ازدواج دختران با مردان افغانی و فرزندان بی‌شناسنامه در حاشیه شهر یزد

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی یزدی نیوزشهر یزد، مناطق حاشیه‌ای چندانی ندارد و دو یا سه منطقه از شهر اکنون درگیر معضل حاشیه نشینی است، حسن آباد، بلوار استقلال و مناطقی از آزادشهر اما همین مناطق نیز آبستن وقایعی هستند که عبور از آن‌ها به سادگی امکانپذیر نیست.

بسیاری از مشکلات حاشیه نشینی در شهرهای مختلف یکسان است و مشکلات فرهنگی، بهداشتی، آموزشی و اقتصادی مردم این مناطق در بسیاری از شهر‌ها مشترک است اما معضل حضور اتباع بیگانه آن هم از نوع غیرمجاز، مشکلات حاشیه نشینان یزد را دو چندان کرده و این مشکل در کمتر استانی مشاهده شده است.

اتباع بیگانه طی سالهای اخیر نه تنها در بافت تاریخی بلکه در حاشیه شهر رسوخ کرده‌اند و با استفاده از موقعیت مردم این مناطق، دردسرهای بزرگی برای آن‌ها ایجاد کرده‌اند.

یکی از مهم‌ترین معضلاتی که در حاشیه شهر یزد به وفور به چشم می‌خورد، ازدواج دختران ایرانی با اتباع بیگانه به ویژه افاغنه است، دخترانی که پس از یک ازدواج نامیمون و تولد چند فرزند، شوهران خود را گم کرده‌اند و اکنون به تنهایی بار مسئولیت بزرگ کردن چند فرزند با هویت‌های نامعلوم را بر دوش می‌کشند.

ریحانه یکی از زنانی است که در بلوار استقلال همه او را به خاطر شرارت فرزندان نوجوانش می‌شناسند، زنی که خود نیز در جوانی صاحب چهار فرزند قد و نیم قد است و در حاشیه شهر با امکانات کم و محدود، زندگی می‌گذراند.

حال و روز یک حاشیه نشین

مرور کوتاهی بر زندگی ریحانه، حکایت دختران بسیاری است که در حاشیه شهرهای استان یزد با آگاهی به این سرنوشت دچار می‌شوند.

ریحانه می‌گوید: هنوز وارد ۱۳ سالگی نشده بودم که گلمراد برای کندن چاه به خانه ما در یکی از روستاهای تفت می‌آمد و در این رفت و آمد‌ها من را از پدرم خواستگاری کرد و پدر برای اینکه از شر ما که هشت دختر قد و نیم قد بودیم، راحت شود، مرا راضی به این وصلت کرد.

وی افزود: گلمراد تبعیت افغانستان داشت و به خاطر نقص مدارک با یک صیغه ۹۹ ساله به هم محرم شدیم تا مدارکش کامل شود و عقد دائمی بین ما برقرار شود اما به خاطر کار گلمراد در یکی از کوره‌های اطراف شهر یزد، به این منطقه آمدیم و مدتی نگذشت که پدر و مادر و خواهر‌هایم هم به خاطر خشک شدن باغ صاحب کار پدرم به یزد آمدند و همه با هم در یک خانه ۱۰۰ متری زندگی را آغاز کردیم.مهر

ظرف شش سال، چهار فرزند آوردم اما چون هنوز عقد ما در جایی ثبت نشده بود، نتوانستم برای فرزندانم شناسنامه بگیرم و اکنون چهار فرزند بی‌شناسنامه دارم و پدرشان نیز از سه سال پیش به شهر دیگری برای کار رفته و هیچ خبری از او ندارم.

وی گفت: فرزند بزرگم الان ۱۱ ساله است ولی هیچ مدرسه‌ای او را راه نمی‌دهند به خاطر همین الاف کوچه و خیابانهاست.

معضلات خانواده‌های حاشیه نشین

همسایه‌های ریحانه می‌گویند، عارف پسر ۱۱ ساله ریحانه معتاد است و چون هنوز بچه است و کسی به او شک نمی‌کند، خرید سایر معتادان را او انجام می‌دهد.

نظیر این زندگی در حاشیه‌های شهر یزد به ویژه در اطراف خلدبرین کم نیست اما اغلب خانواده‌ها به خاطر اقدامات غیرقانونی که انجام داده‌اند، این مشکلات خود را پنهان می‌کنند اما حضور و نحوه زندگی آن‌ها در حاشیه شهر، هر روز مشکلات و معضلات این مناطق را بیشتر می‌کند.

دخترانی که در جوانی بیوه می‌شوند و کودکانی که به خاطر نداشتن اسناد هویتی، از حداقل‌های آموزشی نیز بی‌بهره می‌مانند و بی‌سوادی و عقب ماندگی فرهنگی آن‌ها، هر روز باری بر بار مشکلات شهر اضافه می‌کند.

سکونتگاه‌های غیررسمی برای اتباع بیگانه

در مناطقی از شهر نظیر اکرمیه و اکرم آباد نیز در واقع گسترش شهر، شهر را به روستا متصل کرده اما این روستا‌ها اکنون گرچه برای یزدی‌ها سکونتگاه‌های غیررسمی به شمار می‌روند اما برای افاغنه به ویژه اتباع غیرمجاز آن‌ها، سکونتگاهی کاملا رسمی و امن است.

حاشیه نشینان غیربومی

طی یکی دو سال اخیر متاسفانه متکدیان وارداتی نیز به جمع آن‌ها پیوسته‌اند و این منطقه از یزد را در سیطره خود درآورده‌اند.

باغداران این مناطق نیز از آنجا که در هنگام برداشت محصول، چیزی نصیب خودشان نمی‌شود و قبل از برداشت آن‌ها، اهالی منطقه برداشت بی‌اجازه را انجام می‌دهند، عطای این باغ‌ها را به لقایشان بخشیده‌اند و اغلب باغهای این منطقه به شکل متروکه‌‌ رها شده و در برخی موارد نیز باغهای خشکیده تبدیل به خانه‌هایی برای سکونت ساکنان این منطقه شده است.

ساماندهی حاشیه نشینی با کمک همه دستگاه ها

معاون عمرانی استاندار یزد در مورد حاشیه نشینی در این مناطق یزد اظهار داشت: حاشیه نشینی در اطراف یزد سبب شده علاوه بر مشکلات ساخت و سازهای غیرمجاز و غیراستاندارد، ناهنجاری‌های اجتماعی و فرهنگی روز به روز افزایش پیدا کند.

سید محمدرضا سیدحسینی افزود: اغلب حاشیه نشینی‌ها، تصرف و تجاوز به اراضی دولتی را به دنبال داشته اما متاسفانه حاشیه نشینی اندک اندک در یزد نیز شکل گرفته و در حال گسترش است.

وی عنوان کرد: در شرایطی که هزینه‌های بسیاری برای ایجاد فضای سبز در یزد می‌پردازیم، باغ‌ها در اطراف شهر خشکانده می‌شوند و اراضی آن‌ها تفکیک و تبدیل به خانه می‌شود.

سیدحسینی تاکید کرد: تنها راه مقابله با این ساخت و ساز‌ها، شناسایی متخلفان و برخورد جدی و قانونی با آن‌ها است.

وی خاطرنشان کرد: شهرداری، دستگاه قضایی، نیروی انتظامی و سایر دستگاه‌های مرتبط باید با همکاری و هم اندیشی، مشکلات حاشیه نشینی در یزد را برطرف کنند و از بروز آسیب‌ها و ناهنجاری‌های جدی‌تر جلوگیری کنند.

همکاری دستگاه‌های مختلف رکن اصلی مقابله با گسترش حاشیه نشینی است اما متاسفانه در یزد هر دستگاهی، دستگاه دیگر را در رشد این مشکلات مقصر می‌داند به نحوی که در شرایطی که دستگاه قضایی و نیروی انتظامی، شهرداری را متولی تخریب خانه‌های غیراستاندارد و غیراصولی می‌داند، شهرداری معتقد است استانداری و مسکن و شهرسازی از ابتدا باید با مراقبت از اراضی خود، دست زمین خواران را کوتاه کنند تا با سوء استفاده آن‌ها، زمینهای بزرگ در حاشیه شهر، تفکیک و به مردم واگذار نشود.