چرا قوانین و سیاست‌های افزایش جمعیت اجرا نمی‌شود؟

مدیرکل ثبت احوال استان یزد با بیان اینکه نرخ جمعیت سال‌ها است که رو به کاهش است گفت: تاکنون سیاست‌های تشویقی افزایش جمعیت در کشور کافی نبوده و اراده قوی برای اجرای قوانین و سیاست‌های افزایش جمعیت لازم است.

به گزارش یزدی نیوز، روند جمعیتی در ایران متأسفانه در طول چند دهه گذشته به‌سمت پیر شدن در حال حرکت است و کنار آن کاهش جمعیت هم به‌واسطه فرزندآوری کمتر، به حالت بحرانی تبدیل شده است.

شاید الآن و در نگاه نخست به جمعیت ۸۵میلیونی ایران وضعیت جمعیت در نظر برخی افراد بحرانی به‌نظر نرسد اما به‌گفته کارشناسان و متخصصان حوزه جمعیت و جامعه‌شناسی، تا سال ۱۴۳۰ نزدیک به یک‌سوم جمعیت کشور را سالمندان تشکیل می‌دهند.
این موضوع به‌نوعی بحرانی برای کشور به‌حساب می‌آید که در حوزه‌های مختلف از جمله اشتغال، هزینه‌های نگهداری و درمان برای سالمندان و موارد مختلف دیگر می‌تواند آسیب جدی برای کشور به حساب آید.

محمدعلی مکرمی مدیرکل ثبت احوال استان یزد در این زمینه در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در یزد اظهار داشت: در سال ۹۸ نرخ فرزندآوری در استان یزد ۱۷ مورد و در سال ۹۹ به ۱۶ فرزند رسیده است، البته در این سال‌ها از میانگین کشوری بالاتر بودیم، ما در سن ازدواج خانم‌ها و فرزندآوری از میانگین کشوری بالاتر هستیم اما در تعداد ازدواج‌های ثبت‌شده از میانگین کشوری پایین‌تر هستیم.

وی گفت: اکنون بسیاری از کشورها به‌سمت افزایش جمعیت رو آوردند، کشورهای مثل روسیه، اروپا و آمریکا سیاست‌‌های افزایش جمعیت و به‌خصوص حل موانع جمعیت خود را پیش گرفتند.

مدیرکل ثبت احوال استان یزد با اشاره به اینکه مقام معظم رهبری در اکثر فرمایشات خود به موضوع ازدواج آسان، جوانان و فرزندآوری اشاره می‌کنند افزود: این‌ها همواره از دغدغه‌های رهبری و مسئولین بوده است، کارهای خوبی در سطح استان انجام شده است اما کافی نبوده است.

مکرمی بیان کرد: ترویج موضوع ازدواج آسان در استان یزد، ارائه وام ازدواج، وام‌هایی که هرساله توسط بانک مرکزی ارائه می‌شود و هرساله مبلغ آن افزایش می‌یابد و موضوع تهیه جهیزیه ساده توسط خیّرین و سمن‌های مردمی انجام شده است تا بتوانیم شاهد ترویج ازدواج، پایین آوردن سن ازدواج در خانم‌ها و افزایش فرزندآوری باشیم.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا این تدابیر کارساز بوده است یا خیر تصریح کرد: زمینه کار و فعالیت در این حوزه خیلی زیاد است، مشوق‌ها و دغدغه‌های این امر باید افزایش پیدا کند، اقدامات بیشتری هم در زمینه شغل و مسکن باید انجام شود.

دبیر شورای راهبردی استان یزد ادامه داد: تبلیغات بسیار گسترده‌ای در سال ۷۶ به‌جهت کنترل نرخ جمعیت انجام شد و کارهای زیادی صورت گرفت که در آن زمان به‌سرعت جواب داد؛ متأسفانه اکنون به شدت و وسعت آن زمان تبلیغات و کار برای افزایش جمعیت تاکنون انجام نشده است.

مکرمی گفت: می‌طلبد مسئولان و مدیران اجرایی استانی و کشوری قوانینی لحاظ کنند تا جمعیت جوان کشور در اندازه و سطح خوبی نگه داشته شود، موضوع جمعیت دغدغه و چالش اصلی برای ۲۰ سال آینده است که الآن گفته شده است که در سال‌های نزدیک بیش از نیمی از جمعیت کشور را افراد سالمند تشکیل خواهند داد.

وی عنوان کرد: ۴۵ درصد افراد در استان یزد میانسال هستند یعنی بین ۳۰ تا ۶۴ سال سن دارند، که این درصد به‌مرور کاهش پیدا می‌کند و افراد بالای ۶۵ سال که در زمان حاضر ۶ درصد جمعیت استان را شامل می‌شوند افزایش می‌یابد.

مدیرکل ثبت احوال استان یزد با اشاره به شعار روز ملی جمعیت پویایی، بالندگی و جوانی جمعیت خاطرنشان کرد: برای اینکه رشد منفی جمعیت نداشته باشیم باید بیش از سطح جایگزین جمعیت داشته باشیم، فرزندآوری بیش از سطح جانشینی به این نحو است که اگر به‌ازای والدین دو فرزند متولد شوند سطح جانشینی رخ می‌دهد، ما باید به‌سمت بیش از دو فرزند حرکت کنیم تا بیش از سطح جانشین باشد و بتوانیم جمعیت جوان را حفظ کنیم.

مکرمی گفت: براساس اطلاعات مرکز آمار جمعیت استان یزد بیش از یک‌میلیون و ۲۳۶ هزار نفر است، که حدود ۶۳۵ هزار نفر جمعیت مرد و ۶۰۰ هزار جمعیت زن داریم.

وی ادامه داد: ما باید بیش از دو فرزند داشته باشیم تا از سطح جانشینی و جمعیت فعلی کمتر نشویم، در زمان حاضر میانگین نرخ فرزندآوری در کشور به زیر دو فرزند رسیده است که کمتر از سطح جانشینی است و خانواده‌های یزدی در حدود ۲.۱ فرزند دارند که باید این مقدار افزایش یابد، متأسفانه این مقدار کلاً رو به کاهش است.

مدیرکل ثبت احوال استان یزد با اشاره به اینکه سیاست‌های تشویقی اجرا شده تاکنون کافی نبوده است بیان کرد: بر اساس نمودارها همواره جمعیت رو به کاهش است که باید سیاست‌های فرزندآوری از ازدواج که ثمره آن فرزند است شروع شود و سن ازدواج کاهش پیدا کند تا در ادامه فرزندآوری هم بیشتر شود.

وضعیت آمارهای جمعیتی استان یزد گرچه به‌نسبت برخی دیگر از استان‌های کشور در جایگاه خوبی قرار دارد اما به‌نسبت آنچه مدنظر متخصصان حوزه جمعیتی است نه‌تنها خوب نیست بلکه در برخی موارد به فاجعه هم شباهت دارد.

روند کاهشی جمعیت در استان یزد از یک سو و افزایش سن ازدواج جوانان از سوی دیگر بحرانی است که این روزها گریبان‌گیر استان و کشور شده و روز به روز به وخیم تر شدن آن اضافه می‌شود.

حمید عزیزیان، مدیرکل دفتر امور اجتماعی استانداری یزد هم در ارتباط با افزایش جمعیت در استان یزد در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در یزد اظهار داشت: اقداماتی که طبق روال کاری در دستگاه‌های اجرایی صورت می‌گرفت انجام می‌شود اما متأسفانه نتیجه لازم را در استان و کشور نداشته است و ما شاهد روند کاهشی جمعیت هستیم.

وی خاطرنشان کرد: ما با همراه برخی از دوستان که دغدغه این امر را دارند و با همکاری سمن‌ها و نهادهای مختلف طرح سامان خانواده را تعریف کردیم، که در آن از ازدواج جوانان حمایت صورت می‌گیرد و فرهنگ‌سازی برای ازدواج و فرزندآوری انجام شود، طرح فوق‌العاده‌ای که با همکاری و تعامل دستگاه‌ها قابل اجرا است.

مدیرکل دفتر امور اجتماعی استانداری یزد اضافه کرد: مشکلاتی که در مسیر جمعیت و خانواده به وجود آمده در بلندمدت رخ داده است و مبتنی بر سبک زندگی و نوع مصرفی جامعه امروز است، نمی‌توان انتظار داشت که فرهنگ و سبک زندگی را به‌سرعت تغییر داد.

عزیزیان گفت: از دهه ۶۰ اقداماتی برای جلوگیری از افزایش جمعیت انجام شد و پس از ۱۰ سال جواب داد، هنوز هم تبعات و سیاست‌های آن با وجود اینکه اعلام می‌شود باید جمعیت افزایش پیدا کند آن سیاست‌ها همچنان در حال اجرا است.

وی افزود: کار و اراده فوق‌العاده می‌خواهد تا این سیاست‌های در تعارض با یکدیگر با همکاری دستگاه‌های مربوطه برطرف شود و بتوانیم به نتیجه برسیم، وقتی فرهنگ، فرهنگ مصرفی شود و سبک زندگی، سبک زندگی غرب شود تبعاتی که در کشورهای غربی رخ داده است ما را هم دچار خواهد کرد.

مدیرکل دفتر امور اجتماعی استانداری یزد خاطرنشان کرد: ما در سطح استان خودمان مطالبه‌گر مسئله جمعیتی بوده‌ایم، ما آن‌قدر منتظر بودجه‌های اجتماعی، تصویب قوانین در مجلس، ابلاغ به دولت و روند سیاست‌های کلان کشور بودیم که الآن مجبور شدیم به ان‌جی‌اوها، سمن‌ها و نهادهای خیریه‌ای رو آوریم تا بتوانیم فعالیت فوق‌العاده‌ای در این حوزه انجام بدهیم.

عزیزیان گفت: در راستای سیاست‌های تشویقی هرچند قوانینی گذاشته شده است اما هیچ بودجه‌ای دریافت نکردیم، در سال ۹۹ بودجه صفر برای فعالیت در این حوزه به ما ابلاغ شد به این دلیل ما به سازمان‌های مردم‌نهاد رو آوردیم، متأسفانه تأکیدات مقام معظم رهبری توسط مسئولان به مرحله اجرا نمی‌رسد.

قطعاً روند بحرانی جمعیت نه‌تنها در استان یزد بلکه در تمام کشور به مشکلی بسیار جدی تبدیل شده است اما باید نسبت به این موضوع حساسیت‌های لازم را داشته باشیم تا بتوانیم جلوی بحرانی‌تر شدن این اوضاع را گرفت.

یکی از اصلی‌ترین نهادهایی که باید برنامه‌ریزی لازم برای جلوگیری از وضعیت بحرانی جمعیت را داشته باشد، مجلس شورای اسلامی است که لازم است در حوزه افزایش جمعیت برنامه‌هایی به‌ویژه تشویقی ارائه کند.

سید جلیل میرمحمدی نماینده مردم تفت و میبد در مجلس شورای اسلامی در این زمینه در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در یزد اظهار داشت: مجلس در ابتدای شروع به کار خود بنا را بر اجرایی کردن این موضوع داشت که شاهد افزایش جمعیت باشیم، طرح خانواده و جمعیت را به‌صورت کمیسیون ویژه پیگیری کردیم، روزها برای عملیاتی کردن این طرح در مجلس صرف شده است.

وی عنوان کرد: قوانین و مشوق‌های بسیارخوبی را در حوزه درمان، بیمه، مسکن، تسهیلات، استخدام و دیگر حوزه‌ها دیدیم که امسال در بودجه ۱۴۰۰ اعتبار بسیار خوبی برای اجرائی شدن این امر گذاشتیم، طرح به اتمام رسید و در اختیار شورای نگهبان قرار گرفت.

نماینده مردم تفت و میبد در مجلس شورای اسلامی افزود: شورای نگهبان یک‌سری ایرادات و ابهاماتی داشت که کمیسون خانواده و جمعیت اکنون فعال است و برای رفع ابهامات در حال کار است، امیدواریم با همت مجلس و شورای نگهبان شاهد تأیید طرح و قوانین و در کمتر از چند ماه آینده شاهد ابلاغ و اجرائی شدن آن باشیم.

میرمحمدی در خصوص هزینه‌های درمان ناباروری و پوشش بیمه‌ها اظهار داشت: طبق این طرح بیش از ۹۰ درصد هزینه‌های درمان ناباروری را دولت از منابع عمومی خودش باید اختصاص دهد و مشوق‌های مسکن و تسهیلات هم در امر معیشتی در طرح دیده شده است.

وی افزود: امیدواریم این طرح بخشی از مشکلات را که مؤثر بر جمعیت است حل کند، توجه به موضوع معیشتی صد در صد مؤثر نیست و باید فرهنگ‌سازی هم انجام شود، رسانه‌ها، وزارت ارشاد و سازمان تبلیغات، حوزه‌های علمیه، مدارس، دانشگاه‌ها و همه مجموعه‌ها باید در بخش فرهنگ‌سازی این امر تلاش کنند.

میرمحمدی تصریح کرد: ادعای بنده این است که در سال‌های گذشته سیاست‌های تشویقی را برای افزایش جمعیت اجرا نکردیم بلکه سیاست تهدیدی را اجرا کردیم، در سطح ملی در چند ماه گذشته مسئولین مرتبط را به کمیسیون اصل ۹۰ دعوت و احضار کردیم که چرا همچنان آن سیاست‌های تهدیدی قبل در پیش است و جوابی نداشتند.

وی بیان کرد: ۱۴ سال است مصوبه قانون در سطح ملی و استانی برای افزایش جمعیت اجرا نشده است، این‌که ما امروز زمین مسکونی را در اختیار جوانان قرار می‌دهیم اما مبلغ هنگفتی را از او دریافت می‌کنیم سیاست تشویقی نیست، کوچکترین همراهی معیشتی را هم برای فردی که قصد ازدواج دارد نداریم.

رئیس سابق دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد ادامه داد: جمعیت موضوع و مطلب حیاتی و امنیتی مهم برای کشور است که مسئولان ارشد در سطح استان باید به آن پاسخ دهند، مقام معظم رهبری گفتند که در طول این چهل سال اجرای سیاست‌های کاهش جمعیتی اقدام غلط و اشتباهی بوده است. اگر اراده‌ای برای حل موضوع و اجرای سیاست‌های افزایش جمعیتی وجود داشت این مسئله تاکنون حل شده بود.

میرمحمدی اضافه کرد: گفته می‌شود که سیاست‌های کاهش جمعیت در مدت ۱۰ سال جواب داده است، اما چرا از سال ۸۲ تاکنون که در خصوص افزایش جمعیت قوانین ایجاد شده است و حضرت آقا همه را مکلف کردند که به‌سمت سیاست‌های افزایش جمعیت حرکت کنند و قانون مجلس هم شده است سال‌ها می‌گذرد اما نتیجه‌ای نداشته است.

همه ادعا داریم که سیاست تنظیم خانواده در کشور تغییر کرده است اما نزدیک به ۲۰ سال گذشته است و همچنان شاهد کاهش نرخ جمعیتی هستیم که نشان می‌دهد اراده‌ای برای انجام آن وجود ندارد.

وی گفت: برخی می‌گویند “برای این کار بودجه نداریم”، در صورتی که ما اراده نداریم، امروز توزیع درآمدهای یک درصد معادن در اختیار کیست؟ اگر اراده جدی برای اجرایی کردن فرمایش مقام معظم رهبری وجود داشت خیلی سخت نبود که از آن بودجه ۵۰ میلیارد برای این حوزه اختصاص دهیم.

نماینده مردم تفت و میبد در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: اعتبارات قابل‌توجهی در دستگاه‌ها تعریف شده است که به‌راحتی می‌توانند برای اجرایی نمودن این فرمان به‌کار ببرند، مطالبه‌ای از بنده در مدت یک سال گذشته در خصوص اعتبار برای این حوزه توسط مسئولان استان نشده است.

قطعاً موضوع افزایش جمعیت در کشور از اهمیت بسیاری برخوردار است و همه باید نسبت به این موضوع حساسیت‌های لازم را داشته باشیم اما مهمترین موضوع در این زمینه، رفع موانعی است که متأسفانه از سال‌های بسیار دور و دهه هفتاد و اوایل دهه ۸۰ برای کاهش جمعیت به وجود آمدند.

منبع:خبرگزاری تسنیم

بخش نظردهی بسته شده است..