خدمات الکترونیکی بانکی متوقف شد!

با شیوع کرونا ضرورت مراجعات حضوری به شعب بانکی کاهش یافته و این در حالتی است که به دلیل وجود مشکلات و عدم توسعه زیرساخت ها، اکنون کرکره بانک ها حتی در دوران تعطیلی هم بالا می رود.  کرونا ادارات را هم تعطیل کرد و بانک ها همچنان باید کرکره شعب را رأس ساعت ۷:۳۰ هر روز بالا بکشند و خدمات رسانی کنند. ظرف سال های گذشته، حضور فناوری های نوین و رونق بکارگیری از خدمات و تجهیزاتی که بتواند در رقابت میان بانک ها، مشتریان بیشتری را جلب کند، در نظام بانکی بسیار رونق گرفته بود و بانک ها تلاش می کردند تا با ارایه خدمات هر چه بهتر بتوانند مشتریان نظام بانکی را بیشتر از سایر رقبا به خود جلب کنند.

بر اساس تصمیمات اتخاذ شده، شعب بانکی حتی در مناطق قرمز، حداکثر اجازه داشتند تا با نیمی از کارکنان خود در شعب حضور یابند و به خدمات رسانی به مردم بپردازند؛ خدماتی که روزی قرار بود در قالب باجه های ۲۴ ساعته در نظام بانکی، بدون حضور نیروی انسانی عرضه شوند و اکنون خبرها حکایت از آن دارد که به دلیل تأمین نشدن منافع بانک ها، اجرای آنها چند وقتی هست که متوقف شده است.

آن روزها طیف متنوعی از خدمات نوین برای ارایه به مشتریان تعریف شده بود تا یک مشتری بتواند به صورت حضوری و غیرحضوری از این روش ها بهره مند شوند؛ اما دیری نپایید که تب این موضوع هم در نظام بانکی فروکش کرد و دیگر کمتر بانکی به سراغ توسعه بکارگیری روش های نوین بانکی حرکت کرد.

به موازات این امر، معاونت فناوری های نوین در بانک مرکزی هم گویا ترجیح داد آهسته تر از گذشته حرکت کند و اینک، نه خبری از استفاده از فناوری های بلاکچین در محصولات بانکی است و نه خیلی طرح های جدیدی رونمایی می شود که به حضور فناوری های نوین در نظام بانکی اشاره داشته باشد؛ اگرچه به هر حال برخی از محدودیت ها هم در این عرصه بی تاثیر نبوده است؛ اما کمتر خبری از رقابت بانک ها برای رونمایی از محصولاتشان هم در خدمات رسانی بهتر به مشتریان به چشم می خورد.

نکته حائز اهمیت در این میان، ارایه خدمات بانکی غیرحضوری به مشتریان است که در یکسال گذشته به شدت ضعف حضور آن در شبکه بانکی نمایان شده است؛ به نحوی که در دوران شیوع ویروس کرونا و به اوج رسیدن این بیماری، باز هم شعب بانک ها باز بودند و مردم مجبور می شدند که برای استفاده از خدمات بانکی، به شعب مراجعه کنند؛ این در حالی است که گزارش های میدانی حکایت از آن دارد که دستگاه های خوددریافت در شعب بانکی اغلب غیرفعال بوده و به خصوص در شرایط کرونا که مردم نیازمند حضور کمتر در محیط های نسبتاً پررفت و آمد و آلوده ای همچون بانک ها هستند، این خدمات متوقف شده است.

هزینه بر بودن توسعه فناوری های نوین

حال دلیل اصلی این موضوع و عدم ارایه خدمات گسترده در حوزه فناوری های نوین از سوی بانک ها عدم اصلاح کارمزد و هزینه بر بودن توسعه فناوری های نوین در این حوزه اعلام می شود.

محمدرضا جمشیدی، دبیرکل کانون بانک ها و مؤسسات اعتباری خصوصی می گوید: اطلاعات دریافتی نشان می دهد که بانک ها ظرف ماه های گذشته خیلی به سمت توسعه ارایه خدمات مبتنی بر فناوری های نوین حرکت نکرده اند و دلیل این امر، هزینه بالای به کارگیری تجهیزات و تکنولوژی ها بوده است؛ به خصوص اینکه بانک مرکزی ظرف ۱۰ سال گذشته، موضوع تغییر کارمزدها در نظام بانکی را تعیین تکلیف نکرده بود و همین امر، انگیزه برای توسعه خدمات رسانی های ویژه را کاهش داده بود.

وی افزود: از ابتدای آذرماه امسال، بانک مرکزی کارمزدهای ارایه خدمات در نظام بانکی را اصلاح کرده و جدول مرتبط با آن را ابلاغ کرده است که البته باز هم این اعداد و ارقام در نظر گرفته شده، هزینه های بانک ها را پوشش نمی دهد و نظام بانکی معترض است که چرا این هزینه ها پوشش داده نمی شوند تا آنها بتوانند در مسیر رشد حرکت کنند.

کارمزد خدمات بانکی تغییر نکرده

به گفته جمشیدی، ظرف ۱۰ سال اخیر تا ماه گذشته، کارمزد خدمات بانکی برای بانک هایی که اقدام به ارایه خدمات الکترونیکی داشتند، تغییر نکرده بود و بانک ها نیز کم کم حرکت در این مسیر را کند کرده بودند و اکنون که در دوران کرونا به سر می بریم و مردم نیاز بیشتری به خدمات الکترونیکی دارند تا به شعب مراجعه نکنند؛ تازه بانک ها باید به سمت توسعه مسیر خدمات غیرحضوری پیش روند که به هر حال زمان بر است.

وی اظهار داشت: البته بانک ها در حال ادامه خدمات رسانی و افزایش سطح کیفی خدمات خود هستند؛ ولی باید به این نکته نیز توجه کرد که تهیه تجهیزات، یکی از مسائل جدی است که بانک ها با آن مواجه هستند؛ چراکه اغلب این تجهیزات وارداتی بوده و قیمت های بسیار بالایی دارند.

دبیرکل کانون بانک ها و مؤسسات خصوصی اعلام کرد: روال بر این است که بانک ها برای هر سال، بودجه ای تعیین می کنند که در هر زمینه ای چقدر هزینه کنند؛ پس اکنون بودجه ها اجازه تهیه این تجهیزات را نمی دهد و کار سخت شده است؛ البته علاوه بر افزایش قیمت، عدم دسترسی به برخی از دستگاه ها و تجهیزات نیز در شرایط محدودیت های کنونی به چشم می خورد.

خبرنگار: سیما میدانی