گنبد عالـی و گنبد سنگـی هک ابرکوه، نمونه هایی از معماری سنتی یزد

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی یزدی نیوز   سرپرست معاونت میراث فرهنگی استان یزد  اظهار داشت: بنای برج مانندی یادگار دوران دیلمیان بر فراز کوه سنگی شهرستان ابرکوه واقع شده است که از دور نظر هر بیننده ای را به خود جلب می کند. این بنای تاریخی که با نام گنبد عالی معروف است، به صورت هشت ضلعی و گنبد آن به شکل عرقچینی است.

محسن ذاکری نیا افزود: این گنبد که قدیمی ترین و مستحکم ترین اثر تاریخی ابرکوه است، مقبره "امیر عمید الدین الشمس الدوله" است که به دستور فیروزان در سال چهارصد و چهل و هشت هجری قمری ساخته شده است.

وی خاطرنشان ساخت: دیوار و سقف این بنا از سنگ سفید، ملات گچ و ساروج ساخته شده است و گنبد آجر پوش آن دارای کتیبه ای با خط کوفی است که در این کتیبه نام صاحب قبر با آجر تراشیده شده است و داخل کتیبه حک شده است.

ذاکری نیا گفت : گنبد سنگی هک ابرکوه نیز به عنوان یکی از جاذبه های مهم گردشگری شهرستان ابرکوه محسوب می شود که با مصالح سنگ نیمه تراش و گچ بنا شده و دارای چهار در ورودی است.

این مقام مسئول تصریح کرد: گنبد سنگی هک بقعه ای است چهار ضلعی که قدمت آن به قرن هشتم هجری بر می گردد که تماماً از سنگ سفید ساخته شده است و گنبد آن دارای پوشش آجر است.

سرپرست معاونت میراث فرهنگی عنوان کرد: در سه طرف جنوب، مغرب و مشرق این گنبد سنگی، سنگ های قهوه ای رنگ به خط نسخ در سه قطعه دیده می شود که مزین به نام چهارده معصوم  است و قطعه سنگ سفید تاریخی آن به خط نسخ به اندازه پنجاه در پنجاه و هشت سانتی متر بر قسمت غربی بنا نصب شده است که نام مبارک الله و علی بر آن نقر شده است.

وی در پایان خاطرنشان ساخت: این گنبد سنگی که مدفن "حسن به رییس از سلسله اینجو" است دارای سه ردیف مقرنس و دو رشته کتیبه برجسته است که شبیه این بنا از نظر ترکیب و اسلوب، یکی نزدیک طارم و دیگری بالای سرقورگ در راه داراب به بندرعباس مشاهده می شود.

گفتنی است گنبد عالی به شماره یکصد و نود و پنج در مرداد ماه یکهزار و سیصد و دوازده و گنبد سنگی هگ به شماره دوهزار و چهارصد و سی و نه در سال یکهزار و سیصد و هفتاد و هشت در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.