ذخیره ۵۵ میلیون مترمکعب آب پشت بندها در سیل اخیر یزد/هنوز ۲۷۵ میلیون مترمکعب کسری مخازن داریم

«محمد مهدی جوادیان زاده»  در جریان حضور در دفتر ایسنا طی گفت‌وگویی با مهم خواندن الگوی بارش‌ها در تغذیه منابع آبی، تصریح کرد: اگر این بارشها در فصل زمستان و عمدتاً به صورت برف اتفاق بیافتد، به عنوان ذخیره تامین آب می‌تواند از تاثیرگذاری بالایی برخوردار باشد چرا که در جریان گرم شدن هوا به تدریج شاهد ذوب شدن برف و جاری شدن آب یا نفوذ آن در منابع آب زیرزمینی خواهمی بود و از طرفی در استانی مانند یزد که از تبخیر بالایی در طول سال رنج می‌برد، تاثیر کمتری را از این پدیده شاهد خواهیم بود لذا این نوع بارش‌ها را به اصلاح، بارش موثر می‌دانیم ولی ان تاثیرگذاری در بارشهای سیل آسا کاهش می‌یابد.

وی ادامه داد: آنچه در مورد بارشهای سیل آسا می‌تواند تاثیرگذاری آن را در حین کاهش آسیب و خسارات این نوع بارشها افزایش دهد، انجام اقدامات آبخیزداری مانند ایجاد بندها و گورابها و امثال آنهاست که تسط شرکت آب منطقه ای و اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری انجام می‌شود.

وی با بیان این که هرچند گاهاً شاهد انتقاد برخی افراد در مورد ایجاد همین بندهای خاکی و سیل بندها در زمان ایجاد آنها بودیم، افزود: البته کارآیی این اقدامات در مواقع بروز سیل مانند سیل اخیر یزد کاملا مشهود بود به طوری که ضمن پیشگیری از بروز خسارات بیشتر به شهرها، حجم زیادی از سیلاب در پشت آنها ذخیره سازی شد.

جوادیان زاده پیش بینی کرد که تنها در ۲۵ بند خاکی و تنها سد استان در شهرستان هرات که مربوط به وزارت نیرو است، نزدیک به ۲۰ میلیون مترمکعب آب در جریان سیل اخیزر ذخیره سازی شده باشد.

به گفته وی، به نظر می رسد که ۳۵ میلیون مترمکعب آب نیز در بندهای مربوط به اداره کل منابع طبیعی و آبخیرداری استان که قریب به ۲۲۰۰ مورد است، ذخیره شده باشد که این آبها به منظور جلوگیری از آسیب به سیل بندها و تغذیه آب مورد نیاز پایین دست منطقه به تدریج رهاسازی شود.

وی خاطرنشان کرد: حجم بالای سیلاب بزرگ جریان یافته در رودخانه مرکزی شهر تفت نیز به سمت دشت حیاتی چرخاب یزد که یکی از محلهای تامین بخش زیادی از آب شرب استان است، هدایت شده است که تاثر آن بر چاه‌های پیزومتری آب شرب تا دو ماه آینده مشخص خواهد شد.

این مسئول در مورد میزان آبگیری تنها سد استان در هرات نیز خاطرنشان کرد: این سد با پیشرفت فیزیکی ۹۵ درصد از اسفندماه ۱۳۹۹ آماده آبگیری شده بود ولی به دلیل حجم کم آبهای منطقه و جاری نشدن سیلاب در منطقه عملا آبگیری نشده بود ولی در سیل اخیر به میزان ۱.۵ ملیون مترمکعب در فاز اول آبگیری شده است و باید منتظر ماند تا نتایج این آبگیری طی دو هفته آینده مشخص و مرحله بعد آبگیری انجام شود.

وی به اثر غیرمستقیم بارشهای اخیر در بخش کشارزی نیز اشاره و عنوان کرد: با توجه به این بارشها در فصل گرم و پرمصرف آب در بخش کشاورزی، عملاً شاهد کاهش آبیاری مزارع و باغات خواهیم بود که این امر در خروج از مدار برخی از چاه های کشارزی موثر واقع خواهد شد و به نوعی کمک به تقویت منابع آب زیرزمینی حتی برای مدتی اندک است.

وی با اشاره به این که در سیل اخیر قریب به ۷۰ درصد ظرفیت بندهای خاکی تحت نظارت وزارت نیرو در استان آبگیری شده است، گفت: البته این میزان آبگیری در برخی بندها بیش از ۱۰۰ درصد بوده که منجر به سر ریز شدن آب در آنها به منظور جلوگیری از بروز خسارت ناشی از آسیب به این بندها و منازل و تاسیسات شده است

جوادیان زاده گفت: هر چند رد بارندگی اخیر شاهد حجم بالایی از بارشها در استان بودیم ولی براساس آمارهای موجود متوسط بارندگی استان با رشد ۱۲ درصدی نسبت به پارسال به ۸۳.۸ میلی متر بوده ولی این رقم نسبت به مدت بلندمدت نرمال استان همچنان ۱۲ درصد کمتر بوده است.

وی ضمن اشاره به شدت سیلاب در برخی از ردخانه های استان مانند رزدخانه تفت، رودخانه سانیج و رودخانه گاشا در ابرکوه که دبی ۱۰۰ تا ۱۵۰ مترمکعب در ثانیه از آنها گزارش شد، گفت: دوره بازگشت این قبیل سیلها حدود ۵۰۰ سال ذکر شده ولی این به معنای وقوع آنها در سالهای آینده نیست بلکه بر اساس سوابق تاریخی و گذشته این مدت اعلام شده است.

این مسئول با بیان این که برطبق برآوردها از مجموع ۵۵ میلیون مترمکعب آب ذخیره شده پشت بندهای استان در سیل اخیر تنها ۵۰ درصد به منابع اب زیرزمینی کمک خواهد شد، گفت: کسری مخازن آبی استان سالانه ۳۰۰ میلیون مترمکعب است و این به معنای جبران تنها ۲۵ میلیون مترمکعب از این کسری است لذا عملا نباید این سیلاب را به منطله رفع مشکل کم آبی و خشکسالی یزد قلمداد کرد لذا همچنان بهترین اقدام برای تداوم حیات در یزد اهتمام به بحث صرفه جویی و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی است که مردم باید به آن توجه وافی را داشته باشند.

منبع:ایسنا یزد