (نویسنده: محمّدسعید جانب‌اللهی،۱۴۰۰)؛ زاوه: دیروز، امروز، فردا: نگاهی به تاریخ توسعه و گردشگری شهرستان زاوه (نویسنده: فرامرز صابرمقدم، ۱۳۸۸)؛ زی‍ارت‍گ‍اه‌ه‍ای ب‍خ‍ت‍ی‍اری (نویسنده: ف‍ری‍ب‍رز ف‍روت‍ن،۱۳۸۳)؛ فرهنگ یاریگری در استان سمنان (نویسنده: علیرضا شاه‌حسینی،۱۳۹۸)؛ و چند کتاب دیگر نوشته است.
وی همچنین عنوان کرد: پاپلی در سال ۱۳۶۵ امتیاز فصل‌نامه تحقیقات جغرافیایی را گرفت و تاکنون به گونه مرتب چاپ شده این نشریه دربردارنده ده‌ها گفتار علمی و ارزنده در حوزه جغرافیاست. وی در سال ۱۳۸۹ امتیاز فصل‌نامۀ اقلیم را در همین راستا گرفت و همچنین عضو هیئت تحریریۀ نشریه abstract-iranica است.
به گفته مسرت، او در راستای دل‌بستگی ژرفی که به جغرافیا دارد، موفق با بنیان‌گذاری پژوهشکده‌ی امیرکبیر در سال ۱۳۸۰ برای دسترسی آسان پژوهشگران و دانشجویان به متون تاریخی، جغرافیایی و اقلیم‌شناسی شد.
وی با بیان این که کتاب «ک‍وچ‌ن‍ش‍ی‍ن‍ی در ش‍م‍ال خ‍راس‍ان» پاپلی در سال ۱۳۷۱، برگزیده کتاب سال ایران شد، افزود: او صاحب انتشارات پاپلی و بنیان‌گذار و مدیرعامل «بنیاد فرهنگ و تمدّن کاوشگران میراث شرق» و چندین بنگاه فرهنگی و پژوهشی دیگر است و در ترجمه به‌ویژه به زبان فرانسه دست دارد و آثاری از او در این زمینه به چاپ رسیده است.
مسرت در پایان نیز تصریح کرد: برخی از آثار وی در آزمون‌های کارشناسی ارشد و دکتری رشته جغرافیا به‌عنوان منبع معرّفی می‌شود. بیشترین گفتارهای پاپلی یزدی در فصل‌نامۀ تحقیقات جغرافیایی چاپ شده و به غیر از آن در نشریاتی همچون؛ ایران؛ دانشگاه ان‍ق‍لاب؛ مجلّه دانشکده ادبیّات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی؛ وق‍ف، میراث ج‍اوی‍دان و همشهری، گفتارهایش دیده می‌شود.
منبع:ایسنا یزد
بخش نظردهی بسته شده است..