ثبت جهانی بافت تاریخی یزد، ضروری است

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی یزدی نیوزفارغ از این موضوعات، گلایه های همیشگی از شهرداری یزد نیز به قوت خود باقی است. مشکلاتی که گویا هر شهرداری که می آید با آن دست به گریبان است و موفق به غلبه بر آن ها نمی شود. یکی از این مشکلات بحث کمبود فضای تفریحی، و دیگری بحث زیباسازی شهر است. کمتر شهروندی است که نخواهد بداند شهرداری برای رفع این مشکلات چه کرده است؟

اما با ورود به دفتر‌کار شهردار، مشاهده می کنم که او فارغ از همه این صحبت ها با آرامش همیشگی اش مشغول رسیدگی به کار ارباب رجوع و مسئولین شهرداری است. البته آرامش او به این معنی نیست که دغدغه پاسخ به حرف و حدیث های پیرامونش و همچنین توضیح بابت اقدامات انجام گرفته برای رفع مشکلات همیشگی شهر، را نداشته باشد.

با او که معتقد است یزد نیز باید برندی شناخته شده در سطح بین المللی داشته باشد، می نشینم و سوال هایم را از حواشی پیرامونش و مشکلات شهر می پرسم. عظیمی زاده ضمن توضیح، در ارائه سند و مدرک هم کوتاهی نمی کند؛ زمانی که از نامه شورای شهر به او می پرسم، نامه را از میان پرونده ها بیرون می آورد و به من نشان می دهد تا مهر تاییدی باشد بر اینکه این نامه نه استیضاح و سوال، بلکه درخواست توضیح است بابت چندین پروژه که شورا قصد پیگیری آنها را دارد.

در قسمتی از گفتگو هم از رکود و مشکلات اقتصادی می گوید که شهرداری یزد در سال ۹۴ با آن روبروست و از فشار زیاد اینگونه مسائل به سازمانش، ابراز ناخشنودی می کند.

نتیجه این گفتگو در ادامه از نظرتان خواهد گذشت:

چرا به فرانسه رفتید و دستاوردهای این سفر چه بود؟

این سفر با هماهنگی حوزه معاونت عمرانی شهرداری، سازمان میراث فرهنگی، دانشکده معماری دانشگاه یزد و موسسه ای به نام "کراتر" که بحث ثبت بافت تاریخی لیون را پیگیری می کرد، انجام شد تا از نزدیک با نحوه عمل آنها و برنامه هایشان برای ثبت جهانی بافت تاریخی لیون آشنا شویم.

در این سفر شرایط لازم برای ثبت جهانی بافت تاریخی یزد بررسی شد و موافقت مجموعه فرانسوی برای سفر به یزد و کمک به تنظیم برنامه ثبت جهانی جلب شد.

در این سفر از بافت تاریخی لیون و نحوه مدیریت آن، نحوه مدیریت گردشگری در این شهر و روستایی که ساختمان هایش با مصالح تهیه شده از خاک ساخته شده بود، بازدید و از تجربیات آنها در استفاده از مصالح خاکی برای احداث ساختمان ها استفاده شد.

در لیون مجموعه ای تحقیقاتی روی خاک کار می کرد و دانشجویان در آنجا مشغول ساخت سقف های گنبدی، آجر و دیواره های خاکی بودند و توافق شد در دانشکده هنر و معماری دانشگاه یزد هم چنین کاری انجام شود و روی بحث خاک کار مجددی صورت گیرد. توجیه آنها در ساخت خانه ها با خاک این بود که این بناها می تواند اتلاف انرژی در ساختمان را کمتر کند.

بافت های تاریخی شهر لیون به تازگی و با این روش ساخته شده بود یا از قدیم در آنجا چنین بافتی وجود داشته است؟

آنطور که گفته شد نقاطی از شهر لیون قدمتی بیش از ۲ هزار سال دارد و بافت تاریخی این شهر از قدیم به جا مانده است و البته بخش هایی هم جدیدا ساخته شده است. قسمت بافت قدیمی این شهر، به عنوان منطقه ای که ثبت جهانی شده، بدون تغییر مانده است. از این بافت نگهداری خیلی خوبی صورت می گیرد، به هیچ وجه خالی از سکنه نشده و زندگی به صورت زنده و فعال در آنجا جریان دارد.

ثبت جهانی بافت تاریخی برای یزد چه مزیت هایی دارد؟

مزیت ثبت جهانی در بحث گردشگری نمایان می شود. اگر شهری درآمد خوبی داشته باشد؛ درآمد بخش خصوصی، دستگاه های اداری و شهرداری هم خوب می شود. گردشگران داخلی پولی به شهر وارد نمی کنند، آنچه در صنعت گردشگری مطرح است و می تواند برای شهر، استان و حتی کشور مفید باشد، بحث جذب گردشگران از خارج از کشور است که کشورهای بزرگ در این زمینه کارهای زیادی کرده اند.

شهر یزد باید صاحب یک برند شود. ممکن است ثبت بافت تاریخی برای شهری مثل مشهد اهمیت زیادی نداشته باشد، چون این شهر از برندی زیارتی یا همان حرم امام رضا (ع) بهره‌مند است. ولی برای اینکه شهر یزد بتواند برندی داشته باشد و نامش در لیست شهرهای گردشگری جهان دیده شود، ثبت جهانی بافت تاریخی این شهر ضروری است.

در حال نوشتن ضوابط و برنامه ای برای بافت تاریخی و حریم آن هستیم و این برنامه برای شهرداری یزد ملاک عمل خواهد بود. در صورتی که یونسکو این برنامه را بپذیرد، ثبت جهانی صورت خواهد گرفت. پس از ثبت، عده ای بازرس به صورت دائم به شهر ثبت شده می روند و انجام بدون وقفه برنامه ای که برای ثبت ارائه داده شده را کنترل می کنند. بدین ترتیب ثبت جهانی به صورت پیوسته پابرجا می ماند و یزد به عنوان مقصد گردشگری بین المللی پذیرفته می شود.

به تبع این ثبت، فضاهای اقامتی ایجاد و سرمایه گذاری در بخش هتل شهر انجام می شود که این موضوع، اشتغالزایی در بحث خدمات گردشگری را به دنبال خواهد داشت. علاوه بر این موضوعات، کانون های جمعیتی اطراف شهر یزد هم می توانند از ثبت جهانی بهره ببرند و برای موضوع حمل و نقل شهر نیز مفید است.

مسئولان شهر لیون می گفتند قبل از ثبت جهانی بافت تاریخی این شهر گردشگر زیادی برای موضوع بافت تاریخی به شهرشان وارد نمی شده است. عمدتا بازی های فوتبال تیم های شهر لیون گردشگران را به شهر می کشانده و این فوتبال بوده که برندی برای لیون محسوب می شده است. درحالیکه از وقتی ثبت جهانی بافت تاریخی این شهر صورت گرفته، این بافت به برند اصلی شهر تبدیل شده است. این تجربه نشان می دهد که ثبت بافت تاریخی یزد، تحولی در صنعت گردشگری شهرمان ایجاد می کند.

زمان سفر کارشناسان لیون به یزد و زمان ثبت بافت تاریخی یزد مشخص است؟

قرار شد طی یک ماه آینده به یزد بیایند و اجرای تفاهم ها شروع شود.

زمان ثبت بافت تاریخی یزد نیز بستگی به زمانی که این موضوع در دستور کار سازمان میراث فرهنگی کشور قرار می گیرد و همچنین بستگی به پیگیری انجام شده توسط این سازمان دارد. 

پس از این پیگیری ها، پرونده باید به مراجع مربوطه بین المللی ارسال شود، نماینده ایران به آنجا برود و از این پرونده دفاع کند. ممکن است این پروسه یکی دوسال به طول بینجامد اما نهایتا باید این کار برای بافت تاریخی یزد به عنوان یک بافت گسترده زنجیره ای دارای حیات انجام شود.

گویا همزمان با حضور شما در فرانسه، شورای شهر نامه ای برای شما فرستاده و از شما بابت اجرای برخی مصوبه هایش توضیح خواسته است. عده ای هم آن را به سوال از شهردار یا استیضاح تعبیر کرده اند. در این زمینه هم توضیح بدهید.

همیشه بین شهرداری و شورا نامه هایی رد و بدل می شود و این مساله عادی است. شورای اسلامی شهر بابت مصوبه هایش که آنها را به عنوان مبنای فعالیت به شهرداری ابلاغ می کند، پیگیری هایی انجام می دهد.

کمیسیونی در شورا با عنوان نظارت و پیگیری وجود دارد که مصوباتی از شورا که اصلا اجرا نشده، یا کامل و درست اجرا نشده را پیگیری می کنند. پیرو این پیگیری، نامه ها و مکاتبه هایی نیز با شهرداری دارند که این موضوعات مبنای طرح سوال نیست.

طرح سوال یا استیضاح زمانی مطرح می شود که رسما از شهردار سوال پرسیده بشود و در نامه قید شود که به سوالات زیر جواب دهید؛ کلمه سوال باید واضح در نامه قید شود. اما اکنون گزارشی بابت فعالیت های انجام شده برای اجرای طرح های مصوب شورا خواسته شده است.

اگر سوالی از شهردار پرسیده شود، او یک هفته وقت دارد تا پاسخ بدهد. اگر شورا از جواب شهردار قانع شد که هیچ، اما اگر نشد استیضاح در دستور کار شورا قرار می گیرد. اما الآن اصلا سوالی مطرح نشده است، شاید هفته ای سه مورد از این نامه ها به دستم می رسد که بابت مسائل مختلف توضیح می خواهند.

چیزی مثل رابطه وزرا و مجلس؟

بله. وقتی مجلس هم از وزیری سوال دارد، این مساله را واضح بیان می کند درحالیکه ممکن است صدها نامه میان همین وزرا و مجلس رد و بدل بشود که هیچکدام معنای طرح سوال را ندارند.

چه پروژه هایی امسال در دست اقدام دارید؟

شهرداری در سال ۹۴ با رکود و مشکلات اقتصادی روبروست که فشار زیادی به این سازمان می آورد. امسال برای کسب درآمد پیش بینی شده شهرداری با مشکل مواجه هستیم ولی تلاش همکارانمان شروع پروژه ها و تکمیل آنها در زمان پیش بینی شده است.

امسال پروژه بزرگ و شاخصی نداریم اما از میان پروژه های عمرانی می توان به احداث زیرگذر در ورودی فرودگاه، تعریض ورودی شهر در میدان ابوذر و اصلاح تقاطع های مهدیه و معلم اشاره کرد که در گذشته ساخته شده و مشکلاتی برای مردم ایجاد کرده است. روی پل مهدیه پوشیده خواهد شد و برای پل معلم در جهت مقابل زیرگذر، روگذر احداث خواهد شد، البته این طرح ها قطعی نیست اما مراحل نهایی خود را می گذرانند.

همچنین برنامه ای برای ساخت و تجهیز چند پارک از جمله ساخت پارک حسن آباد، اضافه کردن کارخانه جنوب به فضای شهری، تجهیز پارک مهرآوران و تجهیز دو هکتار از اراضی منابع طبیعی داریم تا از جمع شدن مردم در پارکهایی مانند کوهستان و حتی بعضی میادین جلوگیری شود. البته نشستن مردم در میادینی مانند میدان امام حسین نشان از کمبود فضای سبز در شهر دارد که علی رغم ممنوع بودن نشستن در میادین، بازهم اینکار صورت می گیرد. به طوری که در میدان امام حسین ۴ تابلو نصب کرده ایم و از مردم خواسته ایم وارد این فضا نشوند اما همکاری ای از جانب مردم انجام نشد. لذا طرحی برای کشیدن حصار در این میدان داریم تا از وقوع خطر برای شهروندان جلوگیری کنیم.

همچنین طرح ساماندهی زمین های افتاده در دست اجرا است. به این معنی که زمین های افتاده در سطح شهر که مانند حفره هایی تاریک در سطح شهرند، را شناسایی کردیم و راهکارهایی تشویقی نیز برای مالکینی که قصد ساخت و ساز در این زمین ها دارند نیز در نظر گرفته ایم. بر روی این زمین ها عوارضی وضع می شود تا مالک متوجه شود در صورت استفاده نکردن از زمین، بخش عمده ای از ارزش آن را باید به عنوان عوارض زمین های افتاده، پرداخت کند. همچنین چنانچه مالکین این زمین ها را حصار کشی نکنند، شهرداری این کار را انجام خواهد داد و هزینه آن از حساب مالکین کسر خواهد شد.

همینجا به مالکینی که زمین های افتاده بلاتکلیف، به ویژه در حاشیه معابر اصلی شهر دارند، اخطار می کنم که زودتر به شهرداری مراجعه کنند و وضعیت زمین خود را مشخص کنند. تا زمانی که شروع به ساخت زمین خود نکنند، عوارض زمین افتاده به حساب آنان منظور خواهد شد.

چه برنامه هایی برای زیبا سازی شهر دارید؟

امسال بیش از گذشته وارد بحث زیبا سازی و مبلمان شهری شده ایم و فعالیت های مربوط به آن از جمله نورپردازی، تعویض نیمکت ها و تعویض سطل های زباله در حال انجام است. بحث آسفالت هم به طور جدی در نقاط مختلف شهر دنبال می شود.

همکاری مردم در زیباسازی

بحث زیبا سازی شهر را صرفا در چراغ و رنگ آمیزی نباید دید. زیبا سازی شهر مشارکت شهروندان را مطالبه می کند. به طور مثال بدنه سازی بافت تاریخی خیابان قیام را خودمان شروع کردیم و در خیابان های دیگر بافت تاریخی نیز این کار انجام خواهد شد. ولی در سایر شبکه های شهری که شهرداری نمی تواند ورود و بدنه سازی کند، از خود مردم خواهش می کنیم تا نمای ساختمانشان را زیبا سازی کنند.

تاثیر زمین های افتاده در زیبایی شهر

برای کسی که وارد شهر یزد می شود، بدنه شهر و زمین های افتاده، تصویر شهری زیبا، تمیز و مدیریت شده نمی دهند. سال ۹۴ سال ورود شهرداری به این موضوع خواهد بود و شهرداری به ساختمان هایی که به خصوص در ورودی های شهر، به نمای شهر آسیب بزنند اخطار خواهد داد. البته برای کسانی که نمای ساختمانشان را داوطلبانه بهبود ببخشند، امتیازهایی مثل تخفیف چند ساله در عوارض نوسازی نیز در نظر گرفته ایم. امیدواریم مردم به این نتیجه برسند که شهر نیز مانند خانه شان به ظاهری زیبا نیاز دارد و برای زیبا سازی آن باید کوشید.

شهر را باید به سمت فضایی برای زندگی و آرامش برد

در حال ورود به عرصه انسان محور شدن در بحث های ترافیکی هستیم. نکته ای که هیچوقت به آن توجه نکرده ایم این است که فضای شهر یزد فضای زندگی نیست. وقتی از خانه بیرون می رویم، مسیر بیرون از خانه مسیر جولان خودروها و وسایل نقلیه است که سلب کننده آرامش در شهر هستند.

وقتی به شهرهای بزرگ، به ویژه در کشورهای پیشرفته می رویم، محیطی زیبا وجود دارد که محیط زندگی است، نه محیط جولان خودروها. در بعضی از خیابان های فرانسه عرض سواره رو و پیاده رو یکسان و حتی در بعضی جاها بیشتر بود، یعنی به پیاده ها بیشتر از سواره اهمیت می دادند.

در یزد هم باید به سمت اولویت دادن بیشتر به انسان برویم؛ اولین توصیه ام به معاون جدید شهرسازی شهرداری یزد، بردن فضای شهر به سمت فضای زندگی و آرامش برای شهروندان بود.

زیباسازی در بافت تاریخی

در بافت تاریخی اقدام به کف سازی، بدنه سازی و روشنایی مسیرهای مختلف کرده ایم که یکی از این مسیرها در حدفاصل مسجد جامع تا زندان اسکندر، آماده بهره برداری است. در این نوسازی تلاش شده تا جذابیت و حیات را به بافت تاریخی بازگردانیم. اگر زندگی را به بافت بازگردانیم و مردم در خانه های بافت زندگی کنند، هیچوقت سقف این خانه ها خراب نمی شود و خود مردم در صیانت از آن تلاش می کنند. ترک خانه ها و عدم رسیدگی به آنها، باعث تخریب خانه های بافت قدیمی می شود.

آیا برای ماه مبارک رمضان برنامه ای دارید؟

از پیش از ماه مبارک رمضان برنامه ای برای تحویل اجناس مورد نیاز مردم با همکاری فروشگاه رفاه شروع شده است. در واقع مکان را شهرداری در اختیارشان گذاشته تا بخشی از هزینه ها کم شود و اجناس با تخفیف ۱۰ تا ۲۰ درصدی به مردم تحویل داده شود. حداقل ۴ مکان در سطح شهر در نظر گرفته شده است که آدرس دقیق این مکان ها اطلاع رسانی شده است.منبع بشارت نو