خداحافظی با دوره گذار در یزد

سبک زندگی یزدیها خیلی وقت است که وارد فاز جدیدی شده است.این تغییرات در دگرگونی ها و روابط اجتماعی یزدیها چنان مشهود شده است که نمی توان به راحتی گذشته "نه" گفت و همین طور بیان کرد که اتفاقی نیفتاده است.

یزدیها خیالی زودتر از دیگر استانها تغییرات اجتماعی را دراین دنیای مدرن احساس کرده اند،جاییکه ،علم و صنعت  وحتی مهاجرت در یزد در روند این تغییرات بی تاثیر نبوده و حتی کمک دوچندانی برای دگرگونی های اجتماعی و فرهنگی یزدیها ایفاء کرد.

حال جدا از بحث های حاشیه ای و منفی که این تغییرات اجتماعی در این دوره گذار برای یزدیها داشته است ،می توان روی دیگر این گذار دربحث های مثبت آن را هم دید.جاییکه یزدیها می خواهند این تغییرات بیش ازگذشته رنگ پررنگ تری به خود بگیرد و حتی روبه جلوتر از گذشته نیز در رنگ و پوست آنها یعنی در همین لایه های اجتماعی که مغفول از دید متولیان در زیر پوست شهر یزد دیده می شود احساس گردد.باید درک کرد که تغییر اجتماعی در زندگی انسانها موضوع جدیدی نیست چیزی که جدید است ،عمومیت یافتن تغییرات است و اینکه یک نسل دانش جدید ما در مورد دنیای طبیعی، همه دانش طبیعی گذشته را دربر می گیرد.

 با این مبحث که یزدیها می خواهند این تغییرات اجتماعی را بیش از گذشته مزه نمایند ،به علت آماده نبودن برخی زیر ساختهای فرهنگی و فشارهای گروههای اقتدارگرایی که منافع آنها حکم بر مخالفت است این رویه و تغییرات درچهره های دهه هشتادی یزدیهابه همان متغییرهایی همچون بی پروایی و… نمایان تر شده است.وقتی برای سختی امتحان تجمع می کنندو یا اینکه با حضور دوستانه خود در جمع  ومحافل فکری به ارئه نظر و انتقادات جدیمی پردازند،ولی به نوعی این نمایه اجتماعی ؛هوس اجتماعی آن رنگ منفی پررنگ تر است،جاییکه راهی است برای بدست آوردن هویت اجتماعی. هوس اجتماعی درزمان بحران های اجتماعی گسترش می یابد و به عنوان شاخصی برای اندازه گیری بحران های اجتماعی به کار می رود.این طرح مسئله که هم اکنون بیان می شود می توان این طور بیان کرد که مشغله های اقتصادی باعث بی خیالی از هویت اجتماعی و سبک زندگی یزدیهایی شده است که زمانی برای همه به نوعی الگو و حتی اعتقاد بود.

در جوامعی که فاصله میان طبقات آنهامثل یزد زیاد است، طبقات بالای جامعه سعی می کند با علامت های خاص خود نسبت به طبقات پایین تشخص یابد. طبیعی است که افرادی که در طبقات پایین ترند سعی می کنند با شناخت این علائم خودرا با آن سازگار ساخته و پایگاه خود را بالاتر نشان دهند. این فرایند طبقه به طبقه ادامه می یابد تا این علامت ها در کل جامعه گسترش یابد در این هنگام طبقات بالای جامعه در می یابند که باید در جست و جوی علائم و مد تازه ای برای خود باشند، در اینجاست که آنها دست به انتخاب جدیدی می زنند و مد تازه ای را می آفرینند.

حال برای عبور از این گذار سختی که یزدیها به سرعت در حال عبور از آن هستند،فرهنگ ضرورتا ابزار انطباق است و هیچ فرهنگی ثابت نیست بلکه در شرایط و تحت تأثیر عامل زمان عناصری از آن تابع تداوم و تغییر است .

ارزش های فرهنگی منعکس کننده هر دو نوع عنصر هستند. تغییرات اجتماعی، تغییرات فرهنگی را نیز همراه قبل یا پس از تغییرات ارزشی ایجاد می کند. به عبارت دیگر جریان نوسازی توسعه اقتصادی و تغییرات اجتماعی مسایل تضاد و همنوایی بین ارزش های سنتی و مدرن می بایست مورد توجه جدی قرار گیرد.چراکه یزد مهد صنعت،اقتصاد و از همه مهمتر فرهنگ است.

امیرترقی نژاد/صبح یزد