احیای کاربافی در اشکذر و میبد

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی یزدی نیوزمحمدرضا دهقان مهرجردی، معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی استان در این باره گفت: تاکنون ۱۳ اثر از صنایع دستی یزد در فهرست آثار ناملموس ثبت ملی شده بود ولی به تازگی کمیته تخصصی ثبت میراث فرهنگی ناملموس، کاربافی میبد را به عنوان چهاردهمین اثر استان در لیست آثار ملی به ثبت رساند.

وی با بیان این که کاربافی به شکل‌های مختلفی در سراسر استان کار می‌شود، اظهار کرد: شال، حوله، بقچه(تکه دوزی)، روسری و سفره نیز از انواع کاربافی در یزد است که هرکدام به صورت جداگانه قابلیت ثبت شدن دارند.

دهقان مهرجردی، رشته کاربافی میبد را از جمله رشته‌های نساجی سنتی استان یزد برشمرد و عنوان کرد: این هنر در یزد قدمتی طولانی دارد. در قدیم الایام، مواد اولیه آن یعنی نخ پنبه‌ای در استان یزد تولید می‌شده است.

این مقام مسئول تصریح کرد: این رشته کهن در شهر میبد برای مدتی منسوخ شده بود که در طول یک سال گذشته با تلاش میراث فرهنگی احیا شده و اکنون بیش از ۲۰۰ دستگاه تولید کاربافی در استان مشغول به کار است. طرح کاربافی میبد توسط پایگاه پژوهشی شهر تاریخی میبد، تهیه و با همکاری این معاونت و واحد ثبت آثار استان به ثبت رسید.

وی اظهار کرد: پیشنهاد ثبت این اثر ناملموس در کمیته تخصصی ثبت میراث فرهنگی ناملموس، مطرح و پس از بررسی پرونده و مدارک پیوست، اعضای شورای ملی، رای نهایی خود را با اکثریت آراء در خصوص ثبت آن در فهرست آثار ملی اعلام کردند.

سید محمد جعفر میرجلیلی، رییس اداره میراث فرهنگی اشکذر هم از احیای رشته کاربافی(چاله کاری سنتی) در این شهرستان پس از ۳۵ سال خبر داد.

وی عنوان کرد: احیای صنعت کاربافی که از صنایع دستی سنتی مربوط به دوران تیموری بوده و نمونه دارهای قدیمی آن در شهرستان اشکذر نشان از قدمت ۱۵۰ ساله این صنعت در شهرستان دارد، با هزینه‌کرد اعتبارات آموزش صنایع دستی نمایندگی شهرستان اشکذر، به ثمر نشست. دارها از چوب و نی ساخته شده و روی چاله‌ای به عمق ۷۰ سانتی‌متر برپا می‌شود و اغلب نیز در صفه، ایوان یا اتاق نشیمن خانه‌ها مستقر می‌شود. بافنده این هنر دستی برای بافت، پشت چاله می‌نشیند و با ابزار داخل آن کار می‌کند، به همین دلیل به آن (کار چاله) نیز می‌گویند.

این مسئول بیان کرد: چرخ‌های پنبه ریسی و ماسوره پرکنی از جمله دستگاه‌های جانبی است که هر کارباف در کنار دار کاربافی خود دارد.

به گفته وی، رونق کاربافی در گذشته به حدی بود که در هر خانه‌ای حداقل یک یا دو چاله کاربافی وجود داشت و محصولات این هنر دستی به سایر شهرهای کشور صادر می‌شد اما متاسفانه در طول دهه‌های اخیر به دلیل ورود ماشین‌های بافت پارچه به منطقه و جایگزین شدن تولیدات آن، کاربافی، رونق بازار خود را از دست داده بود.

این مقام مسئول تصریح کرد: با تشویق کاربافان و اعطای وام به آنها و با تفاهم‌نامه‌ای که با صندوق کارآفرینی امید منعقد شده، چاله‌کاری در چند خانه قدیمی روستای شمسی دایر شده است.