توسعه صنعت گردشگری یک ضرورت است نه انتخاب
امروز صنعت گردشگری در تولید ثروت ملی، برقراری امنیت پایدار و تعامل بین ملت‌ها و فرهنگ‌ها جایگاه مهمی دارد و در سطح جهان نوعی دیپلماسی پذیرفته شده و مطرح است.
این صنعت از دهه ٤٠ میلادی همراه با توسعه خدمات گردشگری و امکانات ریلی، هوایی، دریایی و زمینی با خیز ملایمی گسترش یافت و سفر بخشی از زندگی مردم شد. نقش بارز گردشگری در معرفی فرهنگ‌ها، زبان، تاریخ، آداب و رسوم، آیین‌ها و… غیرقابل انکار شد و نقش موثری در تعاملات جوامع بشری خصوصا در عرصه دیپلماسی فرهنگی ایفا کرد. درسال١٩٨٠ تعداد گردشگران ٢٢٧ میلیون نفر بوده ولی در حوالی سال‌های ١٩٩٥ شتاب و خیز بلندی داشته است تا جایی که در این سال ٥٢٨ میلیون گردشگر در سطح جهان جابه‌جا شد. با افزایش جمعیت جهان و توسعه بیش از پیش امکانات و زیر ساخت‌ها، تعداد گردشگران شتاب غیر قابل مهاری پیدا کرد به طوری که در سال ٢٠١٤ تعداد گردشگران با هدف‌های تفریحی، فرهنگی، زیارتی، درمانی، ورزشی، تجاری و… به یک میلیارد و ٢٠٠ میلیون نفر در سطح ١٩٦ کشور جهان رسید و از قبل آن ١٤٧٦ میلیارد دلار درآمد حاصل شده که بالاترین سهم نصیب ایالات متحده امریکا شده (با احتساب درآمد گردشگران داخلی ٦٥٦ میلیارد دلار سهم امریکا بوده است) و تنها کمتر از نیم درصد به ایران رسیده به همین دلیل اگر گفته می‌شود اقتصاد صنعت گردشگری دومین اقتصاد جهان است دور از واقعیت نیست.
براساس اظهارنظر سازمان گردشگری جهانی، ایران به دلیل پیشینه فرهنگی و تاریخی (میراث ملموس و غیر ملموس)، قابلیت‌های طبیعی (جنگل، کوه، کویر، دشت‌های سرسبزو دریا)، تنوع و ظرفیت‌های صنایع دستی و هنرهای سنتی (رتبه سوم تنوع محصولات صنایع دستی در جهان) و تنوع غذایی در سر جمع امتیازات گردشگری، در رتبه دهم جهان قرار دارد.
در ایران بیش از یک میلیون سایت میراث فرهنگی وجود دارد که حدود ٣٢هزار اثر تاریخی – فرهنگی ملموس و ناملموس ثبت ملی شده است و با ثبت ١٩ اثر فرهنگی – تاریخی جهانی (با احتساب ثبت جهانی دو محوطه تاریخی شوش و میمند در سال جاری) رتبه نخست دربین ١١ کشور منطقه و رتبه یازدهم جهانی (مشترک با کشورهای استرالیا و برزیل) را داراست. همه این قابلیت‌ها که مورد اقبال و توجه جهانیان است برای ایران گنجینه گرانبهایی است که می‌تواند در جذب گردشگران خارجی موثر ومنبع بزرگی برای تولید ثروت ملی باشد. اگرچه در طول چهار دهه گذشته ما از ظرفیت موجود جهانی کمترین بهره را بردیم و از یک سو به دلیل نبود زیرساخت‌های مناسب صنعت گردشگری و از سوی دیگربه دلیل ایجاد برخی محدودیت‌ها برای آنان و نامناسب بودن فضای بین‌المللی نسبت به ایران و ایرانی موجب شد از ظرفیت عظیم ایجاد شده در گردشگری خارجی کمترین استفاده را ببریم لیکن امروز به چند دلیل که در زیر به آنها اشاره می‌شود شرایط برای کشور ما فراهم شده است:
الف- بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران فراز و نشیب‌های زیادی در روابط و تعاملات بین‌المللی ما وجود داشته است، گاهی رفتارما در چار چوب عزت و حکمت با جهان تنظیم می‌شد و گاهی با تلخ زبانی و پرخاشگری روابط بین‌المللی ما به حداقل می‌رسید و این رویه در سطح بین‌الملل و خصوصا در میان کشورهای حوزه خلیج فارس، ایران هراسی را به دنبال داشته است. با روی کار آمدن دولت تدبیرو امید و اتخاذ سیاست‌های اعتدالی، عقلانی و منطقی و بروز آن در قالب رفتار‌های سنجیده در تعاملات بین‌المللـی موجب تغییر رویکرد و رفتار دولت‌ها و ملت‌ها با ایران و ایرانیان شد. همچنین توافق هسته‌ای با کشورهای ١+٥ که در سایه تلاش و نبوغ دولت تدبیر و امید به دست آمده است و توفیقی بزرگ در عرصه سیاست خارجی برای کشور بوده، توفیقات به دست آمده درعرصه سیاست خارجی نوید بخش گسترش قابل توجه صنعت گردشگری در کشور است.
ب- گردشگران قبل از اقدام به سفر هدف خود را تعیین می‌کنند و قابلیت‌ها، ظرفیت‌ها، جاذبه‌ها و استعدادهای نهفته در کشور هدف را مورد مطالعه و ارزیابی قرار می‌دهند. ایران به دلیل دارا بودن تاریخ و تمدن ١٠ هزار ساله خود عمدتا هدف فرهنگی و تاریخی گردشگران قرار می‌گیرد و از این نظر جزو ١٠ کشور اول جهان است به نحوی که دیدن آثار تاریخی چون تخت جمشید، پاسارگاد، ارگ بم، شهر تاریخی سوخته، شهر تاریخی شوش، سازه‌های آبی شوشتر، هگمتانه همدان، میدان نقش جهان و مسجد جامع اصفهان و… مطلوب گردشگران خواهد بود.
ج- امروز یکی از اساسی‌ترین مشکلات جامعه ما بیکاری و نبود فرصت شغلی برای جوانان است و نکته دیگر متکی بودن درآمد و اقتصاد کشور به نفت است که با کاهش قیمت آن کشور به سرعت دچار بحران اقتصادی می‌شود، از همین رو در حال حاضر یک اتفاق نظر همگانی بین دولت، مجلس و همه ارکان نظام به وجود آمده است که در حوزه گردشگری ظرفیت بالایی برای ایجاد اشتغال کم‌هزینه وجود دارد که با تقویت این حوزه و سرمایه‌گذاری مناسب و زود بازده می‌توان تا حد مطلوبی مساله اشتغال را در کشور ساماندهی کرد. و بالاخره با رشد و گسترش صنعت گردشگری به سرعت می‌توان کمبود درآمد ملی را جبران کرد، از این رو نگاه بلند و مثبت رییس‌جمهور محترم و دولت تدبیر و امید و نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی می‌تواند کمک شایانی به توسعه و گسترش این حوزه کند و این نگاه که اکنون وجود دارد فرصت بسیار خوبی برای سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری است.
آخرین و مهم‌ترین نکته در این باره ورود جدی و حمایت همه‌جانبه رهبر معظم انقلاب از این حوزه است. ایشان در سیاست‌های ابلاغی برنامه ششم توسعه در دو بند صراحتا به حمایت از بخش گردشگری، صنایع دستی و میراث فرهنگی تاکید دارند، چنانکه در بند (٥٠) به افزایش پنج برابری ایرانگردان خارجی اشاره می‌کنند «توسعه پایدار صنعت ایرانگردی به گونه‌ای که ایرانگردهای خارجی تا پایان برنامه ششم به حداقل پنج برابر افزایش یابد» و همچنین در بند (٥١) به «حمایت از صنایع دستی و صیانت از میراث فرهنگی کشور» می‌پردازند.
لذا باید اعتراف کرد که همه نگاه‌ها به این بخش مثبت و حمایتی است و این بهترین فرصت برای بهره‌گیری کامل از ظرفیت موجو دنیاست، چراکه اقتصاد مبتنی بر صنعت گردشگری به دلیل کم‌هزینه، پرسود و زودبازده بودن، مسیری میان‌بر برای رونق اقتصاد کشور و حل مشکل اشتغال است.
بخش نظردهی بسته شده است..