چگونه غار نباتی ندوشن آب رفت؟

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی یزدی نیوز به نقل از روزنامه بشارت نو،غار نباتی که در حوالی روستای ندوشن و در مجاورت منطقه گلو سرخ  واقع شده ، در سال ۱۳۷۲ توسط کوهنوردان کشف شد.  غار با طول ۸۰ متر دارای ستون‌های زیبا و بارگاه‌های طبیعی از نوع استالاگمیت و استالاکتیت و همچنین بلورهای گل کلمی در دالان‌های مختلف آن است که مناظری زیبا و کم نظیر را بوجود آورده است.

دسترسی به غار به دلیل صعب العبور بودن دهانه آن به راحتی امکانپذیر نبود و هرچند که برخی از غارسنگ های نباتی شکل آن توسط برخی افراد ناآگاه تخریب شده بود ولی همچنان غار  بصورت بکر و طبیعی به نظر می رسید .

در سال ۱۳۸۶ سازمان میراث فرهنگی در قالب طرحی بنام مناطق گردشگری ، به فردی مجوز بهره برداری از غار را صادر می کند و بودجه ای بالغ بر ۶۰۰ میلیون تومان را برای احداث جاده و ارایه خدمات در نظر می گیرد . جاده احداث می شود و بخشی از دیواره غار برای ورود آسان تخریب می گردد. اطلاع رسانی از موقعیت غار و دسترسی راحت عموم مردم به غار بدون نظارت و نگهبان ، سرعت تخریب را بسیار بالا می برد به گونه ای که امروز از بسیاری از زیبایی های غار تنها خاطره اش باقی مانده است.

 سوای احداث جاده ، هیچ اقدام عمرانی و رفاهی دیگری در منطقه مشاهده نمی شود و آنچه به نظر می رسد خواسته یا ناخواسته هدف از این طرح به اصطلاح توسعه گردشگری تنها پیامدش تخریب محیط زیست و زیباترین غار استان یزد بوده است.

چندی پیش جمعی از کوهنوردان استان با هماهنگی هیئت اجرایی انجمن کوهنوردان در محل غار نباتی حاضر شده و با در دست داشتن پلاکاردهایی ، اعتراض خود را به تخریب این اثر طبیعی و ملی اعلام کردند.

۶۰ میلیارد تومان به محیط زیست ضرر زده شد.

مرتضی جعفری ، رییس هیئت اجرایی انجمن کوهنوردان استان دلیل این تجمع و اعتراض در غار نباتی را در ادامه پیگیری های چند ساله این انجمن دانست و افزود :متاسفانه در سال ۱۳۸۶ از طرف میراث فرهنگی با وجود مخالفت اولیه سازمان محیط زیست ، به فردی بدون سابقه و تخصص در زمینه گردشگری اجازه بهره برداری از این غار داده می شود و بنام توسعه گردشگری ، بدون کار کارشناسی و نظارت بر عملکرد وی عملا باعث نابودی غار می شوند.

وی در گفتگو با خبرنگار بشارت نو با اشاره به زیباییهای این غار در گذشته و قابلیت بسیار زیاد آن در جذب گردشگر داخلی و خارجی اظهار داشت : همانند غارهای مشابه در سایر نقاط کشور باید این غار نیز با حضور کارشناسان و غارنوردان خبره گشایش می یافت تا  ضمن ایجاد شرایط حفاظتی برای اجزای غار، مسیرهای مناسب برای بازدید عموم ایجاد و اجازه دسترسی مردم به غار داده می شد .  اما متاسفانه بهره بردار سه جاده برای دسترسی به غار بدون مجوز منابع طبیعی احداث کرده است که جاده اول کامل شده و در هنگام احداث جاده دوم و سوم با دخالت اداره منابع طبیعی کار متوقف و پرونده ای در دادگاه تشکیل شده است .

این فعال میراث فرهنگی کثرت حضور مردم در غار بدون شرایط مناسب را عامل از بین رفتن حوضچه های طبیعی که در بستر غار وجود داشت اعلام کرد وگفت: به همین دلیل این حوضچه ها که آبی زلال و قابل شرب را برای کوهنوردان فراهم می کرد از بین رفته است .

جعفری ادامه داد : متاسفانه سه سال پیش دیواره غار با بولدزر خراب شد تا دالانی برای ورود به غار ایجاد شود و از آن زمان به بعد بدون هیچ اقدامی جهت حفاظت ، غار به حال خود رها شده است که حجم تخریب غار را به شدت افزایش داده و بخش عمده ای از آثار نباتی غار توسط مردم از بین رفته است.

رییس هیئت اجرایی انجمن کوهنوردان استان ضمن اشاره به هدر رفتن هزینه های صورت گرفته از بیت المال در این طرح اظهار داشت : علاوه بر مبلغ ۶۰۰ میلیون تومان توسط میراث فرهنگی دولت قبل و فرد بهره بردار که دور ریخته شده ، بالغ بر ۶۰ میلیارد تومان هم به محیط زیست منطقه آسیب رسیده است.

وی خاطر نشان کرد : با پیگیری های انجمن کوهنوردان و میراث فرهنگی بعد از چند سال ، با حکم سازمان محیط زیست ، بهره بردار موظف به مسدود کردن دهانه تخریبی غار شد که چندی پیش مقداری نخاله و سنگ در دهانه غار توسط بهره بردار ریخته شد که این اقدام هم مانند از چاله به چاه افتادن بود، چرا که باعت ورود خاک به سطح غار و اثرات تخریبی بیشتر شد.

موضوع غار نباتی برای سازمان میراث فرهنگی شرم آور بود

مصطفی فاطمی معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی استان یزد در پاسخ به بشارت نو ، موضوع غار نباتی ندوشن را لکه ننگ میراث فرهنگی استان نامید و اظهار داشت : در دولت قبل در قالب طرحی بنام مناطق نمونه گردشگری ، با وجود مخالفت سازمان محیط زیست ، غارنباتی توسط میراث فرهنگی به فردی سرمایه گذار واگذار شده و سازمان میراث فرهنگی در حدود ۶۰۰ میلیون تومان برای ایجاد زیرساخت شامل جاده سازی و برق کشی بودجه در اختیار فرد مذکور گذاشته است .

وی گفت: فرد بهره بردار حق تغییر فیزیکی غار را طبق مجوز نداشته است و بجای ایجاد امکانات و فضای گردشگری تنها اقدامی که انجام داده ، تخریب دیواره غار و ایجاد دهانه ای برای دسترسی آسان به غار است . این تخریب در اواخر دولت قبل هم باعث اعتراض میراث فرهنگی و دعوای حقوقی سازمان و فرد خاطی شد که تاکنون ادامه دارد.

فاطمی با اشاره به تاکید سازمان میراث فرهنگی بر اصلاح تخریب های صورت گرفته با نظر سازمان محیط زیست اظهار داشت : با توجه به اقدامات گسترده تخریبی ، اجرای طرح بدون نظر کارشناسی ، رها سازی غار  و هدر رفتن بودجه ، این پروژه را برای سازمان میراث فرهنگی وقت شرم آور دانست . وی در ادامه افزود : متاسفانه فرد بهره بردار که بعنوان سرمایه گذار در این طرح گردشگری حضور داشته است تاکنون ریالی از خود برای توسعه منطقه هزینه نکرده و فقط بودجه عمومی دولت را به هدر داده است به همین دلیل سازمان میراث فرهنگی فرد مذکور ا سرمایه گذار نمی داند و معتقد است باید خسارات وارده را جبران کند .

معاون میراث فرهنگی یزد تاکید کرد در این خصوص پیگیری های حقوقی در اقدام است .

فاطمی وضعیت سایر پروژه های مناطق نمونه گردشگری در استان را مطلوب نداتست و افزود : متاسفانه اکثر این طرح ها به حال خود رها شده و اقدام موثری توسط سرمایه گذاران صورت نگرفته است .

این مقام مسئول همچنین خاطرنشان کرد: طبق مصوبه کارگروه گردشگری مقرر شده است با حضور فرد سرمایه گذار و سازمان های مرتبط ، این طرح ها در اسرع وقت تعیین تکلیف شود و از خسارت بیشتر به میراث فرهنگی و طبیعی استان جلوگیری شود.