راز اندوه زیرپوستی اشعار رودکی

 

وی با اشاره به این که رودکی در اشعار خود مردم را به شادی و طرب فرا می‌خوانده است، تصریح می‌کند: این محتوای شعری او، نتیجه گستردگی عیش و فراغت بال او بوده زیرا محیط زندگی او برخلاف آنچه در اعماق جامعه گذشته وجود دارد، سرشار از نشاط و شاد‌خوانی بوده است . 

 

این مدرس زبان و ادبیات فارسی اضافه می‌کند: محیط دربارهای آسیایی در آن عصر، لحظه‌هایی  پر از کامجویی، دام‌گذاری‌های عاشقانه، جشن‌های بزرگ و شاد و شادخوانی را در برداشته و علاوه بر آن زندگی پر تجملی را برای رودکی رقم زده است و از این رو، وی در دوره اول زندگی خود، مخاطب را به بهره‌گیری از حال و آن چه هست دعوت می‌کند و علی‌رغم رها کردن غم و اندوه، گاهی او را به خوشی ترغیب می‌کند به طوری که فرد محروم از این فعالیت‌ها را شور‌بخت می‌داند . 

 

وی ادامه می‌دهد: رودکی در این رابطه سروده است: «نیک بخت آن است که داد و بخورد/ شور بخت آن که او نخورد و نداد/  باد و ابر است این جهان افسوس/ باده پیش‌ آر هر چه بادا باد»

 

هاتفی موجردی اندوه عمیق و نگرانی‌های شعر رودکی را نیز حاصل فهم درست موقعیت و تحلیل‌های سیاسی او می‌داند و می‌گوید: تقابل شادی و غم، مسئله‌ای قابل تامل در جهان بینی رودکی به شمار می‌آید که نمونه‌هایی از این تقابل در ابیات وی مشاهده می‌شود . 

 

وی نمونه‌هایی از اشعار رودکی که تقابل غم و شادی در ابیات او وجود دارد را این گونه بیان می‌کند: مشاد زی با سیه چشمان شاد/ که جهان نیست جز فسانه و باد/ ز آمده  شاد به باید بود/ از گذشته نکرد باید یاد». البته در مدیحه‌‌سرایی نیز در ابیاتی مانند «اکنون خورید باده و اکنون زهید شاد/ که اکنون برد نصیب حبیب از بر حبیب/ ساقی گزین و باده و می خور به بانگ زیر/ کز کشت زار نالد و از باغ عندلیب» به می‌ گساری و شادی اشاره کرده است . 

 

یادآور می‌شود؛ رودکی شاعر فارسی زبان عهد ساسانی بود که به دلیل مدیحه سرایی امیران این حکومت، ثروت زیادی را به دست آورد اما در اواخر عمر خود مورد بی‌مهری امرای ساسانی قرار گرفت و به بلخ بازگشت . 

 

معمای نابینایی این شاعر هنوز کشف نشده است به طوری که در برخی از اشعار به جا مانده رودکی، شاعری کور مادرزاد و در برخی دیگر  دوران نابینایی او را به اواخر عمر او نسبت می‌دهند . 

 

با این وجود اشعار رودکی، اشعاری امیدبخش و شاد و غنایی هستند که با گذشت زمان بسیار زیاد هنوز محبوبیت دارند .

 

 

منبع:ایسنا یزد