سالمندان و فناوری‌های دیجیتال

«امیرولی عضدزاده» کارشناس امور سالمندان در یادداشتی به بهانه روز جهانی مخابرات با عنوان «سالمندان و فناوری‌های دیجیتال» آورده است؛ «خاکستری شدن جوامع، پدیده رو به گسترشی که می‌رود تا جهان امروز را پیر و جهان آینده را پیرتر از امروز سازد، پدیده‌ای که اگر تا دیروز جوامع پیشرفته را درگیر خود ساخته بود، امروزه همه جوامع و به ویژه جوامع در حال توسعه را نشانه‌گیری کرده، جوامعی که با درس نیاموختن از جوامع پیشرفته در آتیه نزدیک با معضلی دست به گریبان خواهند شد که برای مقابله و مواجهه با آن هیچ برنامه خاص و سیاست مدونی نداشته و در نتیجه در سال‌هایی نه چندان دور به جای آن که از این روند طبیعی جمعیت به بهترین وجه بهره برداری کنند به عواقب و عوارض نه چندان مثبت آن گرفتار خواهند آمد.

بدون شک جهان در قرن حاضر، پیرترین جمعیت خود را از آغاز تا کنون تجربه خواهد کرد و از همین روست که پدیده سالمندی جمعیت، اینک به چالشی نه تنها برای سازمان بهداشت جهانی بلکه برای تمامی دنیا بدل گشته است چنانکه در تازه‌ترین اقدام و به مناسبت ۲۷ ام اردیبهشت ماه برابر با ۱۶ می و روز جهانی مخابرات، شعار انتخابی ویژه این روز «فناوری‌های دیجیتال در خدمت سالمندان و تندرستی در دوران سالمندی» بیان شده است.

با توجه به این که شعار انتخابی روز جهانی سالمندان در سال گذشته نیز «بهره مندی عادلانه همه سنین از فناوری دیجیتال» بود می توان به این نتیجه کلی دست یافت که امروزه و به ویژه پس از شیوع همه‌گیری ویروس کرونا و الزام جوامع به رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی و قرنطینه‌های اجباری و کاهش مراودات و تعاملات اجتماعی، توجه ویژه ای به لزوم بهره‌مندی همه اقشار جامعه از فناوری‌های دیجیتال شده و در این بین سالمندان با توجه به آسیب پذیری بیشتر از بیماری‌ها و حوادث و نیز شرایط ویژه جسمانی که منجر به مشارکت و حضور کمتر در اجتماع می‌شود به گونه ویژه‌تری مورد توجه بوده و لزوم آموزش و امکان بهره‌مندی از این فناوری‌ها توسط آنان در اولویت مجامع جهانی قرار گرفته و آموزش و مهیاسازی سالمندان برای تطابق با زندگی دیجیتال در سیاستگذاری‌های سلامت از اهمیت به سزایی برخوردار شده است.

بدیهی است که با عنایت به ابعاد بسیار گسترده خدمات ارائه شده در حوزه دیجیتال، یادگیری فناوری‌های دیجیتال نقش موثری در رفع نیازهای روزانه سالمندان خواهد داشت و آموزش این فناوری‌ها به سالمندان به ویژه در شرایط همه‌گیری بیماری‌های عفونی از جمله کرونا و موارد بحرانی چون بلایای طبیعی موجب دستیابی سالمندان به خدمات مورد نیاز در کوتاه ترین زمان ممکن از جمله خدمات سلامت، آموزش و مشاوره آنلاین و مراکز ارائه دهنده این خدمات می‌شود.

همچنین بهینه سازی اوقات فراغت، ارتباط با دوستان و آشنایان، افزایش انگیزش ذهنی، ارتقای سلامت فکری و تقویت قوای ذهنی، کاهش خطر ابتلا به آلزایمر و فراموشی ناشی ازسالمندی و … از دیگر فواید آشنایی با این حوزه می باشد که در نهایت احساس مفید بودن و سرزندگی را به سالمند هدیه می دهد.

نیز فناوری های نوین اطلاعات می‌تواند به عنوان تسهیل کننده خدمات در حوزه بهداشت، درمان و سلامت سالمندان نقش مهم و پررنگی را در جهان معاصر بازی کند زیرا که این فناوری ها، عرصه های نوینی را بدون محدودیت زمانی و مکانی و نیز در محل زندگی و خانه سالمندان برای ارائه خدمات سلامت فراهم آورده و این فرصت را برای سالمندان فراهم آورده‌اند که به عنوان یک شهروند تاثیرگذار در اجتماع حضور یافته و در کارها به صورت فعالانه مشارکت نموده و زندگی اجتماعی و اوقات فراغت رضایتبخش تری را تجربه کنند.

از جمله خدماتی که در حوزه سلامت و در بستر اینترنت در دنیای امروز تعریف شده می توان به موارد زیر اشاره کرد؛ خدمات توانبخشی، بهداشت سالمندان، پرستاری، مراقبتهای پزشکی درمنازل، خدمات جانبی نظیرتهیه دارو، امور بیمه، اطلاع رسانی و آموزش( شامل سایت‌های اطلاع رسانی و آموزشی، وبینارها، نشریات علمی وفرهنگی مخصوص سالمندان و اطلاع رسانی جدیدترین خدمات پزشکی و درمانی برای آنان) فعالیتهای درمانی و مشاوره ای.

به خوبی پیداست که سالمندان در صورت استفاده درست از فناوری اطلاعات از امکانات وسیعی برخوردار می شوند که شاید تا پیش از این از آنها محروم بوده اند امکاناتی مانند ارتباطات، سرگرمی ها، انجام کارهایی که قبلا توان انجام آن را نداشته اند که این امر منجر به افزایش کیفیت و رضایت از زندگی و افزایش امید به زندگی در سالمندان و افزایش سال‌های همراه با سلامت جسمانی، روانی و اجتماعی و استقلال آنان خواهد شد. پس لازم است که زمینه‌های دستیابی و استفاده بیش از پیش سالمندان از تکنولوژی‌های روز به ویژه در حوزه دیجیتال را فراهم آورده و بیشترین حجم خدمات قابل ارائه در این بستر را در معرض استفاده این عزیزان قرار دهیم.»

منبع:ایسنا یزد