کربلایی کوچک در امیرچخماق یزد/ حفظ اصالت با وجود ۳۵ سال دوری از کربلا

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی یزدی نیوزکربلایی‌ها و عراقی‌های مقیم استان، ایرانیانی هستند که در گذشته به شهرهای مقدس کربلا، کاظمین و نجف مهاجرت کردند اما در سال۵۰ به اتهام ایرانی بودن، از جوار حرمین شریفین رانده شدند و به ایران بازگشتند.
آنها با فرارسیدن ماه محرم، خیمه‌های عزا را در سرتاسر خیابان سلمان فارسی مشرف به مجموعه تاریخی امیرچخماق، نماد فرهنگی شهر برپا می‌کنند.
وجود حسینیه بزرگ و قدیمی «دارالحسین» در این خیابان، شور خاصی در عزاداران حسینی ایجاد کرده، انگار که کربلایی کوچک در دل خیابان سلمان ایجاد شده است.
آیین‌ها و سنت‌های عزاداری شهر کربلا با شور و حال خاصی در این خیابان برپا می‌شود.
بعد از گذر از چند خیمه عزا و ایستگاه‌های صلواتی به حسینیه بزرگ کربلایی‌های مقیم یزد معروف به «دارالحسین» می‌رسیم. این فضای معنوی با نمادهای حرم مطهر امام‌حسین(ع) شبیه‌سازی شده است که شور معنوی خاصی را در بین مردم ایجاد می‌کند.
دیدن چلچراغ‌ها و مشعل‌ها افراد را یاد کربلای حسین(ع) می‌اندازد و پیرغلامان حسینیه بهترین آشنایان با سبک و سیاق عزاداری‌های این گروه هستند.

حفظ اصالت با وجود ۳۵ سال دوری از کربلا
یکی از پیر غلامان این حسینیه با اشاره به این‌که از ۴ سالگی از کربلا اخراج شده است، می‌گوید: در ابتدای ورود به شهر یزد در مسجد غریب عزاداری می‌کردیم اما کم کم با توجه به شلوغی هیات، به فکر ساخت یک حسینیه افتادیم.
«سیدکاظم رقم‌خوان» می‌افزاید: با سختی‌های بسیار موفق شدیم زمین حسینیه را خریداری کنیم و از سال ۵۰ تاکنون مراسم ماه محرم با شور و حال خاصی در این حسینیه برگزار می‌شود.
وی می‌گوید: با گذشت سال‌ها دوری از شهر کربلا، هنوز سبک و سنت‌های عزاداری که در گذشته در شهر مقدس کربلا برگزار می‌شد، در این حسینیه اجرا می‌شود. این پیرغلام حسینی از جمله این مراسم را برپایی مراسم عزاداری خاص طویریج، خیمه‌سوزی، عزای بنی‌اسد و حجله حضرت قاسم(ع) معرفی می‌کند که حتی مورد استقبال مردم استان یزد هم قرار گرفته است و در برگزاری آن همکاری می‌کنند.

عزای طویریج؛ عزایی با قدمتی چندین هزار ساله
رقم‌خوان با اشاره به عزاداری شاخص کربلایی‌ها در خیابان سلمان یزد می‌گوید: عزا یا عزاداری طویریج، یکی از عزاداری‌های مرسوم میان مردم شهر کربلاست که در یزد نیز اجرا می‌شود.
وی می‌افزاید: عزاداران در این مراسم با پای برهنه از شهری که در نزدیکی کربلای معلا قرار دارد در حالی که دست بر سر و صورت خود می‌زنند، خودشان را به حرم سالار شهیدان، حضرت ابا عبدالله‌الحسین(ع) می‌رسانند و پس از زیارتی کوتاه‌مدت که چند دقیقه‌ای بیشتر طول نمی‌کشد، محل را ترک می‌کنند.
این پیرغلام حسینی می‌گوید: این مراسم قبل از نماز ظهر و عصر روز عاشورا از منطقه طویریج آغاز می‌شود به گونه‌ای که عزاداران نماز را در میانه‌ راه و در نزدیکی خیمه‌گاه اقامه می‌کنند و پس از خاموش کردن خیمه‌های آتش گرفته، خود را دوان دوان و هروله‌کنان به قبله عشاق حرم حضرت امام حسین(ع) می‌رسانند.
وی می‌افزاید: کربلایی‌های مقیم استان هم ۳۵ سال است که این مراسم را به یاد شهر کربلا برگزار می‌کنند و از حسینیه کربلایی‌ها تا میدان بسیج با پای پیاده و یاحسین گویان این سنت را اجرا می‌کنند.

عزای بنی‌اسد
پیر غلام دیگری در حال آذین کردن مشعل خاص عزاداری است، او درباره مشعل می‌گوید: این مشعل از ابزارهای عزاداری مردم کربلاست که در هیات‌های سینه‌زنی و زنجیرزنی محرم دیده می‌شود.
«اسماعیل فدایی حسینی» می‌افزاید: این مشغل نماد حدیث «ان الحسین مصباح‌الهدی و سفینه‌النجاه» و بیانگر این است که امام‌حسین(ع)، کشتی نجات و نور هدایت هستند و شکل مشعل هم از این حدیث نشات گرفته است. وی درباره مراسم عزای بنی‌اسد نیز می‌گوید: این مراسم عزاداری از سال ۶۱ هجری قمری تاکنون در شهر کربلا اجرا می‌شود. بنی اسد نام قبیله‌ای از قبایل بزرگ، سلحشور و مشهور عرب است که پس از شهادت امام‌حسین(ع) و یارانشان، مردان قبیله از سوی زنان برای دفن اجساد شهدا شتافتند. به گفته وی، افراد حاضر در این دسته عزاداری، لباس‌های بلند و سفید می‌پوشند و با در دست داشتن بیل و کلنگ، برای دفن شهیدان کربلا عازم می‌شوند.
فدایی حسینی می‌گوید: از نکات جالب این دسته عزا این است که زنان در جلوی دسته عزاداری حرکت می‌کنند و این موضوع، همان واقعه روز دوازدهم سال ۶۱ هجری قمری را به نمایش می‌گذارد.

حجله قاسم، نماد پاسداشت خون جوانان کربلا
یکی دیگر از کربلایی‌های مقیم یزد می‌گوید: در این حسینیه به پاسداشت خون شهدای جوان واقعه کربلا، مراسم حجله قاسم برگزار می‌شود.
«حسن دهقانی» می‌افزاید: در این مراسم در قالب تعزیه، صحنه‌هایی از حنابندان و حجله‌گاه قاسم و زمان اذن میدان رفتن حضرت قاسم(ع) به تصویر کشیده می‌شود. وی ادامه می‌دهد: در این مراسم حجله‌هایی از شمع، حنا، گل و یاس درست شده و دور حسینیه چرخانده می‌شود تا یاد جوانان مظلوم واقعه کربلا را گرامی بدارند.
این کربلایی مقیم یزد می‌افزاید: این مراسم شب هشتم ماه محرم اجرا می‌شود به این نحو که چند مرد سیاه‌پوش، خنچه‌های تزیین ‌شده‌ای حاوی قند، کاسه نبات، حنا، شیرینی و دیگر لوازم عروسی را بر سر می‌گذارند و به‌عنوان حجله حضرت قاسم(ع)، جلوی هیات می‌چرخانند.همشهری